Tính chất của các vụ án ma túy 10 năm qua đã thay đổi
như thế nào? Tội phạm ma túy ở Việt Nam có dấu hiệu mafia hay không? Vụ án vũ trường New Century đang điều tra có bị can thiệp?...

Trịnh Nguyên Thủy - ông trùm sản xuất heroin vừa bị tuyên án tử hình

Thiếu tướng Vũ Hùng Vương - Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C17), Bộ Công an - đã dành cho Tiền phong cuộc trao
đổi nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập C17 (15/7/1997 - 15/7/2007).

Tội phạm ma túy ở Việt Nam đã “nối mạng” với quốc tế

Xin ông cho biết, trong 10 năm qua, tính chất của các vụ án ma túy đã thay đổi như thế nào?

Theo thời gian, thủ đoạn của tội phạm ma túy ngày càng
tinh vi, xảo quyệt hơn. Tuyến buôn bán vận chuyển ma túy cũng có thay
đổi, đa dạng hơn. Trước đây các đối tượng hầu như chỉ vận chuyển bằng
đường bộ, bây giờ chuyển sang đường hàng không, đường bưu điện, đường biển.

"Qua các vụ án ma túy, qua nhiều đường dây ma túy bị triệt phá thì chúng tôi nhận thấy số lượng ma túy mình mới thu được khoảng dưới 20%, còn lại 80% vẫn chưa bị bắt giữ. Phải thẳng thắn thừa nhận như vậy". Thiếu tướng Vũ Hùng Vương - Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy.

Loại ma túy càng ngày càng nguy hiểm hơn: Từ năm 1997 đến 1998 heroin là
chủ yếu, nhưng đến năm 2000 thì ma túy tổng hợp nhiều. Tính chất tội
phạm cũng nghiêm trọng hơn.

Trước đây có nhiều tên buôn bán nhỏ, nhưng bây giờ có
nhiều tên buôn bán ma túy với số lượng rất lớn vì xuất phát từ tâm lý: 2 bánh heroin bị bắt cũng chịu mức án tử hình mà 100 bánh thì cũng vậy.

Tội phạm ma túy chống trả các lực lượng phòng chống ma
túy ngày càng quyết liệt, hy sinh, thương vong sẽ nhiều nếu không có sự
kết hợp và bảo vệ tốt. Như Thào A Sùng ở Mường Lát (Thanh Hóa), một mình hắn có 5 quả lựu đạn và một khẩu AK.

Nhiều tội phạm bị HIV/AIDS đã tấn công lực lượng công
an bằng kim tiêm và cào cắn. Với những đối tượng này chúng sẵn sàng liều
mạng với lực lượng của C17, sẵn sàng lao thẳng xe vào đội hình các anh em chiến sỹ đang làm nhiệm vụ.

Mặt khác, trong các vụ án ma túy, yếu tố nước ngoài
trong buôn bán ma túy đang gia tăng. Trước đây tội phạm ma túy chủ yếu liên quan đến Lào, Campuchia, Trung Quốc .

Nhưng bây giờ địa bàn không chỉ liên quan đến các nước
láng giềng, các nước trong khu vực mà giờ đây đã liên quan đến châu Đại Dương, châu Mỹ, châu Âu, 2 năm gần đây sang cả châu Phi.

Năm ngoái cảnh sát Argentina còn thông báo cho C17 biết
có chuyến tàu từ nước bạn chở ma túy sẽ cập cảng Việt Nam. Có thể nói, tội phạm ma túy ở Việt Nam đã “nối mạng” ra toàn thế giới.

Mỗi năm con nghiện đốt khoảng 4.500 tỷ đồng

Thiếu tướng Vũ Hùng Vương

Theo ông, Việt Nam có phải là điểm trung chuyển ma túy của bọn tội phạm buôn bán ma túy quốc tế?

Trước hết, Việt Nam là một nơi tiêu thụ ma túy. Bởi
Việt Nam hiện nay theo thống kê chính thức có khoảng 16 -17 vạn người nghiện nhưng thực tế nhiều hơn, khoảng 25 vạn.

Nếu đúng theo con số này mà tính một cách đơn giản
nhất, mỗi người nghiện chỉ dùng 50 ngàn đồng/ ngày để xài ma túy thì trung bình một năm họ đốt khoảng 4.500 tỷ đồng.

Nếu tính chi phí cho những người làm trong bộ máy phòng
chống ma túy và cai nghiện thì không biết mỗi năm Nhà nước phải tốn bao
nhiêu tiền. Riêng TPHCM có khoảng 17 trung tâm cai nghiện, đưa vào đó
khoảng hơn 30 ngàn người nghiện thì trong 2 năm đầu TPHCM đã chi khoảng 800 tỷ đồng.

Việt Nam là nơi tiêu thụ ma túy là chính, nhưng chưa
thực sự là nơi trung chuyển ma túy có nhiều đường dây buôn bán quốc tế
đi qua. Tuy nhiên cùng với xu hướng mở rộng quan hệ với các nước trên
thế giới, đã xuất hiện một số đường dây ma túy mượn Việt Nam để trung chuyển ma túy sang các nước khác.

Ông suy nghĩ gì khi có ý kiến cho rằng ma túy càng “đánh” càng tăng, càng nhiều vụ lớn?

Nếu nói ma túy càng “đánh” càng tăng, càng “đánh” càng
nhiều vụ lớn thì theo tôi không đúng với thực tế. Nhưng sự tiềm ẩn của
tội phạm ma túy của Việt Nam rất lớn, nó phụ thuộc vào vấn đề phát hiện.
Cũng có những vụ án ma túy, vụ sau lớn hơn vụ trước nhưng số đó không nhiều, chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Với số lượng hàng chục vạn con nghiện thì nhu cầu sử
dụng ma túy rất lớn. Theo tôi hiện nay, việc bắt giữ ma túy còn chiếm tỷ lệ thấp so với số lượng ma túy lọt vào nội địa Việt Nam.

Qua các vụ án ma túy, qua nhiều đường dây ma túy bị
triệt phá thì chúng tôi nhận thấy số lượng ma túy mình mới thu được
khoảng dưới 20%, còn lại 80% vẫn chưa bị bắt giữ. Phải thẳng thắn thừa nhận như vậy.

Theo ông, tội phạm ma túy ở Việt Nam có dấu hiệu mafia không?

Mafia có đặc trưng xuyên quốc gia và các tổ chức của nó
móc nối vào các tổ chức kinh tế, chính trị có thẩm quyền, mafia có thể
điều hành được. Như ngân hàng để rửa tiền, rồi các lực lượng hành pháp như công an.

Tôi chỉ đạo điều tra các vụ án ma túy 10 năm qua, chưa
phát hiện được vụ việc nào có tính chất mafia, kể cả vụ New Century. Tội
phạm ma túy là loại tội phạm bị cả xã hội lên án, ghét bỏ và Nhà nước
ta quyết tâm bài trừ, nên tôi tin thời gian tới nó không thể “nâng tầm” lên thành mafia.

Xu hướng phát triển thành mafia sẽ rất khó khăn trong khí thế phòng chống ma túy hiện nay.

Điều tra vụ án New Century không bị “vướng”

Thưa ông, vũ trường New Century có nhiều sai phạm kéo dài nhưng đến bây giờ mới bị xử lý. Trách nhiệm đó thuộc về ai?

Rõ ràng để New Century sai phạm kéo dài mà không bị xử
lý là trách nhiệm của các cơ quan chức năng có liên quan. Nếu vi phạm về
trật tự an toàn xã hội thì đó là trách nhiệm của công an, trước hết là công an phường, công an quận, Công an thành phố Hà Nội.

Hôm đột kích New Century, xong việc chúng tôi mới báo cho Công an Hà Nội không phải vì nghĩ Công an Hà Nội có tiêu cực. Mà vì chúng tôi cho rằng Công an Hà Nội có chức năng chống tội phạm, C17 cũng có chức năng chống tội phạm, nhưng vụ New Century nếu phá được Công an Hà Nội đã phá, không phá được thì chứng tỏ họ có khó khăn. Trong khi đó C17 chúng tôi đã thu thập đủ chứng cứ để có thể tiến hành triệt phá New Century. Thiếu tướng Vũ Hùng Vương

Đến bây giờ, theo tôi biết UBND thành phố Hà Nội, Thành ủy Hà Nội đã xử
lý kỷ luật 27 cán bộ. Nếu nay mai C17 điều tra ra họ có liên quan đến
tội phạm thì phải xử lý hình sự.

Tôi đã đi New Century thực tế và thấy có dấu hiệu tàng
trữ, sử dụng ma túy ở đây từ lâu rồi. Nhưng để bắt giữ không đơn giản, quan trọng nhất là phải thu thập được chứng cứ.

Thưa Thiếu tướng, có dư luận lo ngại có thể New Century là một vụ án “đầu voi đuôi chuột”?

Không phải như vậy, vụ án này mới chỉ là thắng lợi bước
đầu và đã xác định được hai hành vi vi phạm pháp luật: Chứa chấp và tổ chức sử dụng ma túy.

Còn lại, các hành vi vi phạm khác đang tiếp tục điều
tra. Đây là một thắng lợi dây chuyền, đã có tác dụng cảnh báo, cảnh tỉnh đối với nhiều địa phương khác.

Sau vụ án New Century nhiều địa phương khác đã tiến
hành kiểm tra các vũ trường, để đảm bảo các vũ trường hoạt động đúng quỹ đạo. Có nơi làm rất tích cực như thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Huế…

Vấn đề phụ thuộc vào thu thập chứng cứ, còn trong điều
tra vụ án này C17 không “vướng” gì hết. Không có chuyện vụ án bị can thiệp. Tôi chỉ thấy được ủng hộ.

Hôm triệt phá vũ trường, tôi nhận được hàng trăm tin
nhắn ủng hộ, động viên. Tất nhiên cũng có thông tin nọ, thông tin kia,
nhưng đến tai tôi thì chưa có. C17 đang rất quyết tâm điều tra. Mà đang điều tra thì phải bí mật thông tin.