Ý tưởng thành lập

Có lẽ ít có nơi nào mà những lời thủ thỉ
về các câu chuyện thầm kín lại dễ dàng bộc bạch ra để chia sẻ với nhau
như ở trong hiệu cắt tóc này. Cuộc trò chuyện giữa anh thợ cạo và người
khách nhiều khi đã gắn kết họ thành những đôi bạn tri kỉ. Chính vì thế
mà tại những chiếc ghế cắt tóc là môi trường thuận lợi nhất cho việc tư
vấn trực tiếp về cách phòng chống AIDS. Đây chính là sáng kiến của Trung
tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe thuộc Sở Y tế Hải Phòng thành lập
các đội cắt tóc tuyên truyền phòng chống AIDS tại các vỉa hè trên địa bàn TP.

Anh Nguyễn Hoàng Hưng, người phụ trách
mô hình này cho biết: “Sở dĩ chọn người thợ cắt tóc để làm các tuyên
truyền viên, vì người đi cắt tóc lúc đó có thời gian ngồi nghe. Đối
tượng đến cắt tóc chủ yếu là thanh niên, đây là nhóm có nguy cơ lây
nhiễm cao. Hơn nữa, các anh “phó cạo” lại thường hay dễ chủ động tâm tình được với khách hàng những điều mà họ ngại hỏi”.

Những thợ cắt tóc tham gia trong đội
tuyên truyền này, đều đựợc hỗ trợ những dụng cụ hành nghề như: ghế, khăn
choàng, kéo, gương, lược, bạt che…và áo đồng phục, kinh phí do Tổ chức Sức khỏe cộng đồng COHED tài trợ.

Anh Đặng Anh Tuấn – tổ trưởng đội cắt
tóc trên đường Lạch Tray, cho hay: “Anh em ở đây rất phấn khởi, vì vừa
có nơi hành nghề ổn định lại vừa có thể đóng góp phần nào công sức nhỏ
bé của mình với xã hội trong việc làm giảm tình trạng lây nhiễm của đại dịch AIDS”.

Vừa “lách cách”, vừa “thì thầm”

Trong khi ngồi hớt tóc nhiều khách
hàng không khỏi bất ngờ và tò mò nhìn những dòng chữ dưới gương:
“Bao cao su giúp ích gì cho bạn? Hạnh phúc hơn, văn minh hơn, an toàn trước đại dịch HIV/AIDS,…”.

Nếu các “thượng đế” muốn biết câu
trả lời sẽ nhận được những lời giải thích, tư vấn tỉ mỉ không
chỉ về cách hướng dẫn dùng bao cao su, mà còn tường tận về: các con
đường lây nhiễm của căn bệnh, cách phòng chống HIV – AIDS, về chuyện sinh hoạt tình dục an toàn, và cả lịch sử căn bệnh thế kỉ này…

Bạn Trịnh Quang Hưng, sinh viên năm thứ 3
trường Đại học Hàng Hải tâm sự: “Sau mỗi lần ra quán cắt tóc lại thấy
lý thú, vì mình được trò chuyện với những người có hiểu biết nhiều về
những chuyện “ngượng ngùng”. Mỗi lần đi cắt tóc, mình cảm tưởng như vừa được đi dự lớp học ngoại khóa về sinh lý...”.

“Không phải khách nào vào cắt tóc họ
cũng thích đề cập đến vấn đề này, các “phó cạo” thường hay kể những câu
chuyện vui, chuyện phiếm, rồi bắt nhịp “lái chuyện” để lồng ghép cài vào
đó những thông tin về HIV – AIDS nhằm lôi kéo họ cùng trao đổi, bàn luận” – Thợ cạo Đặng Anh Tuấn chia sẻ.

"Điểm hớt tóc tránh Sida" – là cái tên
đã trở thành quen thuộc mà nhiều người thường gọi tên đối với các điểm cắt tóc trên các vỉa hè ở TP Hải Phòng.

Ngoài việc tuyên truyền, phổ biến những
kiến thức về AIDS, các anh thợ ở đây còn rất cẩn thận trong việc sử dụng
đồ nghề khi cắt tóc cho khách hàng như; thay dao cạo mới cho từng người
khách, dùng cồn để khử trùng dao cạo, dụng cụ lấy ráy tai. Chính vì thế
mà mỗi khi ai đến cắt tóc đều cảm thấy yên tâm không sợ lây bệnh nguy hiểm, hay các bệnh ngoài da khác.

Anh Đặng Xuân Thành ở phố Cấm (phường
Gia viên quận Ngô Quyền) thổ lộ: “Tôi trước đây, cứ 3 tháng mới đi cắt
tóc một lần, mà cắt xong là không dám cạo, vì sợ lây bệnh. Nhưng từ ngày
TP có các đội cắt tóc như thế, tôi thấy yên tâm hơn, 1 tháng lại đi cắt một lần và cạo mặt một lần”.

Sau nhiều năm hoạt động, mô hình tổ đội
cắt tóc tuyên truyền phòng chống HIV - AIDS trở nên khá thân thiết và
dành được nhiều cảm tình của người dân TP Cảng. Kể từ ngày thành lập
(3.6.2001) cho đến nay, Hải Phòng đã phát triển được 12 điểm cắt tóc với sự tham gia của hơn 120 thành viên.

Đạt Lê – Dương Chính