|
Nguồn: yhocthuchanh.vn
|
Thực tế cho thấy, trong số đối tượng sử dụng thuốc lá ở nước ta có một
tỷ lệ khá lớn ở độ tuổi thanh, thiếu niên. Một kết quả điều tra về thực
trạng này được tiến hành năm 2007, cũng cho thấy một tỷ lệ rất cao các
em học sinh dưới 10 tuổi đã từng thử hút thuốc. Khi bắt đầu hút thuốc,
thanh, thiếu niên là đối tượng không có khả năng nhận thức được tính gây
nghiện của thuốc lá và nhanh chóng trở thành người nghiện thuốc lá. Hút
thuốc càng sớm, bệnh tật xuất hiện sớm hơn và hậu quả cũng nặng nề hơn.
Một
trong những nguyên nhân tạo điều kiện cho giới trẻ có thể hút thuốc lá
sớm là chúng có thể dễ dàng mua thuốc lá ở bất kỳ nơi đâu. Đặc biệt, do
giá tiền thấp chúng có thể mua những bao thuốc lá nhỏ được quảng cáo và
bày bán khắp nơi. Và ở nước ta thực trạng thuốc lá bán lẻ bày bán tràn
lan, người mua có thể mua lẻ từng điếu thuốc lá ở bất cứ đâu. Việc thực
thi các quy định vẫn còn bỏ ngỏ. Do nhận thức còn hạn chế nên đa số lớp
trẻ cho rằng, việc sử dụng thuốc lá như một sự sành điệu. Hơn thế, các
gói nhỏ sẽ tiện lợi khi sử dụng và hợp túi tiền với người có thu nhập
thấp, người còn phụ thuộc kinh tế.
Các
chuyên gia của Văn phòng Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá Việt
Nam (VINACOSH) cũng cho rằng, do thuốc lá cũng như các sản phẩm tiêu
dùng khác, nếu đóng gói càng nhỏ thì càng hợp với túi tiền của người thu
nhập thấp và thanh, thiếu niên. Trẻ em chưa nghiện thuốc lá sẽ không
muốn mua cả bao 20 điếu với số tiền ít ỏi của mình. Do thuốc lá là sản
phẩm độc hại cho người tiêu dùng, vì vậy trong yêu cầu của Công ước
Khung về phòng chống tác hại của thuốc lá mà Việt Nam là thành viên đã
cam kết không đóng bao gói nhỏ. Việc cấm đóng bao nhỏ cũng được quy định
tại Nghị quyết 12/2000/NQ-CP của Chính phủ, Quyết định số 1315/QĐ-TTg
ngày 21.08.2009 của Thủ tướng Chính phủ về lộ trình thực hiện Công ước
Khung. Hiện nay bao gói nhỏ còn đang rất ít bán tại Việt Nam, vì vậy cần
thực hiện quy định này ngay khi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá
có hiệu lực sẽ tốt hơn là để lan tràn rồi cấm.
Do
vậy, trong tương lai nếu việc quản lý bán lẻ được thực hiện tốt, kết
hợp với quy định cấm đóng bao dưới 20 điếu sẽ là một biện pháp hữu hiệu
nhằm giảm tiếp cận với thuốc lá, đặc biệt là đối với những người có thu
nhập thấp và thanh thiếu niên. Theo Liên minh Phòng chống thuốc lá Đông
Nam Á, những bao thuốc lá dưới 20 điếu hiện đã bị cấm ở rất nhiều quốc
gia như Singapore, Thái Lan, Australia, Anh, Mỹ, Canada. Các chuyên gia
pháp lý phân tích rằng, việc cho phép sản xuất và tiêu dùng thuốc lá gói
nhỏ sẽ làm vô hiệu hóa quy định in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh vì
các hình ảnh cảnh báo in trên bao bì sẽ rất nhỏ, khó nhìn nên mất tác
dụng.
Điều 16 của Công ước Khung về
kiểm soát thuốc lá của WHO cũng đã quy định các nước tham gia phải “nỗ
lực ngăn cấm việc bán thuốc lá lẻ hoặc những bao thuốc lá nhỏ vì sẽ làm
tăng khả năng chi trả đối với các sản phẩm này ở trẻ vị thành niên”.
Quyết định số 1315/QĐ-TTg ngày 21.08.2009 của Thủ tướng Chính phủ cũng
ghi rõ: “Cấm bán các bao thuốc lá được đóng gói dưới 20 điếu”.
