TS.BS. Nguyễn Phú Kiều,Phó Chủ nhiệm đề tài khoa học cấp nhà nước
Chủ nhiệm đề tài hợp tác khoa học theo Nghị định thư khoá V, giữa Việt Nam và Trung Quốc về nghiên cứu cơ chế tác dụng của thuốc Cedemex trong cai nghiện ma tuý
Hà Nội, tháng 9 năm 2009
Nghiện ma tuý và các chất gây nghiện, trước đây được coi là một tệ nạn xã hội.Mãi tới năm 1975, khi các nhà khoa học phát hiện ra morphine nội sinh ( endorphine ) của cơ thể nguời bình thường, nghiện ma tuý và các chất gây nghiện được coi là một căn bênh gồm 3 nguyên nhân :
+ Nguyên nhân Sinh học
+Nguyên nhân Tâm lý học
+ Nguyên nhân Xã hội học
Ngoài ra, nguời nghiện ma tuý và các chất gây nghiện dù thời gian nghiện ít hay nhiều năm , ma tuý và các chất gây nghiện đã gây ra không ít các rối loạn cho cơ thể nguời nghiện, nên trong phác đồ điều trị chúng ta cần phải quan tâm phục hồi cho họ 3 rối loạn chính :
+Rối loạn về Tâm thần: dưới tác động của ma tuý đã làm cho họ từ nguời bình thường luôn hướng thiện, cầu tiến bộ chuyển sang hướng không thiện chỉ thích ăn chơi, không thích lao động và học tập, tính cách và nghị lực thay đổi hay cáu gắt, nói dối, hay tự ty với chính mình.
+Giảm trí nhớ : Nguời nghiện ma tuý sẽ bị giảm trí nhớ tuỳ theo thời gian và mức độ sử dụng ma tuý, giảm trí nhớ nếu chúng ta không phục hồi cho họ, sau khi điều trị căn bệnh ma tuý họ sẽ không thể học tập và lao động ở những ngành kỹ thuật cao, nhưng điều đáng quan tâm hơn họ sẽ dễ bị lôi kéo nghiện trở lại, do không còn nhớ những điều khuyên bảo của gia đình và xã hội.
+Giảm khả năng tình dục: nguời nghiện ma tuý lúc đầu rất hưng phấn về tình dục, nhưng tình dục sẽ bị giảm thiểu dần theo thời gian và liều luợng sử dụng ma tuý, họ không thể đảm bảo được hạnh phúc lứa đôi, nếu không phục hồi cho họ rối loạn này, họ sẽ phải sử dụng lại ma tuý .
YÊU CẦU KHOA HỌC CỦA MỘT LOẠI THUỐC CAI NGHIỆN MA TUÝ .
Muốn điều trị được căn bệnh nghiện ma tuý, các nhà khoa học phải có nhiệm vụ nghiên cứu ra một loại thuốc dù có nguồn gốc hoá dược hay thảo dược, để điều trị nguyên nhân Sinh học và Tâm lý học, thuốc phải đáp ứng được yêu cầu sau:
1.Về tính an toàn : Thuốc không chứa độc chất, không gây tác dụng phụ không có lợi ( gây suy giảm chức năng gan, thận, chức năng tạo máu..), đặc biệt thuốc không được chứa chất gây nghiện và có khả năng phục hồi sức khoẻ sau cai cho nguời bệnh.
2.Về hiệu lực: Ngoài tác dụng hỗ trợ cắt cơn êm dịu, thuốc phải có tác dụng phục hồi endorphin (morphin nội sinh ) của nguời nghiện để loại bỏ nguyên nhân Sinh học ( Thèm ma tuý ) và thuốc phải có khả năng đề kháng tính lệ thuộc tinh thần ( loại bỏ nguyên nhân nghiện tâm lý ) để góp phần chống tái nghiện.
THỰC TRẠNG CỦA CÁC PHƯƠNG PHÁP CAI NGHIỆN
HIỆN NAY Ở VIỆT NAM VÀ TRÊN THẾ GIỚI
Trong gần 4 thập kỷ qua, kể từ khi nghiện ma tuý và các chất gây nghiện được coi là một căn bệnh, các nhà khoa học trên thế giới cũng như Chính phủ các quốc gia đã đầu tư nhiều công sức và kinh phí để nghiên cứu tìm ra một loại thuốc điều trị căn bệnh này, nhưng cho đến nay vẫn là vấn đề nan giải, các quốc gia phát triển trên thế giới như Mỹ, EU,,, vẫn chỉ sử dung phương pháp thay thế nghiện ma tuý bằng Methadone, xem xét duới góc độ khoa học đây không phải là thuốc điều trị vì Methadone là một ma tuý bán tổng hợp, một hoá dược độc bảng A, gây không ít tác dụng phụ cho nguời nghiện sử dụng, gây tăng men gan, giảm tình dục..thời gian điều trị kéo dài, kinh phí tốn kém. Đây chỉ là giải pháp tình thế, để giảm bớt những rối loạn về an ninh xã hội, đỡ lây nhiễm HIV/AIDS và các bệnh truyền nhiễm khác cho mỗi quốc gia. Ở Việt Nam, trong vài thập kỷ qua Đảng và Nhà nuớc, các cơ quan chức năng như Bộ Y tế, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội và Bộ Công an, cũng như các nhà khoa học đã tập trung nhiều công sức, kinh phí để phòng chống căn bệnh này. Nhưng kết quả không được như mong đợi, nguyên nhân do đâu? Từ năm 1995, chúng ta đã áp dụng phác đồ An thần kinh (ATK) đẻ hỗ trợ điều trị cho những bệnh nhân nghiện ma tuý tại các Trung tâm cai nghiện của cả nuớc. Xét duới góc độ khoa học phác đồ An thần kinh là sự phối hợp một số thuốc an thần, trong đó có SEDUXEL là một thuốc an thần có tính gây nghiện,nên phác đồ sử dụng phác đồ An thần kinh chỉ để giúp cho nguời nghiện cắt cơn, không chịu tác dụng không có lợi của các triệu chứng của Hội chứng cai xảy ra khi từ ngừng sử dụng ma tuý, đặc biệt triệu chứng Dị cảm (Dòi bò ), là triệu chứng mà nguời cai đáng sợ nhất, khi từ bỏ ma tuý.Phác đồ An thần kinh không có tác dụng điều trị nguyên nhân sinh nghiện như Thèm đói ma tuý, tính lệ thuộc Tâm lý , nên khi hết thời hạn cai tại các Trung tâm từ 1-3 năm, trở về cộng đồng, Họ vẫn hút, hít và chích ma tuý là nhẽ tất nhiên, vì họ vẫn là nguời nghiện ma tuý.
Căn cứ yêu cầu khoa học của một thuốc cai nghiện ma tuý trên đã lý giải cho chúng ta hiểu vì sao trong nhiều thập kỷ qua, Chính phủ các quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam đã đầu tư rất nhiều công sức và kinh phí để phòng chống căn bệnh này, nhưng kết quả thu được không như mong đợi ? số nguời nghiện không giảm đi và đang có chiều hướng gia tăng. Nhiều bệnh nhân nghiện ma tuý và gia đình họ rất mong muốn được điều trị và thực tế đã nhiều lần đi cai nghiện tại các Trung tâm hay cai tại nhà đều không thành công? Bởi lẽ các thuốc đang lưu hành chỉ có tác dụng thay thế hoặc hỗ trợ cắt cơn chưa điều trị được nguyên nhân sinh bệnh.
THUỐC CEDEMEX CÓ KHẢ NĂNG PHỤC HỒI ß ENDORPHIN VÀ ĐỀ KHÁNG
TÍNH PHỤ THUỘC TINH THẦN TRÊN THỰC NGHIỆM KHOA HỌC TẠI TRUNG QUỐC.
Để góp phần tìm ra một loại thuốc có tính an toàn và hiệu lực trong hỗ trợ cai nghiện ma tuý. Từ năm 1995, các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu điều trị các bệnh hiểm nghèo đã tiến hành nghiên cứu và bào chế thành công một loại thuốc có nguồn gốc từ Thảo dược có tên gọi là Cedemex, là sản phẩm của đề tài khoa học cấp nhà nuớc sau khi được thử lâm sàng về tính an toàn và hiệu lực trên 200 nguời nghiện ma tuý tình nguyện (nhóm Opiates ). Đề tài được Hội đồng khoa học nhà nuớc do GS.TSKH Phạm Mạnh Hùng Thứ trưởng Bộ Y tế là Chủ tịch Hội đòng khoa học, hội đồng đã nhất trí đánh giá :” .. Cedemex có tính an toàn và hiệu lực trong hỗ trợ cắt cơn nghiện ma tuý, bình ổn được nhiều triệu chứng của Hội chứng cai, đặc biệt là hai triệu chứng Thèm đói ma tuý và Dị cảm (Dòi bò ), so với thuốc An thần kinh Cedemex có dụng tốt hơn với P<0,05 ..” (Trích biên bản nghiệm thu của Hội đồng khoa học nhà nuớc ngày 2/8/2003. Do những ưu điểm trên,để tìm hiểu cơ chế tác dụng của Cedemex trong hỗ trợ cắt cơn nghiện ma tuý nhóm Opiates, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã ký với Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc đề tài “ Nghiên cứu cơ chế và bào chế tinh thuốc Cedemex “ theo Nghị định thư khoá V từ 2004-2007.
Ngày2 /5/2008, được phép của Bộ Khoa học và Công nghệ Viện Nghiên cứu điều trị các bệnh hiểm nghèo đã tổ chức họp Hội đồng khoa học cấp cơ sở theo quyết định số 152/QĐ-VNC ngày của Viện trưởng Viện Nghiên cứu điều trị các bệnh hiểm nghèo, để nghiệm thu kết quả nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu cơ chế và bào chế tinh thuốc Cedemex “ Theo Nghị định thư khoá V giữa Việt Nam và Trung Quốc từ 2004-2007.Hội đồng đã đánh giá kết quả nghiên cứu cơ chế tác dụng của Cedemex trong cai nghiện ma tuý ở mức phân tử, tại Trung Quốc có tính khoa học và độ tin cậy cao.
+ Thuốc Cedemex của Việt Nam,có thể ức chế các tế bào thần kinh chết theo chương trình, các tế bào thần kinh chết theo chương trình giảm đi, đây là cơ chế quan trọng của Cedemex đối với cai nghiện nhóm Opiates.
+Thuốc Cedemex của Việt Nam có khả năng thúc đẩy vùng Hạ khâu não và tuyến yên làm cho nồng độ β Endorphine phục hồi bình thường Cedemex còn tác động vào các bộ phận khác nhau, những vùng khác nhau của não( hồi hải mã,vùng đồi thị, vùng duới đồi, VTA...) ở chuột nghiện Morphine tăng tiết Dopamine, các chất dẫn truyền thần kinh phục hồi bình thường, đây là một cơ chế tác động quan trọng của Cedemex khi cai nghiện ở mức phân tử .
+ Cedemex có khả năng ức chế sự trình diện của gen CREB, như vậy làm cho tỷ lệ cAMP/cGMP trở lại bình thường, Cedemex có khả năng thúc đẩy vùng hạ khâu não và tuyến yên trình diện gen POMC và gen thụ thể D2, từ đó ảnh hưởng tới hàm lượng Dopamine,nồng độ β Endorphine, làm cho các chất dẫn truyền thần kinh này cân bằng khi cai nghiện nhóm Opiates.
+Bằng mô hình vị trí sở thích có điều kiện, Cedemex có khả năng đề kháng tính phụ thuộc tinh thần ( khả năng chống tái nghiện tốt ).
+ Thuốc Cedemex của Việt Nam không gây phụ thuộc tinh thần, không gây nghiện cho nguời nghiện khi sử dụng Cedemex để cai nghiện.
+Hội đồng khoa học nhà nước cấp cơ sở đã kết luận “ Đề tài đã cung cấp cho Việt Nam một loại thuốc có thể điều trị được căn bệnh nghiện ma tuý”
Điều này đã giải thích cho kết luận của Hội đồng khoa học nhà nuớc Việt nam về tác dụng của thuốc Cedemex trong việc hỗ trợ cai nghiện ma tuý (nhóm Opiates ) trên lâm sàng là chính xác và trùng hợp với nghiên cứu cơ chế tác dụng của Cedemex trên thực nghiệm ở mức độ phân tử, đặc biệt là khả năng bình ổn triệu chứng thèm đói ma tuý đã được khẳng định trên lâm sàng và phù hợp với nghiên cứu cơ chế do Cedemex phục hồi được ß endorphine (loại bỏ nguyên nhân nghiện thực thể ), và khả năng đề kháng tính lệ thuộc tinh thần ( khả năng chống tái nghiện ) trên thực nghiệm.
Bằng những kết quả ứng dụng trên thực tế và nghiên cứu cơ chế tác dụng ở mức phân tử trên thực nghiệm tại Trung quốc, đã cho thấy thuốc Cedemex đã khắc phục được những nhuợc điểm của các thuốc cai nghiện ma tuý đang lưu hành trên thị trường, thuốc Cedemex có tính an toàn, không độc,không có tính gây nghiện, không gây tác dụng phụ ở liều sử dụng , thời gian cắt cơn nhanh chỉ 04 ngày và bình ổn ngay triệu chứng Thèm ma tuý ( nguyên nhân nghiện thực thể ), thuốc dễ sử dụng ,không cần hỗ trợ bởi các phương pháp cai nghiện khác, phục hồi sức khoẻ nhanh.
Hội đồng khoa học nghiệm thu cấp cơ sở ,cũng đề nghị với các cơ quan chức năng nhà nuớc sớm tổ chức đề tài đánh giá khả năng chống tái nghiện của Cedemex trên thực tế, để nhanh chóng khẳng định khả năng chống tái nghiện của thuốc Cedemex. Trong tương lai gần, nếu dự án này được nghiệm thu mà kết quả trên lâm sàng phù hợp với nghiên cứu trên thực nghiệm ở mức phân tử về khả năng chống tái nghiện của Cedemex. Thì Việt nam sẽ là nuớc đầu tiên nghiên cứu thành công một loại thuốc có nguồn gốc từ Thảo dược, khắc phục được những tồn tại của các thuốc hỗ trợ cắt cơn nghiện hay thay thế như Methadone, đối kháng như Natrexol đang thử nghiệm hoặc lưu hành trên thị trường .
Trong năm 2007, các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu điều trị các bệnh hiểm nghèo đã tiến hành nghiên cứu thăm dò khả năng chống tái nghiện của Cedemex, trên một số nguời nghiện ma tuý nhóm Opiates tình nguyện tại cộng đồng, có sự tư vấn và theo dõi quản lý của viện theo phác đồ :
Giai đoạn tấn công : trong 4 ngày ,tổng số 120 viên Cedemex 500mg
Để hỗ trợ cắt cơn nghiện và bình phục ß endorpine để loại bỏ nguyên nhân Thèm đói ma tuý.
Giai đoạn duy trì chống tái nghiện theo nghiên cứu trên thực nghiệm của Trung quốc: Bệnh nhân được uống Cedemex liên tục trong 6 tháng, mỗi ngày 10 viên Cedemex 500mg chia 2 lần
Điều trị phục hồi các rối loạn chức năng như Tâm thần, giảm trí nhớ và giảm tình dục.
Sau 6 tháng qua kiểm tra bằng các Test thử nhanh ma tuý, phỏng vấn, điều tra môi trường xung quanh, gia đình bệnh nhân cho thấy kết quả rất tốt, các bệnh nhân vẫn đang được theo dõi duới sự quản lý và giúp đỡ của gia đình và xã hội. Ông Lê Ngọc Quán ở só 10 Lý Bôn , Vĩnh Yên-Vĩnh Phúc,điện thoại 0985853078, có nguời con nghiện ma tuý gần 20 năm, đã chữa trị nhiều lần bằng nhiều loại thuốc nhưng không có kết quả, qua thông tin ông tìm đến viện được tiếp nhận điều trị ngoại trú theo phác đồ chống tái nghiện, sau 6 tháng ông đã viết thư cảm ơn :
“ Sau 6 tháng đièu trị cai và duy trì sau cai bằng Cedemex cháu hoàn toàn bình phục về sức khoẻ, không có cảm giác bị những cơn đói thuốc hành hạ khổ sở, cháu ăn , ngủ tốt lên cân và muốn trở lại xã hội lao động như một nguời bình thường. Tôi bày tỏ lòng biết ơn đối với các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu điều trị các bệnh hiểm nghèo đã nghiên cứu ra thuốc Cedemex có hiệu quả tuyệt vời này để cứu vớt nguời con của tôi ..”
CEDEMEX VÀ VIỆC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU
TRONG HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ CĂN BỆNH NGHIỆN MA TUÝ HIỆN NAY
Với trên 20.000 bệnh nhân nghiện ma tuý –nhóm Opiates đã được sử dụng Cedemex tại các Trung tâm giáo dục lao động xã hội ở các tỉnh Hải Phòng, Hoà Bình, Lạng Sơn, Hưng Yên, Hà Nội, Phú Thọ,TP.Hồ Chí Minh, Long An …theo quyết định số 90/QĐ-QLD, ngày 27/7/2004, quyết định số 173/QĐ-QLD ngày 26/9/2005 của Cục trưởng Cục quản lý dược Việt nam cho phép Cedemex lưu hành tại các Trung tâm cai nghiện ở Việt Nam và Quyết định 2406/QĐ-BYT ngày 2/7/2008 của Bộ Y tế cho phép thuốc Cedemex được lưu hành tại gia đình cộng đồng. Qua kiểm tra của các Cục, Vụ chức năng của BộY tế , Bộ Lao động,Thương binh và Xã hội tại các Trung tâm đã sử dụng Cedemex và qua báo cáo của các Trung tâm gửi về Cho Bộ Lao động,Thương binh và Xã hội và cho Viện Nghiên cứu điều trị các bệnh hiểm nghèo, đã cho thấy hiệu quả thực tế ứng dụng Cedemex trong hỗ trợ cắt cơn nghiện ma tuý nhóm Opiates thời gian qua, rất phù hợp với đánh giá của Hội đồng khoa học nhà nuớc về tính an toàn và hiệu lực của Cedemex. Khi nghiên cứu cơ chế tác dụng của Cedemex ở mức tế bào và phân tử tại Trung Quốc ,Cedemex đã được các nhà khoa học Trung Quốc khẳng định thuốc Cedemex của Việt Nam ngoài tính an toàn và hiệu lực cao trong cắt cơn nghiện, không độc, không gây nghiện thuốc Cedemex của Việt Nam có tác dụng loại bỏ nguyên nhân nghiện thực thể do khả năng bình phục ß endorphine và có khả năng đề kháng tính lệ thuộc tinh thần ( loại bỏ nguyên nhân nghiện Tâm lý )góp phần chống tái nghiện tốt.
Để có một phác đồ điều trị cai nghiện hoàn thiện theo nghiên cứu cơ chế tác dụng của Cedemex trong cai nghiện ma tuý tại Trung Quốc, ngoài điều trị tấn công 4 ngày để hõ trợ cắt cơn nghiện và loại bỏ nguyên nhân nghiện thực thể là thèm đói ma tuý, chúng ta phải điều trị duy trì ít nhất 6 tháng để giúp cho nguời nghiện đề kháng tính lệ thuộc tinh thần, loại bỏ nguyên nhân nghiện tâm lý góp phần chống tái nghiện. Kết hợp điều trị phục hồi các rối loạn chức năng do nghiện ma tuý gây nên, mà trước đây chúng ta chưa quan tâm thoả đáng vấn đề này. Có như vậy chúng ta mới trao trả cho gia đình bệnh nhân và cộng đồng một nguời hoàn toàn bình thường về tâm, sinh bệnh lý từ đó cùng với sự giúp đỡ của gia đình và cộng đồng họ mới có khả năng để phấn đấu trở thành nguời có ích cho gia đình và xã hội và chống được tái nghiện
.
Như vậy thuốc Cedemex của Việt nam được bào chế từ Thảo dược đã khắc phục được những tồn tại của các thuốc cai nghiện đang lưu hành trên thị trường trong và ngoài nước. Đáp ứng được những yêu cầu cơ bản của một loại thuốc cai nghiện ma tuý .Hy vọng trong tươnglai, Cedemex sẽ góp phần có hiệu quả trong việc phòng và điều trị căn bệnh nghiện ma tuý ở nước ta .
Mọi thông tin cần tìm hiểu xin liên hệ theo địa chỉ:
TS.BS.Nguyễn Phú Kiều
Mobile: 0944 666 268
Email: [email protected]
