Cơn lốc ma túy “đá” - Kỳ cuối: Chơi ma túy “đá” là tự sát

TT - Bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn (phó viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai):

>> Kỳ 1: Alô là có “đá”
>> Kỳ 2: Một lần “đập đá”
>> Kỳ 3: Thử chơi “đá” và tôi ghê sợ

Có nghề nghiệp và việc làm tốt sẽ giúp các bạn trẻ tránh xa tệ nạn xã hội. Trong ảnh: học sinh Hà Nội tham gia các lớp học nghề tại Trường nghề Hoa Sữa - Ảnh: Lâm Hoài

Chết dần chết mòn

Thanh niên chơi “đá” là tự giết chính mình vì loại ma
túy này kích thích thần kinh cực mạnh, gây rối loạn tâm thần, nguy hiểm nhất là tạo ảo giác, khiến người sử dụng không kiểm soát được hành vi.

Giai đoạn đầu sử dụng ma túy “đá” tạo nên cảm giác vui,
tăng tự tin, hưng phấn cho người sử dụng. Ngoài ra, loại ma túy này
không gây phụ thuộc tâm lý mạnh, không gây hội chứng cai như các chất ma
túy khác nên dễ tạo tâm lý chủ quan cho người sử dụng và gia đình, khi
phát hiện thường đã quá muộn. Tuy nhiên nếu dùng “đá” lâu dài, dễ làm
rối loạn dẫn truyền các chất hóa học tâm thần kinh, gây ra biến chứng về
hệ tim mạch, tiêu hóa, gây chán ăn, hoạt động không biết mệt mỏi, gầy rộc, suy kiệt, tổn thương não, thậm chí có thể dẫn tới tử vong.

Thực tế tại bệnh viện đã tiếp nhận nhiều trường hợp
bệnh nhân hoang tưởng, ảo giác do sử dụng ma túy “đá”. Biểu hiện gặp
nhiều nhất ở các bệnh nhân nghiện “đá” nặng là ảo giác bị truy sát, có
người âm mưu hãm hại mình khiến bệnh nhân sợ hãi, chạy trốn, bị kích
động. Nhiều trường hợp học sinh giỏi, thậm chí có cả công chức, cán bộ
ngân hàng giỏi nhưng đã đánh mất tất cả vì dính vào “đá”, nhiều trường hợp do hệ lụy của “đá” phải vào bệnh viện tâm thần.

Tiến sĩ tâm lý học Phạm Mạnh Hà (Đại học Quốc gia Hà Nội):

Sự khủng hoảng về nhân cách

Trước hết phải lý giải tại sao nhiều thanh niên vẫn vô
tư tham gia chơi “đá” không hề lo sợ, dù rất nhiều người trong số đó
biết rõ đó là ma túy, là chất gây nghiện. Lứa tuổi thanh niên thích
chứng tỏ mình, muốn được thể hiện bản thân trước một tập thể. Điều này
lý giải cho tâm lý chứng tỏ sành điệu hay đẳng cấp dân chơi khi tham gia
“đập đá”. Trong lúc những giá trị truyền thống, tốt đẹp từ trước bị cho
là cũ, bị lấn át, thanh niên tự mò mẫm đi tìm giá trị riêng cho mình.
Khi có mặt trong nhóm chơi “đá” họ thấy mình được tôn trọng, được thừa
nhận, cảm thấy vui, bất chấp hành vi đó không tốt cho sức khỏe và tốn kém tiền bạc.

Lỗi ở đây thuộc về nhiều phía, nhưng tựu trung là những
thanh niên hư hỏng hầu hết đều thấy mình bị “bỏ rơi”, họ tự sống, không
mục đích, không mục tiêu khi xã hội không định hướng, chưa tạo ra môi
trường cho họ thể hiện mình, rồi những gò ép, kiểm soát đến từ nhiều
phía. Khi đã nghiện “đá” rồi không chỉ ảnh hưởng thể chất, về mặt xã hội
dễ dàng dẫn tới các hành vi trái chuẩn mực xã hội, dễ sa vào đánh chém nhau, chống đối, cướp bóc, gây bất ổn cho xã hội.

Theo tôi, muốn giải quyết tận gốc cần phải giải quyết
sự khủng hoảng về giá trị, nhân cách của thanh niên. Những biện pháp
mạnh như ngăn chặn, bắt bớ chưa đủ mà trước hết cần phải tìm bài toán
giải quyết dứt điểm sự khủng hoảng đó. Xã hội phải tôn trọng thanh niên,
tạo nhiều cơ hội cho họ tham gia cộng đồng thông qua các hoạt động của
tổ chức Đoàn, Hội trong nhà trường, ở địa bàn dân cư. Ngoài ra cần xây
dựng cho thanh niên giá trị chuẩn về nhân cách để họ nhìn vào đó điều
chỉnh hành vi cho phù hợp. Thêm nữa sự giáo dục nhân cách từ gia đình
đóng vai trò rất quan trọng, nếu hình thành nhân cách nền tốt từ nhỏ, khi lớn lên sẽ khó bị lệch chuẩn hơn.

Bà Vũ Thị Giáng Hương - (phó trưởng Ban thanh niên công nhân và đô thị  - Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh):

Đối tượng quan tâm đặc biệt của Đoàn

Thực tế hiện tượng “đập đá” - một sân chơi vô bổ, lệch
lạc mới hình thành phát triển trong nhóm thanh niên đô thị tại các thành
phố lớn, đa số đối tượng tham gia là con gia đình khá giả, một số ít do
đua đòi. Đây cũng là nhóm thanh niên mà tổ chức Đoàn đang tập trung dành sự quan tâm đặc biệt.

Hiện nay tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM mặc
dù thiếu không gian, sân chơi nhưng ngược lại có rất nhiều hoạt động văn
hóa, thể thao được tổ chức thường xuyên, nhiều địa điểm vui chơi, giải trí lành mạnh dành cho giới trẻ.

Trong thời gian vừa qua, tổ chức Đoàn, Hội đã có rất
nhiều hoạt động giáo dục đạo đức, lý tưởng, lối sống đẹp, sống có mục
đích, ý nghĩa để đoàn kết tập hợp các tầng lớp thanh niên. Trên các địa
bàn dân cư, tổ chức Đoàn đứng ra dạy nghề cho thanh niên, giới thiệu
việc làm, “ba cùng” (cán bộ Đoàn cùng ăn, cùng ở, cùng sinh hoạt với
thanh niên). Tại mỗi phường có cán bộ Đoàn đứng ra giúp đỡ các thanh
niên nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng, nâng đỡ, dạy nghề cho thanh
niên chậm tiến. Hiện nay tổ chức Đoàn có 36 trung tâm dạy nghề, giới
thiệu việc làm cho thanh niên, có cả đường dây nóng (19009416) tư vấn về
nghề nghiệp việc làm, có cổng việc làm trực tuyến mywork.vn đăng tải thông tin tuyển dụng cho thanh niên...

LÂM HOÀI