UNAIDS và WHO hoan nghênh thành tựu ứng phó với HIV của Việt Nam và thúc giục Việt Nam tiếp tục hành động

Ngày 30-11, tại Hà Nội, đại diện Chương trình phối hợp của liên hợp quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) và Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã có cuộc gặp mặt mặt báo chí Việt Nam nhân Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS (1-12). Tổ chức UNAIDS và WHO nhận định rằng sự cam kết chính trị mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong 20 năm ứng phó với HIV vừa qua là một tấm gương cho các quốc gia khác và động lực dẫn đến những thành tựu đáng kể của Việt Nam trong việc mở rộng các dịch vụ dự phòng và điều trị bao gồm các dịch vụ giảm hại cho những người tiêm chích ma tuý và điều trị kéo dài cuộc sống cho những người sống với HIV.

Đại diện tổ chức UNAIDS và WHO tại buổi gặp mặt báo chí.

Nhấn mạnh chủ đề của Ngày Thế gới phòng, chống AIDS năm nay “tiếp cận phổ cập và quyền con người”, ông Steve Kraus, Giám đốc khu vực Châu Á- Thái Bình Dương của UNAIDS và bác sĩ Gottfried Hirnschall, Giám đốc chương trình phòng, chống HIV/AIDS của WHO thúc giục Việt Nam tiếp tục mở rộng và đẩy mạnh các nỗ lực, nhất là các nỗ lực nhằm đảm bảo quyền tiếp cận tới các dịch vụ toàn diện về HIV cho những nhóm chính chịu ảnh hưởng bởi HIV ở Việt Nam, gồm: nam quan hệ tính dục đồng giới, người tiêm chích ma tuý và phụ nữ bán dâm. Ông Steve Kraus nhấn mạnh: “Chúng ta đã chứng kiến những tiến bộ đáng kể ở Việt Nam. Tỷ lệ nhiễm HIV hiện đã chững lại và có ít người phải chết vì HIV hơn. Nhưng để duy trì được những thành quả này và đạt được các mục tiêu về tiếp cận phổ cập. chúng ta phải tiếp cận được nhiều hơn đến các nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao và bảo đảm rằng các chương trình can thiệp được xây dựng trên các nguyên tắc về quyền con người. Mọi người đều phải được tiếp cận tới các dịch vụ về HIV nơi họ cảm thấy an toàn và được đảm bảo chăm sóc tốt nhất trong sự riêng tư của mình mà không sợ bị kỳ thị”.

Dịch vụ HIV ở Việt Nam tập trung trong nhóm những người tiêm chích ma tuý, phụ nữ bán dâm và nam quan hệ tình dục đồng giới. Tính trên phạm vi toàn quốc, gần như cứ 5 người tiêm chích ma tuý thì có 1 người nhiễm HIV, và ở một số tỉnh thành tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong nhóm tiêm chích ma tuý là hơn 50%. Một nghiên cứu tiến hành năm 2009 cho thấy tỷ lệ hiện nhiễm HIV trong những phụ nữ bán dâm ở 10 tỉnh thành trung bình là 8,5%. Trên toàn quốc ước tính có khoảng 243.000 người đang sống với HIV vào cuối năm 2009. Có khoảng 53,7% những người sống với HIV ở Việt nam cần điều trị kháng vi rút đang được điều trị vào năm 2009. Tuy nhiên còn nhiều bà mẹ và trẻ em chưa tiếp cận được dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. HIV vẫn còn là một gánh nặng đáng kể. Việt Nam cần đẩy mạnh và cải thiện hơn nữa các dịch vụ giảm hại, chương trình điều trị các chất gây nghiện dạng thuốc phiện bằng methadone và cải thiện tính bền vững của chương trình điều trị HIV để ngăn ngừa HIV lan tràn ra cộng đồng bởi dịch còn đang tập trung trong những nhóm có nguy cơ cao.

Bác sĩ Gottfried Hirnschall đánh giá: “Việc Việt Nam mở rộng được chương trình điều trị kháng vi rút lên gấp 16 lần trong vòng 5 năm qua là một thành công nổi bật. Chúng tôi mong muốn được tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong việc thực hiện các hướng dẫn của WHO, bao gồm hướng dẫn mới được công bố ngày hôm nay về dự phòng lao cho những người nhiễm HIV. Dự phòng lao rất quan trọng bởi lao là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với những người sống với HIV trên toàn thế giới và chúng tôi hy vọng những hướng dẫn mới này sẽ giúp cứu sống được nhiều người hơn”.

Lưu ý đến sự cắt giảm ngân sách trên phạm vi toàn cầu cho phòng, chống AIDS, ông Steve Kraus và bác sĩ Gottfried Hirnschall  đều nhấn mạnh sự cần thiết phải huy động các nguồn lực và cam kết đóng góp nhiều hơn từ ngân sách quốc gia cho phòng, chống AIDS đối với các quốc gia như Việt Nam. “Các thành tựu trong ứng phó với AIDS rất mong manh, vì vậy chúng ta phải giữ vững cam kết, dành ngân sách trong nước để đầu tư cho phòng, chống AIDS là một lựa chọn đầu tư sáng suốt vì sự thịnh vượng của Việt Nam trong tương lai. Chúng ta phải cùng gánh vác trách nhiệm đầu tư cho phòng, chống AIDS”.- ông Steve Kraus cho biết.

Đại diện tổ chức UNAIDS và WHO đều khẳng định: “Thông qua hợp tác với Chính phủ Việt Nam, các tổ chức xã hội dân sự và các nhóm người sống vố HIV, chúng tôi cam kết tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong nhiều năm tới để tiếp tuch củng cố và cải thiện ứng phó với HIV”.

Hoàng Hiền