- Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm nay sẽ có chủ đề gì, thưa Ông?
Ông Mai Xuân Phương:
Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS là hoạt động được tổ
chức từ ngày 10.11 đến ngày 10.12 hàng năm, nhằm hưởng ứng Chiến dịch
phòng, chống AIDS toàn cầu và Ngày thế giới phòng, chống HIV/AIDS
(1.12). Năm nay là năm thứ tư nước ta hưởng ứng hoạt động này ở tất cả
các xã, phường trong phạm vi cả nước. Với chủ đề “Hướng tới không còn
người nhiễm mới HIV”, phấn đấu đến năm 2015 nước ta sẽ giảm 50% các ca
nhiễm mới do lây truyền HIV do quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm
nhóm thanh niên, người quan hệ tình dục đồng giới nam, người bán dâm;
loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con và giảm 50% số ca tử vong ở bà mẹ
bị nhiễm HIV/AIDS; giảm 50% các ca lây truyền HIV trong nhóm những
người tiêm chích ma túy và tất cả người nghiện ma túy nhiễm mới HIV đều
được dự phòng đúng.
- Vì sao năm
nay nước ta lại tập trung vào chủ đề trên trong khi chủ đề chung của
Chiến dịch phòng, chống AIDS toàn cầu giai đoạn 2011 - 2015 là “Hướng
tới mục tiêu ba không”, thưa Ông?
Ông Mai Xuân Phương:
Chương trình phối hợp của Liên Hiệp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) đã chính
thức chọn chủ đề chung cho các Chiến dịch Phòng, chống AIDS toàn cầu
trong giai đoạn 2011-2015 là “Getting to zero” nghĩa là “Hướng tới mục
tiêu ba không” gồm: Không còn người nhiễm mới HIV; Không còn người tử
vong do AIDS; Không còn kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến
HIV/AIDS. Tầm nhìn “ba không” này đã được Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc
công bố chính thức tại Phiên họp cấp cao của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc
về HIV/AIDS tháng 6.2011. Tuy nhiên, Liên Hiệp Quốc khuyến cáo, từ chủ
đề chung của Chiến dịch phòng, chống HIV/AIDS toàn cầu trong giai đoạn
2011-2015, hàng năm các quốc gia tùy theo tình hình dịch HIV/AIDS và
thực tế công tác phòng, chống HIV/AIDS, có thể lựa chọn các ưu tiên khác
nhau để hướng tới mục tiêu “ba không” nói trên. Với thực tế ở nước ta,
chủ đề “Hướng tới không còn người nhiễm mới HIV” đã được chọn cho Tháng
hành động năm nay.
- Như vậy có nghĩa là chúng ta ưu tiên kiểm soát sự lây nhiễm HIV trong cộng đồng?
Ông Mai Xuân Phương:
Đúng vậy. Hiện nay, tuy dịch HIV/AIDS ở nước ta đã bị kìm chế ở mức độ
thấp, hơn nữa số người mới phát hiện nhiễm HIV đã giảm liên tục trong 3
năm gần đây nhưng vẫn chưa đủ bền vững. Dịch HIV/AIDS vẫn tiếp tục lây
lan với một số xu hướng thay đổi đáng lưu ý như gia tăng sự lây nhiễm
HIV qua quan hệ tình dục, gia tăng số người nhiễm HIV trong nhóm những
người ít có nguy cơ như phụ nữ mang thai… Bên cạnh đó, một bộ phận dân
cư vẫn chưa thực sự có nhận thức đúng đắn về HIV/AIDS. Một trong những
nhóm người dễ bị cảm nhiễm bởi HIV là những người tiêm chích ma túy, phụ
nữ bán dâm, quan hệ đồng giới nam vẫn còn ở mức độ cao… Mặc dù chúng ta
đã làm giảm được tốc độ lây lan của HIV, nhưng dịch HIV/AIDS vẫn diễn
biến khó lường và tiềm ẩn các yếu tố có thể gây bùng nổ dịch nếu không
có những biện pháp ứng phó toàn diện và quyết liệt hơn. Do vậy kiểm soát
sự lây nhiễm HIV trong cộng đồng là một trong những mục tiêu ưu tiên
của Chiến lược quốc gia phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam đến năm 2010 và
tiếp tục cho giai đoạn 2011-2020.
- Theo Ông, để thực hiện thành công công tác phòng, chống HIV/AIDS ở nước ta, cần phải hội tụ những yếu tố cơ bản nào?
Ông Mai Xuân Phương:
Trước hết, đòi hỏi sự chỉ đạo trực tiếp của các cấp uỷ Đảng và sự tham
gia tích cực của các cấp lãnh đạo và các ban, ngành, đoàn thể trong việc
chỉ đạo, hướng dẫn và thực hiện các cam kết hành động phòng, chống
HIV/AIDS. Bên cạnh đó, cần sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành,
các tổ chức, đoàn thể và tin thần trách nhiệm của mỗi người dân, mỗi gia
đình, cộng đồng trong các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS. Ngoài ra,
chúng ta cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa trong việc cung cấp các dịch vụ
từ truyền thông nâng cao nhận thức cho mọi người đến cung cấp các dịch
vụ dự phòng, chăm sóc hỗ trợ và điều trị, cần lồng ghép hiệu quả chương
trình phòng, chống HIV/AIDS với chương trình phòng, chống các tệ nạn ma
tuý, mại dâm.
Tuy nhiên, việc tăng
cường cung cấp các dịch vụ về dự phòng, chăm sóc, hỗ trợ và điều trị vẫn
là chưa đủ nếu mỗi người dân chúng ta không quan tâm, chủ động tìm kiếm
thông tin và các dịch vụ thích hợp cho chính bản thân mỗi chúng ta. Cho
đến nay, tuy chúng ta chưa có vaccine chống lại căn bệnh này, nhưng
nếu chúng ta xây dựng được ý thức phòng, chống của cả cộng đồng thì có
thể ngăn chặn được sự gia tăng của HIV/AIDS trong thời gian tới.
- Xin cám ơn Ông!