<p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-SIZE: 25.5pt; FONT-FAMILY: Times">HIV và Trầm Cảm<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /><o></o></span></p></nobr> <div class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt; TEXT-ALIGN: center" align="center"><nobr> <hr align="center" width="100%" size="2" /> </div> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Trầm cảm là gì?</font></nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>Trầm cảm là trạng thái gây nguy hiểm, ảnh hưởng đến những gì bạn nghĩ, cảm giác và khả năng </nobr>sống hàng ngày. Triệu chứng gồm cảm thấy buồn, khó ngủ, không tập trung, trục trặc sinh dục, </nobr>cáu gắt, mệt mỏi và thiếu nghị lực. Khỏang 5% đến 10% dân số bị trầm cảm. Nghiên cứu cho thấy </nobr>khỏang 60% người bị nhiễm HIV có các dạng trầm cảm.<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><font size="4"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr>Cái gì gây ra trầm cảm?</nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></font></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>Trầm cảm là do các họat động bất thường của não, được tạo ra bởi một lọai các yếu tố như:</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Yếu tố di truyền ảnh hưởng đến sự phân bố hóa chất trong não</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Căng thẳng tinh thần và khủng hỏang trong đời sống</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Bị nhiều áp lực của các thành kiến và phân biệt đối xử</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Phản ứng phụ của thuốc, kể cả thuốc chống HIV, đặc biệt là thuốc efavirenz (Sustiva)</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Tình trạng bệnh họan như thiếu máu, tuyến giáp suy yếu, kích thích tố hay sinh tố suy giảm</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Nghiện ngập các chất gây nghiện</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>Ngòai ra các yếu tố khác cũng gia tăng nguy cơ bị trầm cảm:</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Là phụ nữ</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Sức khỏe yếu kém</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Có tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị bệnh tâm thần, nghiện rượu hoặc các chất gây nghiện</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Bị ảnh hưởng cùng lúc với HIV và viêm gan B hay C, nhất là uống thuốc interferon</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Thiếu hỗ trợ từ xã hội</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Điều trị sai</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><font size="4"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr>Triệu chứng và dấu hiệu của trầm cảm?</nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></font></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>Triệu chứng của trầm cảm khác nhau ở nhiều người và tùy vào quan niệm. Nói chung có thể xem </nobr>là trầm cảm nếu một người có năm hay nhiều hơn những triệu chứng dưới đây hơn hai tuần<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Buồn, chán suốt ngày</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Không hứng thú với hầu hết các sinh họat</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Thay đổi trọng lương hoặc khẩu vị</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Mất ngủ hoặc ngủ li bì</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Mệt mỏi và đuối sức</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Trục trặc sinh dục</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Chậm chạp, mệt mỏi</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Không tập trung, không suy nghĩ rõ ràng và quyết đóan được vấn đề</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Cảm thấy tội lỗi, không xứng đáng và vô vọng</nobr><o></o></font></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Có ý nghĩ về sự chết và tự tử</nobr><o></o></font></span></p><nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4">Nếu bạn có những triệu chứng này, thảo luận vớibác sĩ và nhân viên xã hội càng sớm càng tốt. Họ </font></nobr><font size="4">sẽ giúp bạn đối phó.<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Trầm cảm ảnh hưởng đến cuộc sống của ngừoi có HIV/AIDS như thế nào?</font></nobr><nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"></nobr><font size="4"><nobr>Bên cạnh những triệu chứng ảnh hưởng đến giá trị của cuộc sống, trầm cảm còn liên quan đến </nobr><nobr>những vấn đề sau đây đối với những người có HIV/AIDS<o></o></span></p></nobr></font> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• Bệnh nặng thêm và T-cell bị tụt giảm</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• Các trở ngại gia tăng cùng với sự theo đuổi điều trị nhưng điều trị không như ý</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• Gia tăng tình trạng không áp dụng an tòan tình dục cũng như không an tòan khi xử dụng </font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">chất gây nghiện</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• Lượng người chết nhiều hơn và tuổi thọ ngắn hơn</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"></nobr><font size="4"><nobr>• Trầm cảm còn là kết quả tiềm tàng của rượu và chất gây nghiện, nơi ăn chốn ở, việc làm và </nobr><nobr>tình cảm.<o></o></span></p></nobr></font> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Điều trị trầm cảm ra sao?</font></nobr><nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"></nobr><font size="4"><nobr>Điều trị trầm cảm gồm thuốc, trị liệu tâm lý tư vấn, hỗ trợ xã hội và cách sống thay đổi. Những </nobr><nobr>phương pháp này thường được áp dụng trực tiếp vào thể chất, tinh thần, quan hệ xã hội là những </nobr>yếu tố tạo nên trầm cảm.<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Thuốc điều trị</font></nobr><nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"></nobr><font size="4"><nobr>Có những dạng trầm cảm nếu dùng thuốc sẽ rất có kết quả. Thuốc chống trầm cảm cân bằng </nobr><nobr>các hóa chất trong não ảnh hưởng đến tinh thần như serotonin và norepinephrine. Nhóm thuốc </nobr>phổ biến nhất chống trầm cảm gọi là Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs). Các lọai </nobr>thuốc trong nhóm này gồm fluoxetine (Prozac), paroxetine (Paxil), fluvoxamine (Luvox), sertrline </nobr>Zoloft) và citalopram (Celexa). Phản ứng phụ của các lọai thuốc này là giảm họat động tình dục, </nobr>nhức đầu, mất ngủ, mệt mỏi, đau dạ dày, tiêu chảy, bồn chồn hay lo sợ. Một lọai thuốc cũng hay </nobr>xử dụng để chống trầm cảm là venlafaxine (Effexor), lọai thuốc này ảnh hưởng đến chất serotonin </nobr>và norepinephrine trong não. Phản ứng phụ hay gặp khi xử dụng Effexor là đau dạ dày, nhức đầu, <o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">mất ngủ và lo sợ.</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"></nobr><font size="4"><nobr>Những lọai thuốc chống trầm cảm khác cũng thông dụng gồm tricylic chống trầm cảm như ami-</nobr><nobr>triptyline (Elavil) và nortiptyline (Aventyl); các thuốc bổ xung như dược thảo của </span><?xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" /><st1:City><st1lace><span style="FONT-FAMILY: Times">St. John</span></st1lace></st1:City><span style="FONT-FAMILY: Times">, chất </nobr>kích thích như Ritalin. Tuy nhiên những phương pháp trị liệu này có thể xúc tác với thuốc trị HIV và những điều kiện khác. Ritonavir (trong Norvir hay Kaletra) và indinavir (Crixivan) sẽ phản ứng </nobr>mạnh với hầu hết các thuốc chống trầm cảm.<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Tâm lý trị liệu</font></nobr><nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Hai phương pháp thường được áp dụng cho trầm cảm là tâm lý trị liệu về hành vi và giao thiệp</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"></nobr><font size="4"><nobr>• Tâm lý trị liệu về hành vi có giới hạn trong thời gian trị liệu, giúp một người có thể tự lượng </nobr><nobr>định suy nghĩ và niềm tin, đồng thời nhìn sự việc tích cực hơn. Tâm lý trị liệu dạng này còn </nobr>giúp người bị trầm cảm thay đổi họat động từ đó thay đổi cuộc sống có ý nghĩa hơn.<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4"><nobr>• Tư vấn về giao thiệp kéo dài dưới 16 tuần, tập trung vào một trong bốn lãnh vực gây ra trầm </nobr><nobr>cảm gồm an ủi về những mất mát người thân, thay đổi trong cuộc sống, mâu thuẫn, thiếu hỗ <o></o></span></p></nobr></font> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">trợ trong xã hội từ ng</font></span><span lang="VI" style="FONT-FAMILY: Times; mso-ansi-language: VI"><font size="4">ườ</font></span><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4">i thân. Tư vấn tập trung giúp vượt qua và xây dựng lại quan hệ với người thân.<br /><o></o></font></span></nobr><nobr></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><font size="4">Hai lọai tâm lý trị liệu này cho thấy có kết quả với những người bị trầm cảm. Cũng có những dạng </font></nobr><font size="4">tâm lý trị liệu khác. Ngừoi bị trầm cảm nên gặp nhân viên y tế để được biết hình thức nào hữu </nobr>hiệu cho từng hòan cảnh.<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Tư Vấn</font></nobr><nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Tư vấn hỗ trợ tinh thần và tập trung vào những hướng giải quyết tốt đẹp cho người bị trầm cảm. </font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"></nobr><font size="4"><nobr>Tư vấn có thể được cung cấp từ người cùng hòan cảnh, nhiễm HIV hoặc từ chuyên viên tư vấn </nobr><nobr>hay phối trí viên cộng đồng. Vai tro của tư vấn viên là giúp đỡ thân chủ tìm ra giải pháp và hành </nobr>động.<o></o></font></span></p></nobr> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><b><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Hỗ trợ xã hội và thay đổi cách sống </font></nobr><nobr></span></b><span style="FONT-FAMILY: Times"><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">Những yếu tố xã hội và cách sống có thể giúp giảm trầm cảm gồm:</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• hỗ trợ xã hội và tinh thần</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• ổn định nhà ở</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• ổn định thu nhập</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• dinh dưỡng tốt</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• khả năng đối phó với căng thẳng</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• tập thể dục thường xuyên</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><span style="FONT-FAMILY: Times"><nobr><font size="4">• nghỉ ngơi và ngủ điều độ</font></nobr><nobr><o></o></span></p> <p class="MsoNormal" style="MARGIN: 0in 0in 0pt"><nobr><nobr></p></nobr>