Thể thao chinh phục nỗi sợ

Gần đến đích của cuộc đua
marathon Frankfurt, anh Robert Klein không thể uống nước trong cái ly
giấy anh đang cầm trên hai bàn tay run rẩy, đơn giản vì anh gần như kiệt
sức. Ở cuộc đua này, anh như cảm thấy có lỗi vì về đích trễ 10 phút so
với dự tính. Robert Klein, 47 tuổi, là người đam mê chạy marathon. Anh
tham dự 8 cuộc đua chạy trong 16 tháng qua, tại nhiều nơi như Berlin, Copenhagen và Barcelona.

Robert Klein thích chạy khắp
các đường nội thành, giữa những người đồng hành cuộc đua marathon, cảm
thấy mình có thể sống một cuộc sống bình thường như mọi người. Anh tâm
sự: "Tôi bước tới vạch xuất phát cùng hàng ngàn người khỏe mạnh. Tuy tôi
là người bệnh, tôi muốn chứng tỏ với mọi người rằng tôi vẫn về tới đích được đấy!".

Klein được chẩn đoán nhiễm HIV
vào năm 1996. Lúc đó, các bác sĩ khẳng định anh có thể sống không quá 5
năm. Anh tự hủy hoại mình, bắt đầu lao vào nhậu nhẹt, hút xách. Rồi cách
đây 2 năm, anh phát hiện ra môn chạy marathon thông qua một bích chương
trong phòng mạch bác sĩ. Theo đó, một nhóm người tình nguyện đang tìm
người nhiễm HIV đào tạo thành VĐV marathon. Anh tham gia ngay từ lúc ấy.
Tuần nào anh cũng chạy 100km dọc con sông chính. Anh dự tính tham gia
cuộc thi marathon ở New York
trong năm nay. Phương châm của Klein hiện giờ: "Chạy là cơ duyên duy
nhất tôi cho cả thế giới biết tôi vẫn là con người thừa sức khỏe và nghị lực sống". 

Bệnh AIDS, gây ra bởi virus suy
giảm miễn nhiễm ở người (HIV), là nguyên nhân gây tử vong nhiều thứ 6
trên thế giới. Hơn 33 triệu người trên toàn thế giới bị nhiễm HIV, kể cả
67.000 người tại Đức và khoảng 80% trong đó là đàn ông. Hiện tại chưa
có vắcxin ngừa HIV và không có phương thuốc hiệu nghiệm nào cho bệnh
AIDS. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm, các phương pháp điều trị hiện nay cũng đủ sức giúp người nhiễm HIV có một cuộc sống tốt đẹp đến cuối đời.

Võ sĩ quyền Anh "Jakob Friedrich" giấu kín việc anh nhiễm HIV: "Đó là chuyện riêng của tôi".

Cuộc sống tốt đẹp đó bao gồm cả tập thể dục và thể thao.
Nhiều bác sĩ nhất trí rằng hoạt động rèn luyện thể chất không đem đến
nguy cơ cho người nhiễm HIV (nhưng chưa có bất kỳ triệu chứng AIDS nào,
ví như lao phổi). Thực tế cho thấy thể dục cũng là phương tiện điều trị hiệu quả, giúp người ta tự tin đương đầu với bệnh.

VĐV marathon Robert Klein cho
rằng, sau mỗi bài tập thành công anh càng có thêm niềm tin, mỗi kỳ tích
nhỏ nhoi cũng là bằng chứng cho thấy anh có năng lực chinh phục nỗi sợ
chết. Nó cho phép anh nói với chính mình: "Nhìn tôi đi, tôi vẫn sống ngon lành đây!".

Một người đàn ông cường tráng
và đầy hình xăm, tự nhận mình là Ole Luder, ngồi trong quán tự phục vụ
của một hồ bơi trong nhà tại Berlin.
Không thích nói tên thật, Luder lại là vô địch bơi lội trong nhóm tuổi
của anh. Các bạn đồng hành ngồi bàn bên cạnh cho biết Luder dương tính
HIV đã 6 năm. Người sinh viên khoa tin học ấy từng mất hết hy vọng, rồi
quyết định dành trọn sức lực cho bơi lội, và trở thành VĐV bơi lội kiệt
xuất. Anh thích cảm giác vắt kiệt sức lực, cố vượt qua từng mốc giới hạn
của bản thân. Tuần nào anh cũng bơi đủ 6 ngày, không dưới 20 tiếng đồng hồ, kể cả vào những ngày chữa thuốc làm anh đau nhức hay tiêu chảy.

Tiến bộ y học

Ngôi sao bóng rổ Mỹ Earvin "Magic" Johnson công khai việc mình nhiễm HIV

Cho đến giữa thập niên 90 thế
kỷ trước, bệnh nhân HIV phải "nuốt" tới 40 viên thuốc/ngày. Dược phẩm
ngày nay cải tiến đến mức chỉ 1 viên/ngày là đủ. Nhưng tác dụng phụ của
thuốc vẫn còn. Nhiều loại thuốc can thiệp sâu vào quá trình trao đổi
chất  béo, càng tăng nguy cơ suy tim vốn đã cao của nhiều bệnh nhân HIV. Ngoài ra còn có các tác dụng phụ khác như tiểu đường và cao huyết áp.

Jurgen Rockstroh, chuyên gia
bệnh nhiễm tại Bệnh viện Trường đại học Bonn kiêm Chủ tịch Tổ chức AIDS Đức,
cho biết: Tập thể dục thể thao là cách tốt nhất giúp hóa giải những tác
dụng phụ này. Rockstroh hiện cùng với các nhà khoa học Đức nghiên cứu
chế độ tập luyện cường độ cao sẽ ảnh hưởng đến những người nhiễm HIV ra sao. Kết quả ban đầu có thể có vào cuối năm nay.

Minh chứng hùng hồn nhất về HIV
trong thể thao chuyên nghiệp là ngôi sao bóng rổ Mỹ Earvin "Magic"
Johnson. Anh loan báo mình bị nhiễm HIV từ năm 1991, dự tính từ bỏ sự
nghiệp, nhưng rồi quyết định tiếp tục thi đấu. Năm 1992, anh là thành viên trong đội bóng rổ đoạt Huy chương Vàng tại Thế vận hội Barcelona.

Trường hợp VĐV lặn Greg
Louganis của Mỹ cũng làm tổn hao giấy mực trong giới truyền thông. Tại
Thế vận hội Seoul
năm 1988, Louganis ngã đập gáy trên tấm ván đà và rơi xuống nước với
vết thương rỉ máu trên đầu. Sau đó anh vẫn thi đấu và đoạt Huy chương
Vàng. Trong buổi phỏng vấn hơn 6 năm sau, anh thú nhận đã bị nhiễm HIV
trước vụ tai nạn năm 1988. Tiết lộ kinh hoàng này gây choáng cho dư
luận, khiến cho bác sĩ điều trị cho anh tại Seoul cũng tự đi xét nghiệm HIV ngay sau đó.

Định kiến và che giấu

Cho đến nay, chưa có thống kê
nào cho thấy có ai đó nhiễm HIV trong thể thao. Chuyên gia bệnh nhiễm
Rockstroh cho biết: "Dạng này chẳng bao giờ xảy ra, tôi chắc chắn như
vậy". Virút HIV truyền qua đường tình dục và máu, chứ không qua nước bọt
và mồ hôi. Rockstroh cam đoan không thể có người nhiễm HIV từ máu trong
hồ bơi, vì tính pha loãng của nước. Nguy cơ nhiễm HIV chỉ có thông qua
tiếp xúc giữa 2 vết thương hở miệng. Nhưng ngay cả trong trường hợp đó,
khả năng nhiễm HIV là cực kỳ thấp vì, ở vết thương hở, cơ thể luôn bơm máu ra ngoài vết thương.

Đối với các VĐV nhiễm HIV,
thách đố lớn nhất là vượt qua được những định kiến của những người cùng
chơi khỏe mạnh (không nhiễm HIV). Hiếm có người nhiễm HIV dám nói thẳng
thắn về bệnh của mình như Klein và Luder. Thể thao là lĩnh vực của người
khỏe mạnh, nhiều người nhiễm HIV sợ bị tẩy chay, nên một số trong họ
chọn cách giữ kín nhân thân. Võ sĩ quyền Anh Jakob Friedrich (cao 1,90m)
cũng không muốn lộ danh tính, sau khi biết mình nhiễm HIV cách nay 2
năm rưỡi. Cha mẹ anh không biết, mọi người trong công ty anh cũng không
hay, bạn chơi thể thao chung càng không biết. Anh sợ nếu họ biết rồi sẽ xa lánh anh ngay tức khắc.

Cơ bắp khỏe vẫn dễ “rụng”

Robert Klein, 47 tuổi, VĐV Marathon chuyên nghiệp.