Ngày nay, nếu lên thị trấn Kỳ Sơn, cửa ngõ để bước vào vùng Tây Bắc, hỏi những người bạn cùng thời của anh, ai cũng có những hồi ức về cái ông chủ trang trại có tới 210ha rừng Trịnh Văn Yên này. Sinh năm 1965, tuổi Ất Tỵ, trong gia đình có 4 anh chị em, Yên vốn là đứa thông minh, ngoan hiền và học giỏi nhất. Tuy mang tiếng là người thị trấn nhưng nhà Yên lúc đó cũng nghèo. Anh nhanh chóng trở thành “điểm tựa” để gia đình anh em nhìn vào cho sự đổi vận của gia đình bằng việc học hành của mình.

Nhưng không ngờ, anh đã phụ lại tất cả. Vì nghèo, anh đã đốt cháy cuộc đời mình bằng một ý thức phải kiếm được nhiều tiền, nhanh nhất, ngắn nhất và bằng mọi giá. Lúc này, rừng cạn kiệt, gỗ vùng xuôi đang thiếu, Yên nhanh chóng bỏ học, lêu lổng, tham gia vào đội quân gỗ lậu.

Với khuôn mặt hơi “bửa bãi”, lại thêm cái nhìn và cá tính lạnh lùng, từ một người “đi phụ”, “đi ké” Yên nhanh chóng vượt qua các “bưởng”, các “cai” gỗ vùng Tây Bắc lúc bấy giờ. Rồi trở thành tay trùm buôn lậu gỗ kiêm lâm tặc có “số má” ở Hòa Bình và kể cả vùng Tây Bắc kéo dài. Các đường dây gỗ, các chân rết trung thành được anh dựng lên kéo dài khắp đường Số 6.

Thời này, vì buôn gỗ lậu, vì đã “trang bị” được cho mình đủ “mối quan hệ” nên Yên giầu lắm. Hồi tài khoản chưa có, Yên đi đến đâu là có đệ tử vác theo sau hàng bao tiền để mua bán, chi phí và “làm luật”. Ngoài dùng cho công việc, mánh mung, tiền còn đem lại cho Yên một thú vui, ấy là đánh bạc. Yên bảo, hồi ấy mình nhiều tiền đến nỗi, Hà Nội, hay các huyện của tỉnh Hà Tây cũ có sới bạc nào là Yên phải mò tới. Thắng thua không quan trọng, chỉ cốt... vui là chính. Vì mọi thứ thua thiệt đã co... rừng lo.

Các cụ nói: Ăn của rừng rưng rưng nước mắt, câu này đã vận vào cuộc đời Yên. 23 tuổi, đang “đắc tâm, đắc ý”, đang “ngời ngời hạnh phúc” về nghề lâm tặc thì vận đen đến. Trong một lần đánh gỗ đi bán, do một trục trặc nhỏ, một trong những đối tác của Yên đã rút súng gí vào đầu người khác để cướp tiền. Trước sự hung hãn của đối tác, tuy có mặt và là người chứng kiến, không đủ sức để ngăn cản vụ cướp trên nên Yên lâm nạn. Người bị cướp tố cáo với công an, và cái tên Yên đã được nhắc đến đầu tiên. Vừa là người buôn lậu gỗ, vừa là người có mặt trong vụ cướp, thế là Yên nhanh chóng bị truy nã.

“Tẩu vi thượng sách”, biết cái tội tầy đình của kẻ đã ăn lộc rừng và nay phải trả nên Yên đã bỏ trốn. Thửa cho mình một “món đồ nóng” (súng), Yên lang thang tìm vào các bãi vàng. Vì đã có một thời nổi tiếng, nay lại thêm cái “án nã” “bổ sung” thêm vào lý lịch nên đến bãi vàng nào Yên cũng được các tay bưởng bãi cưng chiều. Ngoài nuôi nấng, “cất giấu”, họ còn “bơm tiền” để cho Yên sinh sống.

Khiếp sợ với cái “án nã” và số “niên nằm khám” đã đoán định nên Yên đã nhiều lần tìm cách vượt biên. Địa điểm đến của Yên lúc nào cũng được xác định là Hồng Kông. Nhưng 3 lần tổ chức “ra đi” Yên đều không thoát.

“Hùng nan, ngoại vi cứ” - anh hùng khi gian nan cũng phải nhờ đến nhà ngoại, nước cùng Yên đành tìm về quê vợ ở Tuyên Quang, thay tên đổi họ để náu thân. Ai ngờ kế sách này lại có hiệu quả, Yên êm đềm sống tại quê vợ cho đến năm 1988, tưởng mọi người đã “quên mình”, Yên mò về quê. Để yên thân, từ phận “phượng hoàng” Yên chấp nhận “kiếp chim sẻ”, kiếm sống nuôi gia đình bằng việc buôn hoa quả. Thế rồi lưới trời lộng lộng, Yên bị phát hiện, bị bắt trong lần đang định đưa hoa quả lên Sơn La bán. Cái án tù 10 năm đã được tuyên sau cả thời gian dài mệt mỏi trốn chạy.

 
Từ 1 con người bất hảo, nay Trịnh Văn Yên
đã trở thành 1 tấm gương sáng.
Ngoài nghị lực thì hành trình hướng thiện của anh còn
nhờ rất nhiều vào người vợ quả cảm Vũ Thị Ngần

Đại gia từ trả nợ rừng

Yên kể, những ngày ngồi tù là những ngày anh cảm thấy thư thái nhất. Nhưng sự thư thái này chỉ đến với anh trong mộtthời gian ngắn, tiếp theo lại là sự đau khổ. Sau khi anh vào tù, người vợ, người anh yêu nhất đã thay lòng đổi dạ. Vợ anh đã đoạn tuyệt, bắt anh phải ly hôn ngay trong khi anh đang ngồi tù. Khuyên bảo, hứa hẹn của anh với vợ cũng bằng thừa, nhiều lần cô ta còn đem đơn vào tận trại giam bắt anh phải ký. Níu kéo không được, anh chấp nhận. Từ sự đổ vỡ lớn lao này, anh lại hun đúc thêm nghị lực, phải cải tạo cho tốt, sớm ra tù để trả nợ đời.

Bằng nghị lực này, trước bao sự rủ rê, quậy phá của cánh bạn tù nhưng anh vẫn thực hiện tốt các quy định của trại giam. Nhủ lòng mình phải hướng thiện và không được phá nát cuộc đời mình một lần nữa. Bằng quyết tâm này, Yên đã được tha bổng trước thời hạn.

Yên bảo, thú thực sau khi ra trại mình cũng nản chí vô cùng. Nhà không, vợ bỏ đi, một đồng vốn để mưu sinh cũng không còn. Anh kiếm tìm nghề, nhưng đâu cũng thấy khó khăn cả. Trong những lúc bần cùng nhất, anh nghĩ, mình đã lâm nạn bởi rừng vì mình đã “ăn lộc” rừng quá sớm và quá nhiều. Ăn lộc, trả lộc là nghĩa đức, anh quyết định bắt đầu cuộc sống và làm lại cuộc đời bằng rừng. Không phải phá rừng nữa mà sẽ trồng lại rừng.

Sau khi anh có quyết định này, cũng là lúc phúc đời tìm đến anh gõ cửa. Trong lúc “tứ cố vô thân”, chuẩn bị một quyết định lớn thì cô gái có tên Vũ Thị Ngần, quê mãi Hải Dương đã tìm đến với anh. Vượt mọi quá khứ bất hảo, cô đã kết hôn và trở thành người bạn tinh thần đầy lớn lao và đầy ý nghĩa. Vượt khốn khó và dị nghị, Ngần từng đêm khuyên nhủ động viên anh. Như cây cỗi được tiếp thêm nguồn nhựa, Yên say sưa vào cuộc.

Đầu tiên, anh xin thầu lại toàn bộ 1,3ha mặt nước của Hợp tác xã Đoàn Kết và gần 4ha ao của một số hộ dân ở khu II thị trấn Kỳ Sơn bỏ hoang để đầu tư nuôi cá, vịt. Ngoài ra, anh còn thầu thêm được 6ha đất rừng hoang để trồng keo. Vừa làm vừa rút kinh nghiệm và mở rộng sản xuất chăn nuôi. Đến năm 2008, Yên đã có trong tay 210ha rừng keo ba năm tuổi. 1.000 con vịt đẻ và số gà cũng tương đương. Ao cá của Yên thuộc dạng vĩ đại với chiều dài lên đến 2km. Năm ngoái, Yên đã thu hoạch lứa đầu tiên từ chăn nuôi và số tiền đó anh dễ dàng mua được căn nhà ba tầng ngay mặt đường Quốc lộ 6. Keo của Yên đã được ba năm tuổi, hai năm nữa là thu hoạch. Mỗi ha giá từ 70-80 triệu đồng, tính sơ qua Yên cũng có hơn chục tỷ đồng từ tiền bán keo. Yên còn tiết lộ, trong 210 ha, anh đã mua được 100ha, chỉ còn 110ha là anh vẫn phải thuê. Số đất thuộc sở hữu của anh nếu sang nhượng số tiền ước tính phải hàng chục tỷ đồng nữa.

Yên hiện được xem là người giàu có bậc nhất ở Hoà Bình. Nhưng điều anh hài lòng nhất là một gia đình hạnh phúc. Hiện Yên và cô gái “quả cảm” Vũ Thị Ngần đã có hai đứa con xinh xắn. Yên bảo, đời anh đã trải qua nhiều biến cố. Nỗi đau lớn nhất là gia đình tan vỡ. Đã có lúc anh hụt hẫng vô định. Thế nhưng, hiện tại anh may mắn có được tổ ấm gia đình và anh làm tất cả để gia đình được hạnh phúc, êm ấm.