Cư dân mạng đang xôn xao trước thông tin rất "ngắn gọn" này: HIV có thể lây truyền qua tăm xỉa răng!? Có hay không việc trả thù đời của một số người nhiễm HIV/AIDS? Có hay không cơ chế lây nhiễm HIV như thông tin kia đã cảnh báo?

Trả thù đời bằng AIDS?

Liên tục trong thời gian gần đây, cư dân mạng nhận được vô số lời cảnh báo về các nguy hiểm mà mỗi người có thể gặp phải trong cuộc sống. Tuy không có các minh chứng cụ thể đi kèm những lời cảnh báo này, nhưng với những giọng điệu chắc nịch và tốc độ truyền thông tin chóng mặt, những tin này đã tạo một hiệu ứng không nhỏ với số đông người.

Gần đây nhất dư luận lại lần nữa hoang mang về tin một số người nhiễm HIV trả thù đời bằng tăm xỉa răng. Những dòng tin này nhanh chóng chảy tràn đến rất nhiều người, bằng nhiều con đường khác nhau: “Theo tin tức mới cập nhật, hiện nay có một số người đã nhiễm AIDS vì muốn trả thù đời, nên đã đến các quán ăn, sử dụng tăm xỉa răng làm công cụ lây bệnh bằng cách xỉa xong rồi, để lại chỗ cũ. Và nếu somebody (ai) vô tình tái sử dụng thì .... hội ngộ Thần Chết là cái chắc. Bà con cần hết sức lưu ý!”.

Sau khi nhận được tin, nhiều người đã có cách phản ứng khác nhau. Có người cho rằng đó lại là một thông tin thất thiệt mà những người vô công rồi nghề hay lướt mạng, tung lên để hù dọa người yếu bóng vía. Nhưng nhiều người khác thì lại khẳng định: “Nếu con virus HIV sống được một thời gian nhất định ngoài không khí thì rất có thể lời cảnh báo kia là hiện thực. Nếu kẻ nào đó nhiễm HIV mà cố tình bỏ tăm đã xỉa vào ống tăm tại quán ăn, nhà hàng, thì cũng là việc quá dễ dàng, chẳng ai phát hiện được”.

Một người có nickname nguoicodon còn dẫn chứng: “Bây giờ trò quái đản nào mà bọn xấu chẳng nghĩ ra. Tôi đã nghe chuyện một cô gái mại dâm muốn truyền HIV cho người khác nên không bao giờ yêu cầu khách làng chơi dùng bao cao su. Một cô khác thì dùng kim bí mật xuyên thủng bao cao su. Các “tay chơi” cứ tưởng dùng bao là an toàn, nào ngờ xét nghiệm máu mới biết mình “ôm” con virus chết người”.

Những người cẩn thận thì có cách hành xử khác. Trên một diễn đàn, khi bàn về việc tổ chức những chuyến đi du lịch cho cả nhóm, thành viên Dungoankhapnoi phát biểu: “Các cậu nhớ mang theo ba lô của mình 2 thứ: Một là tăm xỉa răng. Phải mang từ nhà đi không thì lại dính tăm của mấy tên nhiễm HIV. Hai là bàn chải đánh răng. Tớ cũng nghe nói có kẻ nhiễm HIV đánh răng xong liền để bàn chải lại để “sập bẫy” người khỏe mạnh”.

Tin đồn hay sự thật?

Chính vì những thông tin này mà một số người chăm đọc sách báo tỏ ra lo ngại. Anh Nguyễn Văn Hiển, sinh viên Đại học Bách Khoa năm thứ 4 lo ngại: "Tôi có đọc và biết rằng Tổ chức Y tế thế giới đánh giá Việt Nam là nước có tỉ lệ người mắc bệnh răng miệng cao nhất thế giới. Khảo sát của Viện Răng-Hàm-Mặt vừa qua cho thấy tỷ lệ người dân (trên 45 tuổi) mắc bệnh về răng miệng tới 93%. Ai cũng biết mắc bệnh răng miệng thì dễ chảy máu, chính vì vậy xỉa răng mà dính phải tăm của những người nhiễm HIV thì có thể nguy hiểm. Tôi cũng có đọc rằng, với những người bị bệnh răng miệng thì hôn nhau cũng có thể lây nhiễm HIV. Tất nhiên đấy là tôi tư duy theo cách của tôi”.

Tìm kiếm những tài liệu về các nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS, phóng viên thấy có những khuyến cáo chính thức: Ðể phòng lây nhiễm HIV khi sống chung với người nhiễm HIV cần tuân thủ một số nguyên tắc đơn giản sau: Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng sau khi thay chiếu, chăn, quần áo bẩn hoặc sau khi tiếp xúc với dịch tiết của cơ thể người bệnh; Giữ giường, chiếu, quần áo luôn sạch sẽ; Khi giặt quần áo hoặc ga giường có dính máu hoặc các dịch tiết khác của cơ thể cần chú ý: Ngâm bằng nước javel trong thời gian 20 phút rồi đi găng để giặt; Giặt riêng rẽ với các quần áo của người khác trong gia đình; Giặt bằng xà phòng, vắt khô, gấp và là như bình thường; Không dùng chung các vật đâm qua da, không dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo râu, tăm xỉa răng và tất cả các vật sắc nhọn có thể gây chảy máu.

Khó xác định nguồn lây nhiễm

Bác sỹ Trần Quốc Tuấn - Trưởng khoa Truyền nhiễm, bệnh viện Đống Đa, Hà Nội – khẳng định: Việc lây nhiễm do sử dụng lại tăm của người nhiễm HIV nằm trong diện không xác định được nguy cơ.

Bác sỹ Tuấn cho biết: Trong tất cả các môi trường thì sự tồn tại của virus HIV trong môi trường kiềm bị tiêu diệt nhanh nhất. Nước bọt là môi trường kiềm vì vậy virus HIV sẽ bị tiêu diệt rất nhanh trong miệng của mỗi người.

Hiện nay chưa có một nghiên cứu nào xác định được virus này sống trong môi trường kiềm là bao nhiêu thời gian. Tuy nhiên có thể căn cứ vào việc để xác định ở trong môi trường dung dịch virus này bị phá huỷ ở 56oC sau 20 phút; ở dạng khô, virus HIV bị tiêu diệt ở 68oC sau 02 giờ; Với các hoá chất như: Glutaraldehyd, Ethanol, Hypoclorid, Phenol paraformadehyd, Hydrogen peroxid, HIV nhanh chóng bị bất hoạt trong vòng 15 - 20 phút; Cồn 70oC diệt HIV trong vòng 3 - 5 phút. (Có thể hiểu môi trường kiềm tiêu diệt virus HIV nhanh nhất trong các môi trường đã nêu trên).

Theo bác sỹ Tuấn thì  rất khó để có thể xác định nguồn lây nhiễm khi sử dụng tăm tại các quán ăn (nếu tăm này là của người nhiễm HIV để lại - PV), vì không thể xác định được nguồn lây có nhiễm HIV hay không? Tạm coi là chiếc tăm đó của người nhiễm HIV để lại thì cũng không thể đánh giá được người nhiễm HIV đó đang ở giai đoạn nào của bệnh để có thể đánh giá được nguy cơ phơi nhiễm ở mức độ nào.

Thông thường, người bệnh ở giai đoạn mới bị lây nhiễm (còn gọi là giai đoạn nhiễm cấp), và giai đoạn AIDS là giai đoạn có mức độ lây nhiễm cao nhất vì lúc này nồng độ virus HIV trong người bệnh rất lớn. Ngoài ra, một yếu tố quan trọng khác là chiếc tăm đó được bỏ ra lâu hay nhanh? Mức độ tổn thương ở người sử dụng chiếc tăm đó nông hay sâu? Chảy máu nhiều hay ít?

Theo bác sỹ Tuấn, từ khi công tác tại khoa Truyền nhiễm, bệnh viện Đống Đa, ông Tuấn chưa gặp một trường hợp nào lây nhiễm HIV có nguyên nhân từ việc xỉa răng. Sở dĩ chưa gặp trường hợp nào lây từ việc xỉa răng vì trong cơ thể mỗi người đều có một hàng rào miễn dịch nên có thể tiêu diệt những virus lạ, nhất là trong trường hợp người sử dụng bị tổn thương ít, không chảy máu nhiều thì cũng không đáng ngại lắm.

Thực tế, bác sỹ Tuấn đã gặp nhiều trường hợp nhiều người bị kim tiêm đâm, hoặc bị dao dính máu của người nhiễm AIDS giai đoạn cuối nhưng vẫn không bị lây nhiễm. Vì vậy, mọi người cũng không nên quá hoang mang trước tin đồn này.     

Theo T.H