Nổi hạch không nói lên rằng bạn bị H bạn ạ ! Các câu hỏi về nổi hạch ở các vị trí khác nhau trên cơ thể như: ở cổ, ở tai, và ở dưới nách.
Câu 1: Nổi hạch ở cổ - Từ tháng 10/2005 vừa qua tôi sờ thấy ở bên phải cổ có một cái hạch nhỏ như hột lạc (đậu phộng), người ngoài sờ vào khó phát hiện nhưng cũng gây cảm giác nhột nhạt. Khi tôi tự sờ tay vào thường nhận ra ngay nhưng chưa thấy hạch phát triển. Tôi lo lắng không biết đi khám ở đâu? Có nên cho chồng con tôi biết không? Tôi sợ bị ung thư.
Trả lời:
Nổi hạch vùng cổ là một triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau, có thể chỉ là tình trạng viêm nhiễm vùng mũi xoang nhưng cũng có thể là hạch di căn đến từ khối ung thư nằm ở chỗ khác trong cơ thể. Chính vì vậy hạch nổi vùng cổ thường được chia làm hai nhóm, một từ các bệnh lành tính, hai là từ các bệnh ác tính.
Hạch cổ nổi được cho là lành tính nếu nguyên nhân đến từ các bệnh viêm thông thường của đường hô hấp trên như viêm loét amiđan, viêm họng, viêm tấy nướu (lợi) răng, viêm loét lớp lót của miệng, viêm tuyến nước bọt... hoặc viêm đặc hiệu do lao, giang mai.
Hạch cổ nổi cũng có thể là ung thư hạch hoặc là hạch di căn của các khối ung thư từ các tổ chức kế cận như vòm mũi họng, hạ họng, thanh quản, phổi... nhưng cũng có thể của các khối u nguyên phát từ xa như dạ dày, buồng trứng, tinh hoàn...
Việc xác định hạch đó là gì phải cần được thăm khám kỹ qua sờ nắn bằng tay, tìm những ổ viêm nhiễm lân cận, cấy dịch, mủ, chất bã đậu từ hạch (nếu có). Nếu nghi ngờ ung thư, bác sĩ có thể sử dụng máy nội soi để tầm soát khối u nguyên phát ở vùng mũi họng, thanh quản, đường tiêu hóa..., thậm chí phải rạch một chút da cổ nơi hạch nổi để lấy một ít mô của hạch đem thử, xét nghiệm này được gọi là sinh thiết hạch (nếu bác sĩ thấy cần thiết) để xem đó là bệnh gì? Sự xác định có bị ung thư hay không phụ thuộc trực tiếp vào kết quả của xét nghiệm này.
Thường thì những hạch dạng "hạt đậu phộng" nhiều khả năng chỉ là hạch viêm thông thường phản ứng với các ổ viêm gần đó.
Theo tôi, chị nên cho chồng biết việc mới xuất hiện "hột lạc" này vì có thể ông xã cũng giúp được cho chị ít nhiều. Chị có thể đến bất kỳ cơ sở y khoa nào để khám tổng quát hoặc chuyên khoa để xác định sớm bệnh trạng của mình.
BS Nguyễn Trọng Minh
(BV Chợ Rẫy - TP Hồ Chí Minh)
----------------------------------------
Câu 2: Nổi hạch sau tai và dưới nách - Chồng tôi có 1 cục hạch hay là gì đó bằng ngón tay út nổi phía sau tai trái. Sờ lên thấy mềm, không đau. Anh ấy bị như vậy khoảng trên 5 năm rồi. Và dưới nách trái, khi bỏ tay xuống thì anh ấy cũng có cảm giác có một cục gì đó cồm cộm khi tay cử động. Khi ấn vào thì có cảm giác hơi đau đau. Vậy xin hỏi anh ấy bị bệnh gì?
Trả lời: Hạch là một tổ chức limpho thuộc hệ bạch huyết. Ta có thể sờ thấy hạch trong một số trường hợp như viêm hạch, lao hạch, áp xe hạch, bệnh bạch cầu, giang mai hay ung thư hạch…, nhưng chủ yếu hay gặp nhất là viêm hạch.
Viêm hạch thường do nguyên nhân tụ cầu, liên cầu và thường là thứ phát sau nhiễm trùng ở vết thương, ổ áp xe lân cận theo đường bạch huyết, đường máu vào hạch. Chính vì vậy viêm họng, viêm amidal, viêm cuống răng hay gây nổi hạch vùng dưới hàm, sau tuyến mang tai, viêm nhiễm ở vùng lân cận gây nổi hạch ở nách...
Diễn biến của viêm hạch có thể gặp viêm hạch xuất tiết hay viêm hạch phản ứng do tổn thương viêm nhiễm từ nơi khác lan đến, nhưng cũng có khi là viêm hạch mủ, hoại tử hạch, áp-xe dò hạch v.v... Trong trường hợp viêm cấp tính hạch có thể viêm sưng to, chắc và đau, da trên vùng hạch đỏ rực, nóng, khi hạch làm mủ thì sờ thấy hạch mềm, lùng nhùng mủ ở trong và thường kèm theo triệu chứng sốt, rét run, đau đầu.
Trường hợp viêm hạch do vi khuẩn có độc tính thấp và thường là sau khi điều trị khỏi các ổ viêm nhiễm như răng, họng, tuyến mang tai gây các phản ứng viêm ở hạch nách, sau tai, dưới hàm... thì triệu chứng tại hạch thường nhẹ và diễn biến thành mạn tính với biểu hiện là hạch to, đau nhẹ, dần dần hạch xơ hóa và trở thành một cục cứng có thể sờ thấy. Loại này rất thường gặp ở nách, bẹn, dưới hàm. Trường hợp của chồng bạn, với các triệu chứng và thời gian thấy hạch đã trên 5 năm có khả năng thuộc loại này, không cần điều trị. Việc điều trị thường đặt ra với viêm hạch ở giai đoạn cấp và hóa mủ.
Tuy nhiên muốn chẩn đoán chính xác hạch viêm hay do các nguyên nhân khác cần dựa vào siêu âm chọc hạch và sinh thiết hạch.
BS Bạch Long - TNO
----------------------------------------
Câu 3: Nổi hạch dưới nách - Năm 2006, cháu thấy bên nách trái nổi một cục hạch nhỏ như hạt đậu xanh, không đau. Bác sĩ kết luận là viêm kết hạch mạn tính. Cháu hay đau ở nách và vùng ngực hai bên kèm theo kém ăn, kém ngủ, đau đầu và buồn nôn. Xin hỏi cháu bị bệnh gì?
Trả lời: Hạch ở nách hay gặp, đặc biệt là khi có các nhiễm khuẩn cấp tính ở vùng lân cận như tay, vai... nói chung là lành tính. Cháu có hạch ở nách đã hơn 1 năm, đã được chẩn đoán tại Bệnh viện K là hạch viêm mạn tính rồi thì nhiều khả năng là lành tính. Tuy nhiên nguyên nhân gây hạch viêm mạn tính hay gặp nhất là do vi khuẩn lao và thường gặp ở các hạch dọc 2 bên cổ hơn. Nếu cháu thấy xuất hiện thêm nhiều hạch ở vùng nách bên phải thì cháu nên đi khám lại để tìm nguyên nhân gây hạch to. Có rất nhiều nguyên nhân gây hạch to ở vùng nách do vậy cháu có thể phải làm một số xét nghiệm máu, chụp Xquang, và đặc biệt cháu có thể cần phải chọc hạch để làm hạch đồ hay thậm chí phải sinh thiết hạch nếu cần thiết để chẩn đoán nguyên nhân. Việc chỉ định làm xét nghiệm sẽ do các bác sĩ trực tiếp khám cho cháu và quyết định nên làm xét nghiệm gì cần thiết nhất. Các cảm giác lo lắng, chán ăn, kém ăn, đau đầu, đau ngực... có thể là biểu hiện của bệnh liên quan đến hạch to, nhưng cũng có thể là các triệu chứng của sự lo lắng về bệnh tật gây ra. Do vậy cháu nên đến các bác sĩ chuyên khoa khám để có được chẩn đoán chính xác và tư vấn những điều cần thiết
Chỉ có XN mới biết bạn bị nhiễm hay o ? Rất ít trường hợp nhiễm có triệu chứng
