HÀ NỘI, (NV) - Hôm qua, trong một hội thảo về phòng chống HIV/AIDS, lần đầu tiên, một lãnh đạo của chính phủ Việt Nam là ông Trương Vĩnh Trọng, phó thủ tướng, báo động: Muốn thành tựu xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế không bị xóa sạch bởi HIV/AIDS, lãnh đạo từng ngành, từng địa phương, từng đơn vị phải đi tiên phong trong việc phòng chống HIV/AIDS.

Ngoài các chuyên gia quốc tế, hội thảo vừa kể có hàng trăm lãnh đạo các các cơ quan Ðảng, Quốc Hội, nhà nước, bộ, ngành và tỉnh, thành phố ở cả ba miền.

Theo thống kê của Việt Nam, tình hình lây nhiễm HIV/AIDS đang có những diễn biến đáng ngại, số người nhiễm HIV tăng gấp đôi trong khoảng thời gian từ 2000-2006. Trung bình, cứ 60 gia đình thì 1 có người nhiễm HIV.

Người ta dự báo, trong giai đoạn từ 2006-2010, mỗi năm, tại Việt Nam sẽ có thêm từ 30 đến 40 ngàn người bị nhiễm HIV. Theo các chuyên gia nước ngoài, đến năm 2010, số người nhiễm HIV ở Việt Nam sẽ khoảng từ 300-500 ngàn người.

Số thanh niên nhiễm HIV ngày càng tăng. Cứ 200 người trong độ tuổi 15-49 thì có 1 người nhiễm HIV. Số người trong độ tuổi này chiếm tới 53% tổng số ca nhiễm.

Ông Tô Huy Rứa, một bí thư Trung Ương Ðảng, nhận định: “HIV/AIDS vẫn đang có nguy cơ bùng phát thành đại dịch. Lúc đó, nó sẽ xóa mọi thành quả của công cuộc xóa đói giảm nghèo, kìm hãm phát triển kinh tế xã hội, đe dọa giống nòi”.

Ông Phạm Mạnh Hùng, phó ban Tuyên Giáo Trung Ương, phân tích trường hợp An Giang: Tỉnh này có khoảng 59 ngàn gia đình nghèo. Mỗi năm An Giang giảm được 1% số gia đình nghèo, tương đương 590 gia đình. Tuy nhiên, mỗi năm, tỉnh này có 1,500 trường hợp nhiễm HIV mới. Mỗi gia đình có người nhiễm HIV mới sẽ nghèo đi chứ không thể giàu hơn. Ðiều này đồng nghĩa với việc mỗi năm, An Giang tăng thêm 1,500 gia đình nghèo. Bài toán về HIV/AIDS với phát triển, giảm nghèo cần được đặt tính toán kỹ lưỡng.

Theo ông Hùng, đầu tư của Việt Nam cho phòng, chống HIV/AIDS chưa tương xứng. Dân số Thái Lan ít hơn nhiều so với Việt Nam nhưng mỗi năm, Thái Lan đầu tư 100 triệu USD cho việc phòng chống HIV/AIDS, trong khi Việt Nam chỉ chi dưới 10 triệu USD/năm. Trung bình, Việt Nam chi chi 1,000 đồng/dân để phòng chống HIV/AIDS.

Việc sử dụng vốn ở các tỉnh thiếu sự điều phối, có những tỉnh nhận tới 17 dự án hỗ trợ như Cần Thơ nhưng có 14 tỉnh không hề nhận được dự án hỗ trợ nào như: Bắc Kạn, Lai Châu, Gia Lai, Kon Tum, Ðắc Nông...

Năm 2003, kết quả khảo sát 47 tỉnh cho thấy, có tới 17 tỉnh đã không đầu tư thêm mà còn cắt xén ngân sách nhà nước giao cho việc phòng chống HIV/AIDS.

Ông Eamonn Murphy, giám đốc quốc gia UNAIDS, nhận xét: “Ðầu tư cho phòng chống HIV/AIDS của Việt Nam vẫn còn phụ thuộc quá nhiều vào tài trợ nước ngoài, tài trợ chiếm 80%. Việt Nam cần phải chuẩn bị cho thời điểm khi hỗ trợ nước ngoài giảm mà vẫn kiểm soát được dịch. Việt Nam cần đầu tư nhiều hơn vào năng lực con người. Là phía nhận tài trợ, Việt Nam cần thể hiện quyền sở hữu, tư vấn để các nhà tài trợ biết mình cần gì, muốn các nhà tài trợ làm gì”.