<div style="font-weight: bold;" class="titlonvua" align="left">Mô hình cai nghiện ma túy ba giai đoạn ở Tuyên Quang: Những kết quả đạt được</div> <hr size="1" width="100%" align="right" color="#0099cc" noshade="noshade" /> <div class="tittrungbinh" align="justify">ND- Tuyên Quang đã đưa ra và dần hoàn chỉnh quy trình cai nghiện ma túy ba giai đoạn. Tuy còn có những hạn chế, nhưng quy trình này đã đem lại kết quả rất khả quan, hàng trăm người đã cai nghiện thành công tái hòa nhập với cộng đồng.</div><br /> <div class="art_content" align="justify"> <div>Ở Tuyên Quang, quán cá Sông Lô được nhiều người biết đến với những món ăn chế biến hấp dẫn và ông chủ quán Nguyễn Ngọc Văn xởi lởi, mau mồm miệng, hay quan tâm đến người khác và tích cực tham gia các hoạt động xã hội. Nhưng ít ai biết được ông chủ ấy đã từng có thâm niên nghiện ma túy cả chục năm trời, giờ đã quyết tâm vượt lên chính mình cai nghiện thành công. </div><br /> <div>Ông Văn không ngần ngại khi nhắc lại quá khứ lầm lỗi của mình. Ðang là nhân viên cơ quan nhà nước, nghe theo bạn bè bỏ việc tới các bãi vàng hy vọng đổi đời, nhưng tiền làm ra bao nhiêu đều đổ vào thuốc phiện và heroin. </div><br /> <div>Mỗi lần từ bãi vàng về thăm vợ, con cũng chỉ vội vàng để quay lại với bàn đèn. Bãi vàng tan, cũng là lúc nghiện nặng. Tài sản duy nhất trong nhà là chiếc xe máy cà tàng để chạy xe ôm, mà vốn để mua xe cũng phải đi vay nặng lãi. Chạy xe ôm như đi câu, hôm được, hôm không. Ðược thì dành mua thuốc cho đã cơn nghiện, không được lại về nhà ăn ké vợ, con. Vợ chồng sức dài vai rộng mà ăn chả đủ, thuộc diện nghèo nhất phường. </div><br /> <div>Ðăng ký đi cai nghiện, hai tháng đầu thực hiện cắt cơn tại phường, quả là khó khăn khi đến cơn nghiện, vật vã nhiều lúc đã muốn xuôi tay bỏ cuộc. Ðược sự động viên của gia đình, cộng đồng, Văn hoàn thành giai đoạn 1 và được chuyển sang công trường 06 cai tiếp giai đoạn 2. Lúc này sức khỏe đã dần hồi phục. </div><br /> <div>Hằng ngày anh chăm chỉ lao động, khoan mìn đập đá, làm ra sản phẩm nuôi mình. Sau một năm được về gia đình cai nghiện giai đoạn 3. Ông Văn nhớ lại, ngày từ công trường trở về, nhà cửa rách nát, vợ con nheo nhóc, thấy bố về mừng mừng, tủi tủi. Nhìn đứa con lớn tay xách dúm gạo 1 kg mà vợ vét hết tiền trong nhà mới mua được để liên hoan mừng bố cai nghiện trở về mà ứa nước mắt, giận mình đã không tròn bổn phận làm cha. </div><br /> <div>Giờ đây, sau 7 năm thoát nghiện, anh đã tạo lập cho mình một cơ ngơi khang trang với nguồn thu nhập cao và ổn định từ kinh doanh hàng thủy sản, đóng thuế đầy đủ đồng thời còn tạo việc làm cho 10 lao động với mức thu nhập bình quân 1 triệu đồng/người/tháng và nuôi cơm.</div><br /> <div>Trường hợp của Nguyễn Ðức Quân ở tổ 1, thị trấn Vĩnh Lộc, Chiêm Hóa cũng vậy. Giống như anh Văn, Quân nghiện ở bãi vàng. Tự cai bao lần không thành, bê tha vì nghiện hút nên bạn bè và cả người thân đều xa lánh. Quân đăng ký đi cai theo quy trình 3 giai đoạn của tỉnh. </div><br /> <div>Cai thành công, Quân trở thành tình nguyện viên tích cực vận động bạn bè và người nghiện trong tổ dân phố đi cai nghiện; đồng thời thành lập tổ xây dựng để tạo công ăn việc làm. </div><br /> <div>Làm có uy tín nhận được nhiều hợp đồng xây dựng nên được mọi người tin tưởng. Quân còn được bà con trong tổ tín nhiệm bầu làm tổ trưởng dân phố. Còn nhiều nữa những trường hợp như Văn và Quân, điều mấu chốt để cho họ cai nghiện thành công đó là cùng nghị lực và sự quyết tâm của bản thân thì việc quan tâm động viên của cộng đồng là yếu tố quyết định.</div><br /> <div>Tìm hiểu về quá trình ra đời của quy trình cai nghiện ma túy ba giai đoạn ở Tuyên Quang cho thấy, trước đây, tỉnh đã có nhiều biện pháp mạnh truy quét tội phạm ma túy và tập trung người nghiện đi cai. Nhưng do thực hiện chưa đồng bộ giữa các địa bàn, thiếu sự phối hợp của các lực lượng và chưa có quy trình cai nghiện phù hợp, nên công tác cai nghiện đạt hiệu quả thấp, tỷ lệ tái nghiện cao tới hơn 90%.</div><br /> <div>Vừa làm vừa rút kinh nghiệm, năm 1996, Tuyên Quang đã đưa ra và dần hoàn chỉnh quy trình cai nghiện ma túy ba giai đoạn. Tuy còn có những hạn chế, nhưng quy trình này đã đem lại kết quả rất khả quan, hàng trăm người đã cai nghiện thành công tái hòa nhập với cộng đồng. Chỉ tính từ năm 2003 đến tháng 6-2008 đã có 700 người được công nhận hết nghiện, tỷ lệ tái nghiện luôn dưới 6%.</div><br /> <div>Trước khi triển khai quy trình này trên địa bàn toàn tỉnh, thị xã Tuyên Quang là đơn vị được chọn làm thí điểm. Ðây là nơi có số người nghiện tập trung đông nhất và gây nhiều bức xúc nhất trong nhân dân do những hành vi làm mất trật tự trị an của người nghiện gây ra. Nhiều người nghiện tuy đã được cai nhiều lần nhưng không thành công. </div><br /> <div>Thời gian đầu thực hiện, việc cai nghiện gặp rất nhiều khó khăn. Cơ sở cai nghiện giai đoạn 1 không có, các xã, phường phải lấy trụ sở làm nơi cai nghiện. Người nghiện mới vào cai thường lên cơn vật vã, đập phá, chống đối, tìm mọi cách bỏ trốn, nhiều gia đình người nghiện bỏ mặc việc cai nghiện cho chính quyền. Bên cạnh đó công việc quản lý người nghiện kéo dài và phải tổ chức cai nghiện liên tục nhiều đợt mà kinh phí hỗ trợ không có nên hầu hết cán bộ các xã, phường nảy sinh tâm lý chán nản. </div><br /> <div>Trước tình hình đó Thị ủy, UBND thị xã đã tăng cường công tác kiểm tra, thường xuyên bám sát cơ sở cai nghiện và xác định rõ trách nhiệm của đảng ủy, chính quyền xã, phường phải coi công tác cai nghiện là một nhiệm vụ trọng tâm công tác. Chỉ đạo Bí thư đảng ủy xã, phường tham gia quản lý cai nghiện, hằng ngày trực tiếp báo cáo công tác cai nghiện trên địa bàn với Bí thư Thị ủy để có biện pháp chỉ đạo kịp thời. </div><br /> <div>Chính từ sự "vào cuộc" của cấp ủy ngay từ khi tiến hành cai giai đoạn 1 tại xã, phường đã có ưu điểm là gắn được trách nhiệm của các cơ quan, đoàn thể ở cấp cơ sở và gia đình cùng cộng đồng khu dân cư tham gia, tạo cho người nghiện không bị cảm giác hụt hẫng, xa cách gia đình, xã hội. </div><br /> <div>Ðồng thời tất cả người nghiện đều được đưa đi tập trung cai nghiện nên đã làm trong sạch địa bàn, bên cạnh đó đồng loạt tấn công truy quét những tụ điểm buôn bán ma túy, tạo môi trường lành mạnh. Vì vậy tỷ lệ tội phạm trộm cắp đã giảm hẳn, khiến người dân tin tưởng tích cực tham gia tố giác và vận động người nghiện đi cai. </div><br /> <div>Sau khi hoàn thành giai đoạn 1, người nghiện được đưa tới các công trường (thành lập sau khi Bộ Chính trị có Chỉ thị số 06 nên được gọi là công trường 06). Ðây thực chất là nơi tập trung lao động, để người nghiện nâng cao thể lực, tự làm ra sản phẩm nuôi bản thân. Ban quản lý công trường có đại diện các ngành công an, lao động TBXH, y tế vừa làm nhiệm vụ quản lý, giáo dục động viên và chăm sóc sức khỏe cho người cai nghiện. </div><br /> <div>Người nghiện chủ yếu không có tay nghề nên việc bố trí lao động cũng chỉ làm những việc thủ công như sản xuất gạch, đá xây dựng. Hằng ngày, ở công trường áp dụng thời gian biểu thống nhất, sáng tập thể dục, ăn sáng và đi lao động. </div><br /> <div>Chiều, khi kết thúc công việc, người nghiện tham gia tăng gia sản xuất, trồng rau, chăn nuôi, thể thao. Buổi tối được tập trung nghe tuyên truyền về tác hại của ma túy và chính sách pháp luật của Nhà nước, đọc báo, xem ti-vi, tổ chức sinh hoạt giao lưu văn hóa văn nghệ. Ðể công trường hoạt động lâu dài, các huyện, thị xã đã có những chính sách như cấp đất sản xuất, cho vay vốn không lãi, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm... </div><br /> <div>Các tổ chức đoàn thể thường xuyên thăm hỏi, động viên nên đã tạo cho người nghiện yên tâm cai nghiện. Nên những ngày đầu người nghiện chỉ có thể làm ra sản phẩm trị giá công lao động từ 2-3 nghìn đồng/ ngày thì sau một thời gian quen việc đã làm được từ 10-15 nghìn đồng/ ngày cùng với những sản phẩm tăng gia như rau, thịt, cá đã bảo đảm tự túc tiền ăn. Tính từ năm 1996 đến hết 2006, các công trường đã làm ra sản phẩm trị giá 6,29 tỷ đồng mà vẫn bảo đảm đuợc vốn vay. </div><br /> <div>Những người hoàn thành giai đoạn này được trở về với cộng đồng tiếp tục cai giai đoạn 3 do cấp xã và các tiểu ban phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội của các tổ xóm cùng gia đình quản lý, giám sát, giáo dục. Hằng tháng người nghiện phải có tường trình cho tiểu ban về những việc làm, quan hệ xã hội, trong đó phải nêu rõ có gặp gỡ người nghiện khác không, có sử dụng lại ma túy hay không... Với một hệ thống quản lý, giám sát chặt chẽ, thường xuyên thăm hỏi, nhắc nhở nên đa phần họ đều chấp hành tốt các quy định của pháp luật.</div><br /> <div>Theo thống kê của các cơ quan chức năng tỉnh, Tuyên Quang hiện có 1.210 người nghiện có hồ sơ quản lý theo từng giai đoạn; toàn tỉnh cũng đã có 1.092 người được công nhận hoàn thành cai nghiện, trong số này chỉ có 57 người tái nghiện, tỷ lệ là 5,12%. </div><br /> <div><b>Và những khó khăn cần tháo gỡ</b></div><br /> <div>Nói về kinh nghiệm công tác cai nghiện ma túy tại Tuyên Quang, đại tá Bạch Hồng Hải, Giám đốc Công an tỉnh cho biết, công tác cai nghiện ma túy là chữa bệnh nghiện bằng lao động để nâng cao thể lực cho người nghiện, làm cho họ thấy được giá trị của lao động nên cần phải được tiến hành với tinh thần: kiên quyết, kiên trì, liên tục, thống nhất, đồng bộ, đồng loạt; vừa cai nghiện vừa phải đẩy mạnh việc truy quét, tấn công tội phạm ma túy. </div><br /> <div>Tuy nhiên, công tác chỉ đạo, kiểm tra của cấp ủy đảng ở một số cơ quan, đơn vị, xã, phường còn hạn chế nên sự phối hợp của các tổ chức ở đó chưa đạt hiệu quả cao. Chưa có giải pháp quản lý hữu hiệu đối với người nghiện ma túy nhiễm HIV/AIDS đang ở ngoài xã hội, số này vẫn lén lút sử dụng ma túy, hành nghề mại dâm gây ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội và là một trong những nguyên nhân làm phát sinh tội phạm, người nghiện ma túy.</div><br /> <div>Công tác quản lý cai nghiện giai đoạn 1 là giai đoạn khó khăn nhất nhưng đều do cán bộ xã, phường đảm nhiệm mà không có kinh phí hỗ trợ, xã, phường phải tự cân đối ngân sách, nhiều nơi phải dùng trụ sở làm nơi cai nghiện nên gặp nhiều khó khăn. </div><br /> <div>Việc tiêu thụ sản phẩm của các công trường 06 chưa có cơ chế thích hợp nên nhiều khi sản phẩm bị ứ đọng, ảnh hưởng tới đời sống của người cai nghiện. Khi về cai nghiện giai đoạn 3 hầu hết đều không có nghề nghiệp nên cần có chính sách hỗ trợ kinh phí đào tạo nghề, tạo việc làm giúp họ có cuộc sống ổn định chống tái nghiện. </div><br /> <div>Từ mô hình cai nghiện ma túy ba giai đoạn của Tuyên Quang cho thấy, ngoài trung tâm cai nghiện cấp tỉnh như hiện nay cần có những trung tâm cai nghiện cấp huyện để phù hợp với trình độ quản lý và đặc điểm vùng miền, vừa bảo đảm bố trí được việc làm và thuận lợi trong việc hướng nghiệp, dạy nghề cho người nghiện; đồng thời để có thể dễ đánh giá, xem xét, trách nhiệm của các ngành, đơn vị trong quản lý điều hành tại các trung tâm. </div><br /> <div>Bên cạnh đó phải kết hợp chặt chẽ giữa công tác phòng, chống ma túy với các chương trình xoá đói, giảm nghèo, tạo việc làm và các phong trào, các cuộc vận động ở cơ sở, gắn với cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư". Có như vậy mới giải quyết được tận gốc vấn đề.</div><br /> </div> <div style="text-align: right; font-weight: bold;">Hải Chung</div>
