Ngày 14-4 vừa qua, SGGP đưa tin về sản phẩm VEGAKISS, kết quả ban đầu của đề tài “Nghiên cứu thuốc hỗ trợ điều trị HIV/AIDS từ thảo dược” do Viện Nghiên cứu và điều trị bệnh hiểm nghèo (thuộc Liên hiệp các Hội KH-KT Việt Nam) chủ trì. Ngay sau đó, SGGP đã nhận được nhiều phản hồi từ độc giả muốn biết các thông tin xung quanh vấn đề này. Đáp ứng yêu cầu đó, phóng viên SGGP đã có cuộc trao đổi với TS. Nguyễn Phú Kiều – Phó Viện trưởng thường trực, kiêm Phó chủ nhiệm đề tài nói trên.

- P.V: Xin ông cho biết một vài thông tin cơ bản về công trình nghiên cứu này?

-  TS. NGUYỄN PHÚ KIỀU: Đây là đề tài nghiên cứu đầu tiên ở Việt Nam về ứng dụng thảo dược phòng chống HIV/AIDS - căn bệnh được xem là hiểm nghèo nhất nhân loại hiện nay. Đề tài này cũng là một trong 2 đề tài độc lập cấp nhà nước do Bộ KH-CN chủ trì, hướng tới việc nghiên cứu để sản xuất thuốc điều trị HIV/AIDS (một về y học cổ truyền và một về y học hiện đại). Đề tài “Nghiên cứu thuốc hỗ trợ điều trị HIV/AIDS từ thảo dược” được Bộ KH-CN giao cho viện chúng tôi thực hiện từ 2004 đến 2006.

Chăm sóc bệnh nhân AIDS tại Trung tâm trọng điểm bệnh nhân AIDS (Bình Phước).

-  Đề tài đã được triển khai đến đâu?

-  Sau một thời gian nghiên cứu, thử nghiệm, viện đã xây dựng được quy trình công nghệ chiết xuất và bào chế từ các thảo dược, tạo ra một sản phẩm mang tên VEGAKISS. Năm 2004, các nhà khoa học của viện phối hợp với các nhà khoa học Trung Quốc dùng sản phẩm này điều trị thăm dò trên 50 bệnh nhân HIV/AIDS tình nguyện. Phía Trung Quốc đã giúp Việt Nam làm các xét nghiệm kiểm tra nồng độ virus HIV trước và sau điều trị. Kết quả bước đầu cho thấy, ngoài tác dụng tăng cường miễn dịch, tất cả các bệnh nhân đều phục hồi sức khỏe nhanh.

Ngoài ra, thuốc VEGAKISS còn có khả năng làm giảm nồng độ virus HIV trong dịch thể của các bệnh nhân. 30% số bệnh nhân qua điều trị VEGAKISS, sau khi phục hồi sức khỏe, qua 2 lần xét nghiệm đều cho thấy nồng độ virus HIV trong cơ thể giảm xuống mức tối thiểu!

- Như vậy, kết quả của việc dùng VEGAKISS là rất lớn, bởi hiện nay, các loại thuốc Tây y dùng để điều trị HIV/AIDS đều không thể có tác dụng như tiến sĩ vừa nói!

- Đúng vậy! Thậm chí điều đó còn vượt ra ngoài sự mong đợi của chúng tôi. Mục tiêu ban đầu của chúng tôi khi điều chế VEGAKISS là tăng cường sức đề kháng, miễn dịch cho bệnh nhân và góp phần phục hồi sức khỏe cho họ như các loại thuốc mà thế giới đang dùng. Tuy nhiên, đến thời điểm này, bước đầu so sánh với các thuốc điều trị HIV/AIDS có nguồn gốc hóa dược đang được sử dụng rộng rãi ở nước ngoài như: AZT, 3TC, ddT… thì VEGAKISS có những ưu điểm rõ rệt, bởi không gây tác dụng phụ, như suy gan và tủy; thời gian điều trị của VEGAKISS ngắn, chỉ khoảng 3 tháng là đã có hiệu quả, trong khi các loại thuốc hóa dược phải điều trị kéo dài.

Đặc biệt là VEGAKISS có nguồn gốc thảo dược và có yếu tố làm giảm nồng độ virus HIV/AIDS trong quá trình điều trị, đây là điều mà các loại thuốc hóa dược hiện nay không có (là những loại thuốc chỉ có tác dụng ức chế sự phát triển của virus HIV và khi sử dụng, người bị bệnh phải dùng liên tục, thậm chí là kéo dài cả phần đời còn lại)...

- Được biết, viện đã có văn bản đề nghị Bộ KH-CN cho phép tiếp tục triển khai nghiên cứu cơ chế tác dụng của VEGAKISS tới khả năng ức chế, tiêu diệt virus HIV/AIDS trên cơ thể người bệnh. Tiến sĩ có thể cho biết ý kiến của Bộ KH-CN về vấn đề này là như thế nào?

- Bộ KH-CN đã chính thức có văn bản đồng ý với chúng tôi. Hiện nay, kinh phí đã được cấp để triển khai công tác nghiên cứu này. Chúng tôi đã thông báo cho các nhà khoa học Trung Quốc về vấn đề này và đã bắt đầu triển khai. Đây có thể xem là giai đoạn 2 của đề tài nghiên cứu. Trong tuần này, chúng tôi sẽ tiến hành lấy mẫu và xét nghiệm để tiến hành điều trị giai đoạn 2 cho 10 bệnh nhân mới. Viện cũng đang đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, báo cáo với cấp trên để chuẩn bị cho việc tiến hành thử nghiệm tính an toàn và hiệu lực của thuốc VEGAKISS trên lâm sàng. Theo kế hoạch, đến hết năm 2005, những công việc trên sẽ có kết quả cụ thể.

- Liệu khi nào thì công trình nghiên cứu này sẽ hoàn thành và đưa vào ứng dụng?

- Tại thời điểm này, mọi việc vẫn đang ở giai đoạn đầu, mặc dù đó là những thành công rất quý báu, nhưng vẫn chưa thể nói được gì nhiều. Chúng tôi vẫn đang tiến hành mọi việc hết sức thận trọng. Là một đề tài cấp Nhà nước và nếu theo đúng thời hạn thì năm 2006 sẽ được nghiệm thu, tuy nhiên, nếu cần thiết chúng tôi sẽ xin nghiệm thu chậm hơn vào năm 2007.

Phải sau khi thử nghiệm lâm sàng và được nghiệm thu thì công trình này mới có thể khẳng định được giá trị và hiệu quả của nó.... Và cũng phải đến lúc đó, chúng tôi mới có thể nói đến giá thành thuốc và quá trình chuyển giao công nghệ điều chế VEGAKISS như thế nào.

Tuy nhiên, chúng ta có thể hy vọng rằng trong thời gian không xa, với những thành công bước đầu này, sẽ đến lúc Việt Nam tự sản xuất được một loại thuốc điều trị HIV/AIDS bào chế từ thảo dược, với giá thành rẻ, an toàn, hiệu quả cao và khẳng định được điều đó với thế giới, góp phần đẩy lùi căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS.

- Xin cảm ơn tiến sĩ. 

TRẦN LƯU (thực hiện)