Thuốc ARV cũng là thuốc có nhiều tác dụng phụ nên không ít người đã
bỏ dở giữa chừng. Tình trạng điều trị dở dang không những không giúp
người bệnh khỏe lên mà còn nhanh đến với tử vong.
* Thuốc ARV kén người dùng
Theo bác sĩ Võ Kim Loan, Giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/AIDS
tỉnh, mục đích của việc điều trị bằng thuốc kháng HIV là ức chế sự nhân
lên của virus và kìm hãm lượng virus trong máu ở mức thấp nhất. Ngoài
ra, thuốc còn giúp phục hồi chức năng miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các
bệnh nhiễm trùng cơ hội, cải thiện chất lượng sống và tăng khả năng sống
sót cho bệnh nhân.
|
|
|
Nhân viên Trung tâm phòng chống HIV/AIDS phân thuốc ARV để cấp cho bệnh nhân. Ảnh: P. Liễu
|
Thuốc ARV là loại thuốc có rất nhiều độc tính nên không phải bệnh
nhân nào cũng có thể sử dụng. Nếu điều trị dở dang, virus sẽ kháng thuốc
làm bệnh nặng hơn và người bệnh tử vong nhanh hơn so với không điều trị
bằng thuốc. Hiện trên địa bàn Đồng Nai mới chỉ có khoảng 40% số người
điều trị HIV bằng ARV tuân thủ đầy đủ các chỉ định và có sự giám sát của
ngành chức năng nhờ sự tự nguyện chấp nhận điều trị và hỗ trợ tích cực
từ phía người thân.
* Những tác dụng không mong muốn
- Triệu chứng buồn nôn: Để hạn chế tác dụng phụ này, có thể uống
thuốc trong bữa ăn. Tuy nhiên, đối với thuốc indinavir và didanosin,
không nên dùng trong bữa ăn vì ảnh hưởng tới hấp thu và chuyển hóa
thuốc.
- Tiêu chảy là triệu chứng rất thường gặp. Khi bị tiêu chảy cần bù
nước điện giải đầy đủ bằng đường uống (oresol) hoặc đường truyền nếu
nặng, có thể phải dùng các thuốc chống tiêu chảy để hạn chế tiêu chảy
tạm thời.
- Đau đầu là chứng hay gặp khi trong phác đồ điều trị, có thể dùng thuốc giảm đau thông thường như paracetamol.
- Đau bụng, khó chịu ở bụng, nếu nặng cần đến gặp bác sĩ hoặc cơ sở
cấp thuốc để được hướng dẫn thêm, thậm chí phải thay đổi phác đồ điều
trị hoặc thay thế thuốc khác.
- Nổi ban đỏ, ngứa; rối loạn giấc ngủ…
- Một số người khi điều trị bằng ARV lại xuất hiện bệnh lý thần kinh
ngoại biên như yếu đầu chi, đi lại khó khăn; viêm tụy; có hiện tượng
tích mỡ và teo mỡ ở một vài nơi trên cơ thể; tăng men gan và gây độc cho
gan; rối loại tâm thần, trầm cảm…
* Tuân thủ nghiêm ngặt khi dùng thuốc
Tuân thủ các quy định là yếu tố quyết định sự thành công trong điều
trị HIV. Nghĩa là người bệnh phải thực hiện 3 đúng: đúng thuốc, đúng
thời gian và đúng cách. Nếu quên thuốc quá 3 lần/tháng, điều trị coi như
thất bại, người bệnh tử vong nhanh hơn so với những người không điều
trị.
Trường hợp người bệnh khi phát hiện ra mình quên uống thuốc theo lịch
thì phải uống ngay liều thuốc vừa quên. Tiếp theo tính thời gian uống
liều kế tiếp theo lịch như thường lệ. Nếu thời gian đến liều uống kế
tiếp còn dưới 4 tiếng thì không được uống liều kế tiếp theo lịch cũ mà
phải đợi trên 4 tiếng sau mới được uống. Nếu quên hơn 2 liều trong một
tuần, người bệnh phải báo cho bác sĩ điều trị để được hướng dẫn.
AloBacsi.vn
