Ở nơi xét nghiệm "ết"

TP - Chúng tôi nhập vai những người đi xét nghiệm và lang thang qua nhiều trung tâm tham vấn, xét nghiệm HIV/AIDS tại TPHCM để thấu hiểu cảm giác của những người trong cuộc.

Quà tặng

8 giờ sáng một ngày đầu tháng Tư, chúng tôi có mặt tại Trung tâm Ánh Dương (tại số 71, đường Võ Thị Sáu, quận 3, TPHCM) để được tư vấn và xét nghiệm “ết” (HIV/AIDS) theo lịch hẹn. Tiếp nhận là tham vấn viên Bích Chuyển, người tư vấn cho tôi qua điện thoại trước đó.

Tham vấn viên cho biết, tôi đã qua thời kỳ cửa sổ (ba tháng từ khi có hành vi nghi bị lây nhiễm), nên hôm nay có thể lấy mẫu máu xét nghiệm.

Trước khi lấy máu, chị Chuyển đưa tôi vào phòng để tham vấn thêm lần nữa. Khi phân tích hành vi thuộc nhóm nguy cơ thấp và những triệu chứng như đau cổ, nổi hạch khắp nơi, choáng đầu… chẳng liên quan gì đến HIV, chị cười tủm và khuyên tôi không phải lo lắng.

“Không sao đâu, cứ xét nghiệm để kiểm tra xem thời gian trước đó mình có bị nhiễm không” - Tham vấn viên Bích Chuyển khuyên.

Trước khi ra khỏi phòng tư vấn, chị kiểm tra kiến thức của tôi về HIV và các biện pháp phòng tránh. Khi được hỏi “đã biết sử dụng bao cao su chưa?”, tôi bỗng trở nên lúng túng.

Họ yêu cầu tôi thực hành trên công cụ gần giống dương vật làm bằng gỗ để trên bàn tư vấn. Thấy tôi lúng túng, chị Chuyển lấy một bao cao su chụp vào chiếc công cụ, vừa vuốt, vừa giảng giải thêm cho tôi về tính năng, tác dụng của bao cao su và cách sử dụng.

Khi chuẩn bị bước ra khỏi phòng tư vấn, tham vấn viên Bích Chuyển lựa bảy, tám loại bao cao su khác nhau và ấn vào tay tôi. “An toàn là trên hết! Nhớ đừng quên hướng dẫn cho các bạn ở chung nhà trọ cách sử dụng bao cao su đấy” - chị cười hóm hỉnh.

Cũng như chúng tôi, những người đến tư vấn, xét nghiệm tại đây đều được nhận quà tặng của tham vấn viên, là tờ bướm và bao cao su, kèm theo lời dặn an toàn là trên hết.

Tâm trạng người được tái sinh

Một vài gái mại dâm “mê tín” cho rằng, nếu truyền HIV sang cho người khác thì trong người sẽ bớt đi, rằng truyền được cho càng nhiều người thì sẽ càng mau hết bệnh - Tham vấn viên Ngọc Lan

Chị Hải - Tham vấn viên của Trung tâm Truyền thông - Giáo dục Sức khỏe TPHCM, cho biết: “Đến tư vấn, xét nghiệm có người còn bị khủng hoảng tâm lý. Tôi được nghe khá nhiều chuyện về những người đang là sinh viên hoặc vừa ra trường, đi làm, đến trung tâm xin tham vấn và làm xét nghiệm”.

Tham vấn viên Nguyễn Thị Ngân - Khoa Tham vấn Hỗ trợ Cộng đồng, thuộc Trung tâm Y tế Quận Bình Thạnh, TPHCM, kể cho chúng tôi về trường hợp cô sinh viên Trường Đại học Sư phạm TPHCM.

Một lần đi hiến máu nhân đạo, qua test nhanh, cô được cho biết test có phản ứng HIV dương tính. Cô òa khóc, bỏ chạy về nhà trọ và hôm sau tìm đến trung tâm tham vấn, xét nghiệm.

Chị Ngân an ủi và cho biết, test nhanh kiểm tra trước khi hiến máu rất nhạy nên người sốt nhẹ cũng cho phản ứng dương tính HIV.

Chị Ngân kể, khi hỏi thêm về các hành vi có thể lây nhiễm thì nữ sinh cứ khóc, không chịu nói và nằng nặc đòi xét nghiệm. Chỉ khi nhận kết quả âm tính sau một tuần chờ đợi, nữ sinh này mới tạm yên tâm.

Cô nói với tham vấn viên là mình “như được tái sinh”. Tham vấn viên Ngọc Lan, thuộc phòng tham vấn sức khỏe quận 10, TPHCM, thì kể chuyện về nam sinh viên năm nhất, có nhà tại TPHCM. Sinh viên này lên trung tâm, đòi xét nghiệm vì “trót” quan hệ với gái mại dâm sau khi ngà ngà rượu.

Tham vấn viên hỏi, khi quan hệ có mang bao cao su không, thì cậu trả lời, do say quá, lại đang “không làm chủ được” nên không dùng. Trong thời gian chờ đến ngày xét nghiệm, cậu sợ hãi không thể đến lớp. Cậu sợ đến nỗi sốt liền một thời gian dài. Lại thêm đau họng nên càng sợ hãi hơn.

Chị Lan khuyên sinh viên này đi khám chuyên khoa tai - mũi - họng. Các bác sĩ nói, cậu bị viêm amiđan và kê thuốc cho uống nhưng mãi không khỏi.

Chị Lan kể: Đến thời hạn ba tháng, cậu săn lùng được cô gái mại dâm mà mình quan hệ, cùng đi xét nghiệm. Kết quả, cả hai cùng âm tính nhưng cậu vẫn chưa thực sự tin. Tháng sau, cậu lại đi xét nghiệm và âm tính. Lúc đó, cậu mới yên tâm trở lại giảng đường tiếp tục theo học khi kỳ thi đã cận kề…

Như chơi xổ số

Tham vấn viên Nguyễn Thị Phỉ đón tôi tại hành lang Phòng Tư vấn Sức khỏe Cộng đồng tại Bệnh viện Da liễu TPHCM, trước ánh mắt dò xét của bao người chờ khám bệnh ở các phòng bên cạnh khu tham vấn, xét nghiệm HIV.

Chị Phỉ nói: “Cộng đồng vẫn chưa hết kỳ thị! Nhiều người vì thế không đến trung tâm tham vấn, xét nghiệm vì sợ người quen trông thấy”. Chỉ trong buổi sáng hôm ấy, chị Phỉ tiếp gần 20 trường hợp.

Một sinh viên mới ra trường, ôm chầm chị, nói: “Cô đã sinh ra con lần thứ hai”, khi nhận kết quả âm tính. Chị Phỉ chúc mừng và trả lời: “Cô không sinh ra con. Chỉ là lần này con may mắn. Từ nay con nên sống lành mạnh”.

Ca thứ hai của chị Phỉ là một thanh niên khoảng 25 tuổi nhưng “chơi hàng trắng” năm năm. Từ trại cai nghiện trở về, anh quyết tâm làm lại cuộc đời khi làm công nhân lắp đặt điện thoại. “Kết quả dương tính em ạ!”.

Chị Phỉ ngậm ngùi cho biết. Tôi nhớ rõ hình ảnh anh thanh niên gương mặt thất thần rời phòng chị Phỉ … Chị Phỉ tâm sự: “Buồn lắm em ạ! Ngày càng có nhiều người trẻ đến đây, nhất là sinh viên, học sinh”.

Chung tâm sự chị Phỉ, tham vấn viên - Bác sĩ Bùi Thái Sơn, đồng nghiệp chị Ngân tại Khoa Tham vấn Hỗ trợ Cộng đồng Bình Thạnh, TPHCM, chia sẻ: “Nhiều bạn cứ dựa vào những con số tính toán tỉ lệ lây nhiễm là rất nhỏ để tự động viên mình. Tuy nhiên, mình thường nói với họ, tỉ lệ ấy giống trò chơi xổ số, có người mua hoài không trúng nhưng có người chỉ mua một lần cũng trúng độc đắc".

Anh từng hỏi nhiều bạn trẻ, liệu có đáng để đánh liều cuộc đời và tương lai của mình vào trò xổ số ấy không? Anh đều nhận được những cái lắc đầu… Thế nhưng, vẫn có những người phải trở lại gặp các anh chị ngay sau đó không bao lâu.

Lê Tuân - Lê Nguyễn
http://www.tienphong.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=161098&ChannelID=2

Sửa bởi quản trị viên 01/03/2011 lúc 08:49:28(UTC)  | Lý do: Chưa rõ