Xuất phát từ thực tế, Pơng Drang (huyện Krông Búc, tỉnh Đác Lắc) hình
thành Đội hoạt động tình nguyện với 7 người, chủ yếu là cán bộ của
các tổ chức đoàn, hội kiêm nhiệm. Xác định địa bàn xã có nhiều tiềm ẩn và diễn
biến phức tạp về tệ nạn xã hội, Đội tình nguyện luôn đặt nhiệm vụ tuyên truyền
là công tác trọng tâm với phương châm phòng ngừa là chính. Vì vậy, đội luôn bám
sát sự lãnh đạo của các chi bộ, phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể, các thôn,
buôn để tổ chức phát động sâu rộng và tuyên truyền, vận động; huy động sự tham
gia tích cực của các đoàn thể và nhân dân vào việc phòng ngừa, ngăn chặn các
loại tội phạm ma túy, mại dâm và các tệ nạn xã hội khác...
Già làng Y Lương ở thôn 4, xã Pơng Đrang
không ngớt lời khen ngợi Đội hoạt động xã hội tình nguyện: Các cháu còn trẻ tuổi
nhưng đã làm được những việc rất đáng hoan nghênh. Nhiều gia đình trong thôn có
con em sa ngã, được sự quan tâm, giúp đỡ thường xuyên của Đội đã giáo dục con em
mình và cam kết không tái phạm, thôn làng vì vậy rất bình yên. Và trong những năm qua, Đội đã cảm hóa được hơn 40 đối tượng thanh thiếu
niên xa lánh các tệ nạn, xóa bỏ được 8 tụ điểm cờ bạc, 3 điểm bán ma túy, vận
động được 5 đối tượng hút chích ma túy đi cai nghiện thành công và 4 đối tượng
đi Trung tâm Giáo dục lao động xã hội tỉnh Đác Lắc; phối
hợp của quần chúng nhân dân và ngành chức năng của huyện triệt phá được một ổ
mại dâm, kiểm tra xử lý 10 cơ sở bán băng đĩa, hình có nội dung không lành mạnh,
đồng thời yêu cầu các hộ này viết cam kết không tái phạm.
Đến nay, 100% các hộ kinh doanh dịch vụ văn hóa phẩm đã không
còn vi phạm...Anh Ngô Văn Hùng, đội trưởng Đội hoạt động xã hội tình nguyện xã
Pơng Đrang cho biết: Phương châm hoạt động của Đội là: thuyết phục, giáo dục,
giúp đỡ người lầm lỡ. Và rất mong nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của
Đảng ủy, chính quyền địa phương để địa bàn xã ngày càng phát triển trong sạch,
vững mạnh.
Ngôi nhà mới khang trang, bề thế của anh Hoàng Văn Giang, ở thôn 5, xã Ea Vy,
nằm sát bên đường lớn gần trung tâm xã. Chủ ngôi nhà này trước đây là một con
nghiện. Anh Giang là một trong những gương mặt điển hình trong hàng chục người
nghiện ở xã Ea Vy đã cai nghiện thành công, vươn lên làm giàu. Xưa kia, xã vùng
sâu Ea Vy (huyện Ea H’Leo) này là “điểm nóng” về ma túy với gần 180 con nghiện.
Vậy mà nay Ea Vy đang thành một vùng quê trù phú. Những nụ cười rạng rỡ
thay cho khuôn mặt héo hắt trước đây. Năm 1990, vợ chồng Hoàng Văn Giang rời quê
hương Cao Bằng đến định cư ở Ea Vy. Họ mang theo cả những tập tục, thói quen
trồng và hút thuốc phiện, Giang kể: Lúc đầu chỉ hút cho vui, không ngờ,
càng ngày càng nghiện nặng. Anh vốn là người có sức khỏe, làm được nhiều nghề,
vậy mà bao nhiêu tiền của đều “đội nón” ra đi. Khi gia đình anh đứng bên bờ vực,
may mà lúc bấy giờ chính quyền địa phương đẩy mạnh việc phòng chống ma túy, đưa
những người nghiện đi cai tập trung. Sau 4 tháng cai nghiện, anh nhận thức
được việc làm sai trái của mình và từ đó quyết chí làm lại từ đầu. Anh cùng vợ
vào ở hẳn bìa rừng, khai khẩn lại đất rẫy bỏ hoang, chắt chiu xây dựng lại cuộc
sống. Những đám đất hoang ấy đã được phủ xanh với trên 700 trụ tiêu, hơn 1 ha
hoa màu. Kinh tế ổn định, anh Giang cũng chăm lo con cái học hành. Hiện 2 con
anh đang theo học các trường Đại học Giao thông Vận tải ở TP Hồ Chí Minh và Đại
học Tây Nguyên. Gia đình Hoàng Văn Giang được UBND xã Ea Vy công nhận là gia
đình văn hóa tiêu biểu. Ngồi trong ngôi nhà mới, anh Giang bộc bạch: Nhờ sự động
viên, gúp đỡ của cán bộ và bà con lối xóm nên tôi đã cai nghiện thành công. Bây
giờ, vợ chồng tôi cố gắng làm ăn, nuôi con cái ăn học.
Ông Nông Ngọc Tuấn là một tấm gương khác của Ea Vy, Tuấn đã từng đem cả thóc
giống đi bán để có tiền mua thuốc phiện. Thế mà ông đã đoạn tuyệt với thuốc
phiện và vươn lên trở thành một người mẫu mực. Năm 2004, ông Tuấn vinh dự được
kết nạp vào Đảng. Hiện là Phó Bí thư chi bộ thôn 5A, đại biểu HĐND xã Ea Vy, và
là tuyên truyền viên phòng chống ma túy, từng giúp được 8 người nghiện trong
thôn đi cai nghiện thành công. Ông Nông Ngọc Tuấn kể: Tôi đã từng nghiện ma túy
10 năm. Tài sản gia đình tiêu tán hết vào ma túy nên tôi quyết cai nghiện bằng
mọi giá. Sau khi đi cai nghiện về, tôi được bà con và chính quyền địa phương tin
tưởng bầu làm đội trưởng, rồi đến công an viên, thôn trưởng và bây giờ là phó Bí
thư chi bộ. Trong thời gian làm đội trưởng và công an viên, tôi thường đến nhà
có con em nghiện, cùng gia đình động viên con cái từ bỏ ma túy. Là một người đã
từng nghiện hút nên khi tham gia công tác tuyên truyền phòng chống ma túy, ông
Tuấn hiểu được những tâm tư của con nghiện và có cách vận động rất hiệu quả.
Theo ông, điều quan trọng nhất là làm cho người nghiện thoát khỏi mặc cảm, tự
ti; có như vậy họ mới có thể hòa nhập với cộng đồng và vươn lên. Bên cạnh đó,
ông còn vận động cộng đồng không xa lánh họ, luôn gần gũi và tạo điều kiện cho
họ làm lại cuộc đời. Những đối tượng nghiện ma túy trong thôn do ông Tuấn vận
động đi cai nghiện thành công sau đó đã tích cực tham gia phong trào toàn dân
phòng chống ma túy, tố giác tội phạm ở địa phương.
Từ một xã có đến gần 180 người nghiện ma túy, đến nay Ea Wy chỉ còn lại gần
20 đối tượng. Và, những đối tượng này cũng đang được sự theo dõi, quản lý chặt
chẽ của các cấp chính quyền, cơ quan chức năng và các đoàn thể. Ea Vy cũng đang
tuyên chiến với tệ nạn ma túy một cách toàn diện và quyết liệt với sự tham gia
của toàn dân. Ông Ngô Huynh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã, cho biết: Ea Vy là
xã có nhiều dân tộc sinh sống, được các cấp lãnh đạo địa phương quan tâm chỉ đạo
công tác phòng chống ma túy. Ủy ban MTTQ xã đã cùng các tổ chức thành viên của
mình trực tiếp vào cuộc, đến tận nhà có các trường hợp nghiện hút để động viên,
thăm hỏi, giúp đỡ họ cai nghiện, nhất là giúp các đối tượng đã cai nghiện không
bị tái nghiện. Với quyết tâm của chính quyền và người dân, giờ đây, Ea Vy không
còn là nơi trú ẩn cho “nàng tiên nâu”, thay vào đó là những ngôi nhà khang
trang, những nụ cười rạng rỡ trên mỗi gương mặt của người dân miền quê
này.
Mặc dù chỉ cách thị trấn Krông Năng (huyện Krông Năng) hơn 15km, nhưng xã Ea
Tam lại là địa bàn của tội phạm ma túy. Cả xã có 15 thôn, buôn thì 11 thôn có
người nghiện và buôn bán ma túy. Ở đây, tệ nạn chích hút ma túy dường như đã trở
thành “dịch” lan truyền từ người già cho đến thanh niên. Hà Văn Vấn, dân tộc
Tày, quê ở Bắc Kạn, hiện ở thôn Tam Lập, mặc dù mới 24 tuổi nhưng đã có thâm
niên 3 năm nghiện ma túy. Bỏ học từ lúc đang học lớp 11, năm 2002, Vấn vào Đác
Lắc đi làm thuê đủ nghề, gom được ít vốn rồi về xã Ea Tam mở quán bán cà phê
giải khát. Nhà Vấn lại là địa điểm bán vé xe khách Bắc-Nam nên rất nhiều thành
phần, đối tượng lui tới. Từ chỗ chỉ hút lén lút, Vấn chuyển sang chích và cung
cấp cả “hàng” cho các con nghiện khác. Bao nhiêu của cải, tiền bạc trong nhà lần
lượt ra đi. Gia đình, bà con làng xóm khuyên can thế nào Vấn cũng không rứt ra
được sự quyến rũ của “nàng tiên nâu”. Hay như Hoàng Văn Diễm, sinh năm 1979,
hiện ở thôn Tam Trung cũng nghiện hút từ năm 2007. Là chủ xe khách Bắc-Nam nên
Diễm không chỉ hít, chích ma túy mà còn là đầu mối cung cấp thuốc phiện; nên năm
2008, Diễm đã phải bán cả xe để thỏa cơn nghiện. Đó chỉ là hai trong số rất
nhiều trường hợp nghiện hút ma túy trên địa bàn xã Ea Tam...
Trước thực trạng trên, Đảng ủy, chính quyền và các đoàn thể xã Ea Tam đã đẩy
mạnh công tác tuyên truyền, xây dựng các phương án đấu tranh phòng chống tội
phạm ma túy, UBND xã cũng giao cho Hội CCB xây dựng các mô hình nhân dân tự quản
phòng chống tội phạm ma túy. Theo đó, Hội đã vận động, quán triệt 100% cán bộ,
hội viên làm bản cam kết bản thân và gia đình không có người mắc tệ nạn xã hội,
các chi hội CCB đăng ký thi đua xây dựng địa bàn thôn không có người mắc nghiện
ma túy. Chỉ sau một thời gian ngắn, công an xã đã nhận được 39 nguồn tin, trong
đó có 26 nguồn tin có giá trị giúp chính quyền địa phương nắm được địa chỉ những
người nghiện và tàng trữ, buôn bán ma túy. Ngoài việc kiểm điểm, nhắc nhở những
hội viên có con em nghiện hút trong các buổi họp thường kỳ, các chi hội đã thăm
hỏi, động viên, khuyến khích, chia sẻ kinh nghiệm với các gia đình tự cai nghiện
cho con em tại nhà; thành lập các tổ phòng chống ma túy ở từng chi hội, phân
công CCB có kinh nghiệm phụ trách từng tổ liên gia, giúp giáo dục thanh niên và
theo dõi những đối tượng lạ ra vào địa bàn. Đối với từng con nghiện, chi hội CCB
tham mưu cho chi ủy cử cán bộ các đoàn thể và hội viên CCB tiếp cận, cùng với
gia đình tác động, giáo dục, động viên, giúp đối tượng cai nghiện. Đồng thời,
Hội cũng phối hợp với các hội, đoàn thể khác tín chấp cho gia đình có người đã
cai nghiện xong được vay vốn của Ngân hàng Chính sách Xã hội phát triển sản
xuất, chăn nuôi, hòa nhập cộng đồng. Nhờ cách làm đó, chỉ trong một năm, toàn xã
đã có 13 người cai nghiện được ma túy. Hoàng Văn Vấn, người đã cai nghiện thành
công tại nhà nhờ sự giúp đỡ, động viên của hội viên CCB cho biết: Trước đây, mỗi
ngày tôi đã “đốt” hết từ 500.000 đến 1 triệu đồng cho các cơn phê thuốc, cơ thể
ngày càng gầy yếu, bỏ bê hết công việc làm ăn. Hội CCB, bà con hàng xóm, anh em
không xa lánh mà còn thường xuyên hỏi han sức khỏe, động viên tôi từ bỏ thuốc
phiện, đích thân chú Ưu là Phó Chủ tịch Hội CCB xã nhận kèm cặp, gần gũi phân
tích điều hay lẽ phải nên tôi cũng dần nhận thấy sai lầm của mình và quyết tâm
từ bỏ ma túy.
Mỗi miền quê có một cách làm, song tất cả đều làm một cách quyết liệt, đồng
bộ, trong đó dựa vào nhân dân là chính thì sẽ đẩy lùi được các tệ nạn xã hội,
mang lại sự bình yên cho mọi miền quê Đác Lắc.
