Virus HIV.

Các chuyên gia nghiên cứu ở Boston, Mỹ mới đây đã báo cáo về việc virus HIV tái phát ở hai người đã từng được cho là hết virus sau khi được ghép tủy xương, làm “tan biến” niềm hy vọng vào phương pháp để chấm dứt căn bệnh thế kỷ từng rất được kỳ vọng này.

Hai người nhiễm HIV ở Boston là Timothy Henrich và Daniel Kuritzkes đều bị ung thư bạch huyết nên cần ghép tủy để điều trị - một người được cấy ghép vào năm 2008 và một người vào năm 2010. Sau đó, hai người vẫn tiếp tục dùng thuốc kháng virus. 8 tháng sau khi ghép tủy, các bác sĩ đã xác nhận không còn dấu hiệu của HIV trong máu của họ. Đến đầu năm 2013, họ đã quyết định ngưng dùng thuốc kháng vì không còn HIV trong máu.

Trong thời gian hai bệnh nhân ngừng điều trị thuốc kháng, nhóm nghiên cứu vẫn theo dõi, xét nghiệm máu thường xuyên để tìm các dấu hiệu của HIV. Vào tháng 7, các nhà khoa học đã báo cáo kết quả rất tích cực vì đã hoàn toàn mất dấu hiệu của HIV trong máu bệnh nhân.

Nhưng đến tháng 8, các nhà khoa học đã phát hiện virus HIV trong máu của một bệnh nhân và sau đó người này đã phải điều trị thuốc kháng trở lại. Bệnh nhân còn lại vẫn không còn dấu hiệu của virus HIV. Các chuyên gia nghiên cứu đã cho bệnh nhân này lựa chọn giữa việc có điều trị lại thuốc kháng hay không và bệnh nhân đã chọn không dùng thuốc.

Vào tháng 9 vừa qua, sau 8 tháng không thấy dấu hiệu của HIV, bệnh nhân này cũng đã phải dùng lại thuốc kháng khi thấy có dấu hiệu tái phát virus HIV.

Sự “trở lại” của virus HIV cho thấy khả năng tồn tại dai dẳng của HIV và loại virus này có thể ẩn náu ở nhiều nơi trong cơ thể là những “ổ chứa” rất khó bị phát hiện.

GS Steven Deeks, chuyên gia về HIV tại ĐH California, Mỹ cho rằng, đây là một thất bại trong công cuộc điều trị, chấm dứt căn bệnh thế kỷ cho những người nhiễm HIV. Tuy nhiên, đây sẽ là một kinh nghiệm để tiến tới những bước tiến khác trong kho kiến thức mới của các nhà khoa học.

Không hẳn là đã hết hy vọng,  BS. Timothy Henrich đến từ Bệnh viện Brigham and Women’s Hospital cho biết, từ kết quả trên, các chuyên gia nghiên cứu vẫn nhìn ra những manh mối có ý nghĩa để sáng chế ra loại thuốc điều trị thế hệ tiếp theo chống lại virus gây bệnh AIDS.

Cho đến nay, mới chỉ có một bệnh nhân được tin là đã khỏi virus HIV. Năm 2009 các bác sĩ Đức báo cáo trường hợp một bệnh nhân người Mỹ là Timothy Ray Brown được ghép tủy xương để điều trị bệnh bạch cầu và đã được chữa khỏi HIV.

Ông Timothy Ray Brown, được biết tới với tên gọi là “Bệnh nhân Berlin”. Ông được ghép tủy xương từ người cho mang đột biến gen CCR5-delta32, được xem là có tính kháng HIV. Trước đó, các nhà nghiên cứu chưa từng thấy kết quả tương tự với ghép tủy từ người bình thường, như trường hợp hai bệnh nhân Boston.

Ông Timothy Ray Brown, người được cho là đã khỏi HIV

Trong quá trình chuẩn bị cho ca mổ ghép, ông Brown được nhận liều lớn hóa trị liệu và xạ trị mạnh để “đánh gục” HIV, một biện pháp không được áp dụng phổ biến. Đối với hai bệnh nhân ở Boston, họ được dùng liều thấp hơn trước khi mổ.

BS. Timothy Henrich và các nhà nghiên cứu khác cho rằng, việc ghép tủy xương vốn nguy hiểm và có thể gây chết người không phải là cách làm thực tế và “đạo đức” để điều trị HIV, nhất là ở bệnh nhân không bị ung thư. Tuy nhiên những phát hiện trên hai bệnh nhân Boston giúp các nhà nghiên cứu hiểu thêm về cơ chế và những “ổ chứa” mà HIV tồn tại trong cơ thể.

Nhóm nghiên cứu của BS. Timothy Henrich hiện đang xử lý số liệu để tìm hiểu tại sao hai bệnh nhân ở Boston lại có một bệnh nhân tránh được sự tái phát của virus HIV lâu hơn bệnh nhân kia. Những yếu tố được xem xét là độ tuổi khi nhiễm HIV, cách thức lây nhiễm và nồng độ virus ở mỗi bệnh nhân trước khi ghép tủy xương.

Thúy Vân

Theo Reuters/The Boston Glo