MSM và nguy cơ lây nhiễm HIV

ThS. Lê Anh

Trước hết phải khẳng định một điều rằng: người có quan hệ tình dục (QHTD) đồng giới MSM (Men Sex Men: nam giới có quan hệ tình dục với nam giới) không phải là nguyên nhân gây ra căn bệnh nguy hiểm HIV/AIDS. Sự thiếu hiểu biết về hiện tượng này khiến cho đến nay vẫn có người cho rằng đồng tính luyến ái là một căn bệnh gieo rắc HIV trong cộng đồng (!). Thực ra, HIV/ AIDS là căn bệnh không chừa một ai, kể cả những người được cho là sống đạo đức nhất, luôn luôn QHTD theo kiểu truyền thống và không biết thế nào là tình dục đồng giới.

Cần vận động những người MSM dùng bao cao su.

MSM là đối tượng nguy cơ cao

Khi bị nhiễm HIV từ nhiều con đường khác nhau như lây nhiễm qua tiêm chích ma túy mà không dùng bơm tiêm riêng, lây nhiễm do quan hệ với gái mại dâm có mầm bệnh HIV, những đứa trẻ bị lây nhiễm từ người mẹ mang thai có HIV …thì những người này hoàn toàn không phải là đối tượng có QHTD đồng giới. Tuy nhiên phải công nhận rằng, cùng với đối tượng người nghiện chích ma túy và gái mại dâm, MSM cũng được coi là đối tượng nguy cơ cao lây nhiễm HIV/AIDS.

Đời sống tình dục của con người là một vấn đề nhạy cảm và rất phức tạp. Trong khi đa số có QHTD khác giới, như một lẽ tự nhiên, để duy trì nòi giống và mang lại khoái cảm cho nhau giữa một người nam và một người nữ, thì vẫn có một tỉ lệ không nhỏ những người chỉ có xu hướng tình dục với người cùng giới hoặc QHTD cả đồng giới và khác giới tùy theo từng hoàn cảnh. MSM không phải là một bệnh, cũng như những người có QHTD đồng giới không phải là những người mang bệnh. Trong lĩnh vực này, không thể lấy áp đảo số đông để nói rằng QHTD khác giới mới đúng, còn QHTD đồng giới là sai. Trong lịch sử, đã có khá nhiều nhân vật lịch sử, những người nổi tiếng là đối tượng QHTD đồng giới. Những người này hoàn toàn bình thường về mặt tâm lý, và đôi khi họ còn là những nhân vật quan trọng, có ảnh hưởng đến sự phát triển đi lên của lịch sử nhân loại. Vì vậy, xã hội không nên kỳ thị, phân biệt đối xử với những người có xu hướng QHTD đồng giới. Hiện nay, y học nhiều nước cũng chưa bao giờ coi QHTD đồng giới là một bệnh. Đó chỉ là một xu hướng tình dục của một nhóm người không đông đảo như nhiều người QHTD khác giới, vốn chiếm đa số trong xã hội loài người.

Trên mạng internet, một số trang web của giới đồng tính nam, những người MSM, đầy rẫy những hình ảnh của họ trong các tư thế QHTD mà có lẽ sẽ gây sốc cho nhiều người mô phạm. Điều đáng nói là chính với cách QHTD như vậy, họ là đối tượng có nguy cơ lây nhiễm HIV rất cao. Nếu những người tiêm chính ma túy hoặc quan hệ với gái mại dâm, ít nhiều cũng đã được các phương tiện thông tin đại chúng cảnh báo về nguy cơ lây nhiễm HIV, để biết cách sử dụng bơm tiêm 1 lần hoặc dùng bao cao su, thì đối với những người MSM, họ dường như chưa bao giờ được tuyên truyền và biết cách tự bảo vệ mình trước nguy cơ nhiễm HIV khi QHTD qua hậu môn hoặc tiếp xúc dương vật bằng miệng. Đa số các MSM, QHTD với nhau bằng cách thủ dâm lẫn nhau, quan hệ qua đường miệng - sinh dục hoặc sinh dục - hậu môn. Đây đều là những hành vi có nguy cơ rất cao lây nhiễm HIV, vì hầu như họ không sử dụng các biện pháp bảo vệ. Những người nam MSM không chỉ gói gọn trong thế giới của họ, mà còn có tác động với cộng đồng bởi nhiều người vẫn còn có vợ và bạn gái. Tuy vậy, trong khi mọi người đã có những kiến thức phổ thông về phòng chống HIV/AIDS đối với người nghiện chích ma túy và gái mại dâm, thì dường như sự quan tâm dành riêng cho MSM ở nhiều nơi vẫn còn bị bỏ ngỏ biện pháp bảo vệ khỏi lây nhiễm HIV/AIDS.

Cần bảo vệ họ khỏi nguy cơ HIV/AIDS

Có một nghịch lý đang tồn tại là, xã hội càng có thái độ cực đoan với đồng tính luyến ái thì người đồng tính nam càng có xu hướng QHTD đồng giới bí mật. Theo một kết quả điều tra tại TP Hồ Chí Minh, tình trạng QHTD lưỡng giới là khá phổ biến, 22% người đồng tính nam có QHTD với cả nam và nữ. Người có QHTD đồng giới nam đang hoạt động ở nhiều dạng phức tạp: QHTD với cả nam và nữ, mại dâm nam và người có QHTD đồng giới do sống tập trung trong môi trường thiếu nữ giới (như nhà tù, trường học đông nam sinh….). Họ đều được xếp chung vào nhóm MSM.

Mảng tối nhất trong thế giới MSM là số lượng hành nghề mại dâm nam. Những người này thường làm ở các trung tâm massage nam, các dịch vụ tẩm quất, đấm bóp, cắt tóc nam… Hiện chưa có con số thống kê nào về số lượng đối tượng này, nhưng theo những người trong thế giới MSM, mại dâm nam được thay đổi liên tục và thậm chí còn chịu quy luật đào thải khắc nghiệt hơn mại dâm nữ. Họ chủ yếu là những chàng trai trẻ từ nông thôn ra thành phố kiếm sống, không phải là người đồng tính và QHTD đồng giới vì mưu sinh. Sau khi kiếm được một khoản tiền, mại dâm nam sẽ về quê lấy vợ và sinh con như những người đàn ông bình thường khác. Vì thế, nguy cơ HIV/ AIDS lây lan rộng ra cộng đồng từ đối tượng mại dâm nam là càng đáng báo động. Điều đó cho thấy, MSM nói chung rất khó được can thiệp giúp đỡ khi họ có vấn đề về sức khỏe tình dục. Nếu một người đồng tính có kết quả xét nghiệm HIV dương tính thì sự kỳ thị ngay tại bệnh viện sẽ càng nặng nề khiến cho các đối tượng MSM không dám trở lại lần thứ hai. Ngay tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, những điểm sinh hoạt dành cho người đồng tính vẫn quá ít so với nhu cầu thực tế. Tại Câu lạc bộ sức khỏe Hải Đăng - một trong số rất ít những nơi sinh hoạt của người đồng tính nam hoạt động, theo Dự án Can thiệp sức khỏe tình dục nam giới tại Hà Nội do HFI tài trợ, phần lớn MSM đều ít hiểu biết về tình dục an toàn. CLB Hải Đăng có các hoạt động hỗ trợ cho tất cả đối tượng là MSM, nhưng việc can thiệp giúp đỡ họ rất khó khăn. Đặc biệt, đối tượng mại dâm nam dễ bị tổn thương trong việc lây nhiễm HIV/AIDS. Họ bị lôi kéo vào QHTD đồng giới từ khi còn rất trẻ, chưa có hiểu biết và sau đó, họ hoàn toàn bị động trong các mối quan hệ với người đồng tính. Trong khi đó, đây chính là đối tượng trung gian có thể làm lây lan HIV trong thế giới MSM và cộng đồng sau khi lấy vợ, sinh con. Theo một kết quả điều tra tại TP Hồ Chí Minh, 6 - 8% MSM có HIV/AIDS, trong khi con số này ở gái mại dâm chỉ có 4%, 78% MSM có QHTD không có biện pháp bảo vệ với bạn trai tình cờ. Điều tra cũng khẳng định, MSM thường xuyên có QHTD không an toàn do thiếu hiểu biết về HIV/AIDS, họ còn nhiều rào cản về sử dụng bao cao su và chất bôi trơn, không có sẵn khi cần dùng, không dám đề nghị bạn tình dùng, chỉ dùng chất bôi trơn mà không dùng bao cao su, dùng bao cao su với chất bôi trơn không tan trong nước, ngại mua chất bôi trơn ở các nhà thuốc...

Việc can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS cho đối tượng MSM là đúng về cả dịch tễ học và nhân đạo, nhằm ngăn chặn sự bùng nổ của dịch và tăng quyền bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ tư vấn sức khỏe, khám chữa bệnh nói chung. Hơn nữa, do đặc thù riêng, MSM rất dễ bị lây các bệnh lây truyền qua đường tình dục nếu không có kiến thức và sử dụng đúng biện pháp bảo vệ. Tuy vậy, hiện nay MSM chưa được quan tâm đúng mức, họ mới chỉ được can thiệp dự phòng HIV/AIDS từ một vài dự án ít ỏi của các tổ chức phi chính phủ. Nếu tình trạng này còn kéo dài, MSM chính là tảng băng chìm bùng nổ HIV/AIDS.