Khói thuốc làm tăng nguy cơ đột quỵ

Nghiên cứu được thực hiện trên 16.225 người từ 50 tuổi trở trong 9 năm liên tục.

“Hãy bỏ thuốc lá để cải thiện sức khỏe của bạn và tăng cường sức khỏe của người sống chung với bạn”, các nhà khoa học thuộc nhóm nghiên cứu trường Sức khỏe cộng đồng Harvard và ĐH New York khuyến cáo.

Không chỉ ảnh hưởng đến người lớn, thuốc lá cũng rất có hại cho trẻ nhỏ, đặc biệt khi trẻ mắc các bệnh như hen suyễn và bệnh liên quan đến hô hấp.

Trước đó năm 2006, một bản báo cáo tổng quát cho thấy khói thuốc lá trong không khí chứa hàng trăm hóa chất, trong đó có chất độc hại và chất gây ung thư.

TRƯỜNG THỊNH (Theo Reuters)

Lợi ích của việc “cai” thuốc

Không ai phủ nhận "cai" thuốc lá là một việc khó, tuy nhiên nếu hiểu rõ bỏ thuốc có tác dụng như thế nào, chắc chắn các đấng anh râu sẽ có thêm động lực để bớt mặn mà với thuốc.

Giáo sư Elizabeth Krall và các cộng sự trong tổ chức chăm sóc sức khỏe ở trường ĐH Dental Medicine (Boston) đã tiến hành thu thập dữ liệu, nghiên cứu từ những năm 1960. Trong số hơn 2.200 quý ông tham gia nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện ra có 483 người đã từng hút và bỏ thuốc lá. Nhìn chung, những người này đều bắt đầu hút thuốc khi còn ở độ tuổi teen và trong khoảng 30 năm tiếp theo, cứ bình quân họ phải hút hết 1 gói/ngày.

Tuy nhiên, nếu cai được thuốc, bạn có thể thấy được lợi ích của nó một cách rõ ràng và gần như tức thời:

- Chỉ sau 20 phút tránh xa thuốc lá, huyết áp và tim mạch của bạn sẽ trở lại trạng thái ổn định bình thường.

- Sau 1 ngày không hút thuốc, bạn có thể loại bỏ nguy cơ về các bệnh tim mạch.

Tuy nhiên, những lợi ích này sẽ thực sự phát huy nếu bạn cai thuốc dài kỳ bởi nghiên cứu cho thấy: Khoảng 15 năm sau khi bỏ thuốc, tỷ lệ mắc bệnh ung thư và các vấn đề về tim mạch hoàn toàn biến mất như thể bạn chưa từng động đến thuốc.

Các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng, nếu không quyết tâm, khả năng tái nghiện ở những người này là rất cao. Krall cho rằng, trong năm đầu tiên bỏ thuốc, tỷ lệ tái nghiện chiếm từ 60% đến 90%. Sau 2 năm, tỷ lệ tái hút chiếm 15%.

Những người cố gắng bỏ thuốc hầu hết đều tái nghiện trong vài năm đầu bởi vì đây là khoảng thời gian mà những tác động của việc thiếu thuốc thể hiện rõ ràng và mạnh mẽ nhất. Phải mất từ 4 đến 6 tuần mới khắc phục được những triệu chứng này. Nếu không quyết tâm và kiên trì, rất dễ “ngựa quen đường cũ”. Đến 19% nam giới đã tái hút trong vòng 2 năm sau khi bỏ thuốc.

Những người cố gắng để bỏ thuốc hầu hết đều tái nghiện trong vòng vài năm đầu bởi vì đó là khoảng thời gian mà những biểu hiện của việc bỏ thuốc thể hiện mạnh mẽ nhất. Mất khoảng 4 đến 6 tuần để khắc phục những triệu chứng do thiếu thuốc gây ra.

Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, những ai có thể cai thuốc trong vòng 2 năm thì khả năng “tuyệt giao” thành công với thuốc lá là rất cao. Từ 2 - 6 năm, bình quân mỗi năm chỉ từ 2 đến 4% người tái hút. Nếu bỏ thuốc từ 10 năm trở lên, chưa đầy 1% tái nghiện. Nguyên nhân lớn nhất dẫn đến việc tái hút này là trạng thái căng thẳng, lo lắng và bực bội khi thiếu thuốc lá. Ngoài ra, họ sẽ phải bỏ đi niềm vui hút thuốc nhất là khi nhìn thấy bạn bè hoặc một thành viên trong gia đình phì phèo điếu thuốc. Mỗi lần như vậy, họ lại bị kích thích và thèm được hút thuốc lá, rồi mọi chuyện lại trở về như cũ.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, những người uống nhiều rượu hoặc cà phê có khả năng tái nghiện thuốc cao hơn.

Hầu hết mọi người đều cố gắng để bỏ thuốc 5 đến 7 lần mới đi đến thành công. Các nhà nghiên cứu khuyên rằng, nên tự tin vào khả năng chấm dứt thuốc lá của mình bởi lẽ không gì có lợi cho sức khỏe của bạn hơn là ngừng hút thuốc lá.

Bạn hoàn toàn có thể làm được! Bỏ thuốc lá trong 5 ngày

Bốn điểm tổng quát cần chú ý

1. Nghiện thuốc là một bệnh mãn tính cũng như là bệnh cao huyết áp hay bệnh đái đường, cần phải có thái độ nghiêm túc và có cách chữa trị đúng mới thành công.  Nhưng điều quan trọng là:

2. Gia đình, bạn bè và những người xung quanh có vai trò quan trọng trong việc giúp bạn bỏ thuốc.

3. Để bỏ thuốc thì quyết tâm là yếu tố quyết định

    Hiểu biết + QUYẾT TÂM + Hỗ trợ = THÀNH CÔNG.

4. Có 4 giai đoạn của cai nghiện cần phải vượt qua:

a) Nghĩ về việc bỏ thuốc

b) Chuẩn bị các yếu tố cần thiết để bỏ thuốc

c) Bỏ hẳn thuốc

d) Duy trì thời gian hoàn toàn không lệ thuộc vào thuốc lá

Trước hết bạn cần chọn ngày bỏ thuốc –

Chọn ngày hợp lý rất quan trọng

• Ngày mà không có quá nhiều vấn đề phải giải quyết để có thể chỉ tập trung vào việc bỏ thuốc.

• Ngày có thể có nhiều việc bận rộn nhưng chỉ là việc thông thường, không căng thẳng.

• Tốt nhất là ngày thứ 7, có thể dậy muộn hoặc sắp xếp công việc và nghỉ ngõi chủ động theo ý của mình.  

5 ngày trước ngày cai thuốc

1. Liệt kê các lý do đi đến quyết định cai thuốc! Nghĩ trong đầu hoặc viết ra giấy.

- Thuốc lá có hại cho sức khoẻ và tốn tiền, Hút thuốc bất tiện,

- Ảnh hưởng người khác, Gương xấu cho con cái mắc các tệ nạn khác...

2.  Tuyên bố với bạn bè, gia đình và đồng nghiệp rằng bạn đang tiến hành bỏ thuốc.

3. Dừng mua thuốc lá!

4 ngày trước ngày cai thuốc

1.  Để ý một cách nghiêm túc khi nào và tại sao bạn lại hút thuốc

Buồn, căng thẳng, thèm thuốc, không có việc gì làm, bạn bè rủ rê …

2.  Hãy suy nghĩ xem có cái gì khác thay thế điếu thuốc trong tay bạn.

Tăm xỉa răng sau bữa ăn, Hạt dưa, hạt bí, kẹo cao su; Hai Quả cầu lăn trên tay, bút chì ...

3.  Hãy nghĩ đến  những thói quen sinh hoạt và làm việc thường ngày khác thay thế cho hút thuốc.

3 ngày trước ngày cai thuốc

1. Tìm xem ai mà bạn có thể hỏi và chia sẻ khi bạn cần sự giúp đỡ.

- BS gia đình

- Bạn bè, nếu là người đã  cai thuốc là tốt nhất.

- Người yêu, vợ, con, đồng nghiệp…

2. Bạn sẽ làm gì với số tiền tiết kiệm được khi không phải mua thuốc lá.

- Thưởng cho mình vật gì đó mang tính kỷ niệm.

- Thưởng cho con, cháu vì thành tích học tập…

- Làm các việc có ích khác …

2 ngày trước ngày cai thuốc

1. Xem lại: khi nào và tại sao bạn hút thuốc và tìm cách khắc phục vượt qua những thử thách đó.

• Sự lôi kéo của các bạn nghiện rủ rê

• Sức ép của công việc (Stress)

• Các triệu chứng của “đói” thuốc (xảy ra trong vòng 1-3 tuần đầu):

- Chóng mặt và nhức đầu; Tâm trạng ức chế, dễ nổi cáu, tức giận, bồn chồn;  Khó tập trung tư tưởng.
- Thèm thuốc;  Rối loạn tiêu hoá;

•  Tăng cân sau cai nghiện

2. Mua một số thứ thay thế cho thuốc lá như: Hạt dưa, tăm, kẹo cao su, hai quả cầu nhỏ, bút chì...

3. Cách vượt qua cơn thèm thuốc:

•  Uống nhiều nước

•  Hít thở sâu

•  Không ngồi lại bàn ăn lâu, làm việc khác: đánh răng, đi bộ, hạt dưa… 

•  Nói chuyện với người khác

•  Trì hoãn, đếm đến 100 hoặc nhẩm bài thơ bài hát mình thích…

1 ngày trước ngày cai thuốc

1.   Bỏ hết diêm, bật lửa, gạt tàn ở nhà và nơi làm việc.

2.   Bỏ hết diêm, bật lửa, gạt tàn ở nhà và nơi làm việc.

3.   Giặt toàn bộ quần áo để không còn mùi thuốc lá.

4.   Buổi tối hút điếu thuốc cuối cùng để chia tay với kẻ thù của mình!

Lên dây cót một lần nữa:
“Cai thuốc là chiến lược đúng, mình có thể làm được”

Ngày cai thuốc

1. Sáng: Nhắc lại với gia đình, bạn bè và đồng nghiệp rằng hôm nay là ngày quan trọng của bạn – ngày bạn  cai thuốc lá

2. Hãy tạo công việc bận rộn nhưng không căng thẳng.

3. Không uống rượu, cà phê hay những thứ bạn hay dùng với thuốc lá.

4. Hãy tự làm cho đầu óc vui sướng hoặc cái gì đó đặc biệt làm phần thưởng cho thành công đầu tiên.

a)     Hãy có chế độ ăn đúng và tập luyện để tránh tăng cân quá mức!
b)    Nếu bạn không chịu nổi và hút lại thì cũng đừng bỏ cuộc! Hãy chuẩn bị làm lại từ đầu!Trước khi thành công có người đã phải làm đi làm lại một vài lần!
c)     Hãy chia sẻ với bạn bè hoặc gọi cho phòng khám cai nghiện thuốc lá để có thêm kinh nghiệm.

Duy trì cuộc sống thoải mái không lệ thuộc vào thuốc lá

• Tuần đầu tiên:  

‾ Hãy tính mỗi ngày một lần. Mỗi ngày là một thách thức, đã vượt qua ngày thứ nhất tại sao lại không tiếp tục ngày thứ hai.

‾ Hãy sử dụng các kỹ thuật đã biết để vượt qua từng ngày một. Các thách thức sẽ giảm dần khoảng sau một tuần.

‾ Có người phải mất 1 - 3 tháng để có cảm giác bình thường như một người không hút thuốc.

• Tuần thứ 2 – 6:

Bạn vẫn còn phải đấu tranh tư tưởng, luôn luôn tự nhủ là mình đã quyết tâm bỏ thuốc. Hãy nói là không hút hôm nay, ngày mai và từng ngày sau nữa.

Những điều nguy hiểm rất cần lưu ý tránh :

– Hút một điếu sẽ chẳng sao! Nếu hút lại là thất bại dù chỉ là một hơi.

– Các buổi tiệc thường có bia rượu, hãy cẩn thận đừng cho phép mình hút thuốc mà hãy cho phép mình được khoẻ mạnh.

– Lúc căng thẳng: Mọi chuyện rồi cũng phải qua đi, và nếu lại hút thuốc bạn hãy tưởng tượng rằng lại phải bắt đầu cai nghiện từ đầu khi mọi chuyện qua đi.

• Từ tuần thứ 7 trở đi : Tuyệt vời ! Bạn đã cai được thuốc. Nhưng cai thuốc là một chuyện, còn sống thoải mái không lệ thuộc vào thuốc lá lại là một việc khác. Hãy đừng để cho nghị lực của mình bị mềm yếu đến khi bạn không còn đếm ngày đã không hút thuốc và không còn nghĩ đến thuốc lá nữa!

Thành phần, độc tính của thuốc lá

I. Thành phần, độc tính của thuốc lá

Trong khói thuốc lá chứa hơn 4000 loại hoá chất. Trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khoẻ, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Người ta chia ra 4 nhóm chính:

1. Nicotine:

Nicôtine là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi thuốc khi tiếp xúc với không khí. nicôtine được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicôtin mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicôtin một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào.

Cơ quan Kiểm soát Dược và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) xếp nicôtin vào nhóm các chất có tính chất dược lý gây nghiện chủ yếu, tương tự như các chất ma tuý Heroin và Cocain. Tác dụng gây nghiện của nicôtin chủ yếu là trên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể nicotine trên các cấu trúc não. Chất alcaloide này tác động lên các thụ thể ở hệ thống thần kinh với chất dẫn truyền thần kinh dopamine. Dopamin là một hoá chất chính trong não điều chỉnh mong muốn sử dụng các chất gây nghiện, gây bài tiết adrenaline (nhịp tim nhanh, co mạch ngoại vi, ức chế co bóp và chế tiết dịch vị dạ dày). Tuy nhiên trong cơ thể nicôtin sẽ nhanh chóng được chuyển hóa thành cotinin và thải trừ ra nước tiểu.

2. Monoxit carbon (khí CO)

Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá và sẽ được hấp thụ vào máu, gắn với hemoglobine với ái lực mạnh hơn 20 lần oxy. Với người hút trung bình 1 bao thuốc mỗi ngày thì hàm lượng hemoglobine khử có thể tới 7-8%. Sự tăng hemoglobine khử làm chuyển dịch đường cong phân tách oxy-hemoglobin dẫn đến giảm lượng oxy chuyển đến tổ chức gây thiếu máu tổ chức và có lẽ góp phần hình thành các mảng xơ vữa động mạch.

3. Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá

Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm nhày-lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút thuốc.

4. Các chất gây ung thư

Trong khói thuốc lá có trên 40 chất trong số đó gồm cả các hợp chất thơm có vòng đóng như Benzopyrene có tính chất gây ung thư. Các hoá chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá huỷ tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản rồi ác tính hoá.

5. Định nghĩa khói thuốc

Có 3 kiểu khói thuốc: dòng khói chính, dòng khói phụ và khói thuốc môi trường. Dòng khói chính (MS) là dòng khói do người hút thuốc hít vào. Đó là luồng khí đi qua gốc của điếu thuốc. Dòng khói phụ (SS) là khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy toả ra vào không khí, nó không bao gồm phần khói thuốc do người hút thở ra. Khoảng 80% điếu thuốc là cháy bỏ đi. Khói thuốc môi trường (ETS) là hỗn hợp của dòng phói phụ và khói thở ra của dòng khói chính cũng như các chất tạp nhiễm khuếch tán qua giấy quấn thuốc lá và đầu điếu thuốc giữa các lần hút

ETS rất giống với MS: nó bao gồm hơn 3.800 loại hoá chất. Điều đáng ngạc nhiên là SS có nhiều hỗn hợp gây ung thư mạnh hơn MS. Điều này là bởi vì SS thường bị tạp nhiễm hơn MS. SS cũng khác với MS ở chỗ các sản phẩm độc có thể tồn tại dưới dạng khác ví dụ nicotine chủ yếu ở dạng hạt rắn trong khói dòng chính, nhưng lại ở dạng khí trong khói thuốc môi trường

Kích thước các hạt phân tử rất khác nhau ở các loại khói thuốc khác nhau. Kích thuớc các phân tử rắn dao động trong khoảng từ 0,1-1 micromet trong dòng khói chính, nhưng từ 0,01-1 micromet trong dòng khói phụ. Khi dòng khói phụ bị pha loãng hơn thì kích thước các hạt trở nên nhỏ hơn. Vì kích thước các hạt trong dòng khói phụ nhỏ hơn nên nó vào sâu hơn trong tổ chức phổi. (Theo như định nghĩa thì kích thước các hạt trong môi trường khói thuốc cũng nhỏ hơn trong dòng khói chính).

II. Các nguy cơ gây bệnh của hút thuốc lá

Vai trò gây bệnh của hút thuốc đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng như ở nước ta. Hút 01 điếu thuốc tức là đã tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc ngắn hơn so với người không hút thuốc từ 05 đến 08 năm. Hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30 đến 80%, chủ yếu là do các bệnh ung thư (ung thư phổi), bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh tim mạch…. Mức độ tăng nguy cơ phụ thuộc vào tuổi bắt đầu hút (hút thuốc càng sớm thì nguy cơ càng cao), số lượng thuốc hút trung bình với đơn vị là bao/năm tính bằng cách lấy số bao thuốc hút trung bình hàng ngày nhân với số năm hút (số lượng thuốc hút bao/năm càng lớn thì nguy cơ càng cao) và thời gian hút càng dài thì nguy cơ cũng càng lớn.

Sự độc hại ghê gớm của thuốc lá

ĐH Công nghiệp TPHCM "tẩy chay" thuốc lá

-->

Cấm thuốc lá, muốn triệt để phải ngăn chặn ngay từ “đầu vào” (Dân trí) - Hiệu trưởng ĐH Công nghiệp TPHCM Tạ Xuân Tề, ngày 27/7 đã ra một thông báo cấm thuốc lá trong phạm vi toàn trường. Có 3 yêu cầu để đảm bảo thực hiện việc cấm tiệt thuốc lá được nghiêm túc thi hành được ông Tề đề ra bao gồm: 1. Kể từ ngày 27 tháng 7 năm 2008 nghiêm cấm việc hút các loại thuốc lá trong khuôn viên trường bao gồm : giảng đường, lớp học, khu vực xưởng, phòng thí nghiệm, khu vực hành lang , nhà ăn, ký túc xá và khu vực công cộng … 2. Cấm bán sản phẩm thuốc lá các loại trong khuôn viên nhà trường kể cả căn tin, nhà ăn của Trường. 3. Tất cả các phòng, ban và Đoàn TNCS. HCM và Hội Sinh viên phối hợp tuyên truyền, vận động, giáo dục cho CBVC và HSSV thay đổi hành vi bỏ thói quen hút thuốc lá để nâng cao nhận thức và hiểu rõ hơn về tác hại của thuốc lá. Cũng trong bản thông báo, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh đã kêu gọi: Vì hành động văn hóa nơi công sở, vì môi trường giáo dục, vì xây dựng một ngôi trường không có thuốc lá. yêu cầu CBVC và HSSV kể cả các cơ sở trực thuộc của Trường đều phải thực hiện tốt tinh thần thông báo này. MM

Mới 4 tuổi đã phải đi cai nghiện thuốc lá