Vô cùng bất ngờ
và hụt hẫng, chị Hoa mếu máo nói, trước khi lấy chồng chị không hề mắc
bệnh này mà theo các bác sĩ, chị bị lây từ chồng.
Cũng "gánh"
hậu quả từ việc không khám sức khỏe trước khi kết hôn, trường hợp của cô
gái trẻ mang tên M, ở huyện Đông Anh, Hà Nội còn cay đắng hơn nhiều. M
vốn là một cô gái ở miền sơn cước nghèo, có ngoại hình ưa nhìn, tính
tình chăm chỉ, nết na. Ngặt một nỗi, cô sinh ra trong một gia đình khá
đông anh chị em nên việc học hành dang dở… Thế rồi có người quen ở Hà
Nội đánh tiếng làm mối cho cô với một chàng trai cũng "ngoan ngoãn, hiền
lành, con nhà gia giáo". Nghĩ mình cũng đến lúc lấy chồng cho bố mẹ bớt
đi gánh nặng nên M đồng ý.
Ba tháng sau đám cưới, M đã có tin
vui. Cô nhận được sự quan tâm hết mực của mẹ chồng. Bà sốt sắng đưa cô
đến bệnh viện khám thai rồi gọi điện nhỏ to nhờ bác sĩ tư vấn về các
loại thuốc… Trong một lần đi khám thai, bác sĩ có tư vấn cho M làm một
số xét nghiệm, trong đó có xét nghiệm HIV. Cầm kết quả dương tính trên
tay, M không thể tin nổi vì trước khi lấy chồng, cô chưa hề "qua lại"
với bất kỳ người nào…
Nhiều người chỉ đi khám phụ khoa khi sắp kết hôn. Ảnh: Thịnh An
Thấy
con dâu suy sụp, đau khổ, mẹ chồng M, lúc đó đành… thú nhận tất cả. Thì
ra, bà đã sớm biết con trai mình bị nhiễm HIV nhưng vì cả nhà có 3 đứa
con trai thì đứa lớn đã chết, đứa thứ 2 trong tù, chỉ còn lại cậu út
chưa bỏ bà mà đi nên bà muốn cưới vợ cho con để cố "vớt vát" lấy đứa
cháu nối dõi sau này. Hoàn cảnh bắt buộc nên bà không thể nói thật với
con dâu mà cứ giấu giếm, tìm cách để phòng cho đứa cháu của mình.
Kết
cục của M cũng là hậu quả của việc không khám sức khỏe tiền hôn nhân.
Không chỉ có trường hợp của M, mà hiện nay thanh niên nói chung, đa số
vẫn chưa biết tầm quan trọng của việc khám sức khỏe trước hôn nhân. Vì
thế, nguy cơ sinh con khuyết tật do di truyền không kiểm soát được. Theo
thống kê y tế năm 2009, tỉ lệ những trẻ có khuyết tật về gen chiếm
khoảng 4% và ít nhất 1% số trẻ em có bất thường nghiêm trọng ở nhiễm sắc
tố. “Ngoài ra, nhiều người vô tình mắc các bệnh lây truyền qua đường
tình dục từ vợ hoặc chồng, có nguy cơ truyền nhiễm sang con…-bác sĩ
Nguyễn Thị Chút, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, BV Phụ sản Hà Nội chia
sẻ.
Theo báo cáo của BV Phụ sản Trung ương, mỗi năm có khoảng 100
sản phụ nhiễm HIV và hầu hết không biết điều này trước khi đến bệnh
viện khám thai.
Một nghiên cứu do Viện Chiến lược và Chính sách y
tế, Bộ Y tế thực hiện tại Hà Nội về nhận thức và thái độ của nhóm thanh
niên từ 18-25 tuổi về việc kiểm tra sức khỏe trước khi đăng ký kết hôn
được công bố mới đây cho thấy: Nhiều thanh niên còn tâm lý e ngại, không
dám đề nghị người yêu khám sức khỏe trước khi kết hôn. Thậm chí, nhiều
người còn tự tin vào sức khỏe của mình và cho rằng không cần thiết phải
khám sức khỏe trước khi kết hôn. Nếu có khám sức khỏe trước hôn nhân
thường chỉ có các bạn nữ bởi họ chuẩn bị cho thiên chức làm mẹ nên khám
những vấn đề liên quan đến sản khoa.
Thực tế cũng cho thấy hiện
nay có nhiều thanh niên trẻ chưa kết hôn đi khám phụ khoa nhưng không
vì mục đích phục vụ cho cuộc hôn nhân sắp đến mà đơn giản vì họ bị mắc
bệnh phụ khoa. Ngoài ra, các cơ sở y tế công lập ở Hà Nội hầu như chưa
có dịch vụ khám sức khỏe trước khi kết hôn mà chỉ có các dịch vụ khám
sức khỏe tổng quát định kỳ và khám phụ khoa định kỳ. Hai dịch vụ này
không đáp ứng được hết các yêu cầu của khám sức khỏe trước khi kết hôn.
Một số cơ sở y tế tư nhân bắt đầu có gói dịch vụ này, tuy nhiên chi phí
rất cao và gói dịch vụ chưa đầy đủ.
Từ những thực tế đáng ngại
đó, Viện Chiến lược và Chính sách y tế cho rằng cần tăng cường truyền
thông-giáo dục về tầm quan trọng, ý nghĩa, lợi ích của việc khám sức
khỏe trước khi kết hôn cho vị thành niên và thanh niên. Bộ Y tế cần sớm
triển khai gói dịch vụ khám sức khỏe tiền hôn nhân này vào các bệnh
viện, trung tâm y tế, cơ sở y tế trên toàn quốc. Đồng thời, cần nghiên
cứu trên diện rộng, ở các vùng miền, khu vực địa lý để đưa ra những
khuyến nghị rộng hơn, sâu hơn.
Thịnh An
