Từ năm 2006 trở về trước, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu nằm trong top đầu của “bảng phong thần”- đứng hàng thứ 3 trong các địa phương có tỷ lệ người nhiễm HIV trên 100.000 dân cao nhất cả nước. Tuy nhiên, đến năm 2013, theo đánh giá của các nhà chuyên môn, số trường hợp nhiễm HIV/AIDS mới của tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu đang có xu hướng giảm dần. Cùng với cả nước, công tác phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh đang được đẩy mạnh với quyết tâm giảm tối thiểu số người mắc.
Số ca nhiễm mới HIV đang có xu hướng giảm dần.
Tính đến thời điểm đầu tháng 7/2013, tổng số người nhiễm HIV/AIDS trong toàn tỉnh đã lên tới trên 4.950 ca, trong đó có 1.910 trường hợp đã chuyển giai đoạn AIDS, 1230 ca tử vong do AIDS. Trong 5 tháng đầu năm 2013, có 85 ca nhiễm mới được khám phát hiện. Như vậy, số trường hợp nhiễm HIV/AIDS mới trên địa bàn tỉnh đang có xu hướng giảm dần. Tin từ Cục phòng chống HIV/AIDS cho biết, từ vị trí đứng hàng thứ 3, đến nay Bà Rịa Vũng Tàu đứng hàng thứ 8 trong số 10 tỉnh, thành phố có tỷ lệ người nhiễm HIV trên 100.000 dân cao nhất toàn quốc. Bác sĩ Bùi Minh Kha- GĐ Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh BR-VT cho biết ngành y tế đang nỗ lực phấn đấu để đạt mục tiêu trong thời gian gần nhất sẽ đưa tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu ra khỏi top 10 tỉnh có tỷ lệ người nhiễm HIV/100000 dân cao nhất nước.
Để đạt mục tiêu này, công tác phòng chống HIV/AIDS đang được triển khai đồng bộ và rộng khắp trên địa bàn toàn tỉnh. Cơ quan y tế phối hợp với các địa phương mở những đợt cao điểm cung cấp dịch vụ y tế, tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện, khám chữa các nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục và cung cấp các phương tiện dự phòng lây nhiễm HIV, điều trị miễn phí bằng thuốc kháng virus ARV cho các bệnh nhân. Ngành y tế đã phối hợp với các địa phương, các cơ quan, ban ngành đẩy mạnh công tác thông tin, giáo dục, truyền thông phòng chống HIV/AIDS. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2013, đã có trên 20.500 lượt người được truyền thông trực tiếp; 3.624 bệnh nhân HIV được tư vấn xét nghiệm tự nguyện; 107 bệnh nhân được tham gia điều trị Methadone; 3.433 phụ nữ mang thai được xét nghiệm HIV tự nguyện; 1.036 bệnh nhân HIV/AIDS được điều trị ARV.
Triển khai hiệu quả công tác truyền thông, tư vấn và điều trị ARV cho người bệnh.
Bác sĩ Bùi Minh Kha, GĐ Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh cho biết: Hiện nay BR-VT là 1 trong những tỉnh đang được đầu tư rất nhiều trong việc điều trị ARV cho bệnh nhân. Tại bệnh viện Lê Lợi và bệnh viện Bà Rịa đang có 2 phòng khám ngoại trú dành riêng cho bệnh nhân HIV/AIDS. Tất cả những bệnh nhân hội đủ điều kiện về mặt chuyên môn đều được điều trị miễn phí bằng ARV với số lượng không hạn chế.
Việc bệnh nhân được tiếp cận điều trị bằng thuốc kháng virut ARV được coi là một bước tiến rất đáng kể trong công tác phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu. Không chỉ có các bệnh nhân ngoài cộng đồng mới được điều trị bằng thuốc ARV mà ngay cả các bệnh nhân trong các trại giam hay bệnh nhân thuộc đối tượng 05, 06 đang được tập trung cải tạo tại Trung tâm Giáo dục- lao động xã hội tỉnh cũng được thụ hưởng chương trình này .
Các dự án phòng chống HIV/AIDS đã và đang đựơc triển khai với mục đích khống chế và giảm thiểu tình trạng lây nhiễm HIV/AIDS. Một trong những hoạt động đang được đẩy mạnh hiện nay là hoạt động của các phòng tư vấn sức khỏe cộng đồng thuộc dự án “Dự phòng và chăm sóc HIV/AIDS tại Việt Nam” (dự án Life-Gap) đã khẳng định vai trò và hiệu quả trong việc tham gia ngăn chặn, phòng ngừa HIV/AIDS.
Vẫn còn nhiều rào cản.
Công tác phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh BR-VT đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ nhưng những khó khăn đặt ra với công tác này vẫn đang còn ở phía trước. Tuy đã có những tiến bộ trong nhận thức, nhưng cộng đồng dân cư vẫn chưa thoát ra khỏi những mặc cảm và kỳ thị với người bệnh HIV/AIDS. Sự kỳ thị vẫn đang là rào cản rất lớn khiến cho nhiều người bệnh không dám công khai tình trạng sức khỏe, bệnh tật của mình, và vì thế mà việc điều trị đã không được tiến hành theo đúng phác đồ, thậm chí có nhiều người bệnh đã không được điều trị. Bác sĩ Bùi Minh Kha nhấn mạnh: Sự kỳ thị của cộng đồng đối với những người bệnh đã gây nhiều trở ngại lớn cho ngành y tế trong việc triển khai các hoạt động dự phòng, chăm sóc người niễm HIV và đối tượng có nguy cơ cao.
Bên cạnh đó, còn có những khó khăn do phạm vi hoạt động của các chương trình mục tiêu quốc gia là rất lớn nhưng mạng lưới cộng tác viên trong công tác phòng chống HIV/AIDS còn mỏng, hạn chế về kinh nghiệm và khả năng thực hiện, đánh giá chương trình. Phần lớn cán bộ chuyên trách phòng chống HIV/AIDS tại các địa phương trong tỉnh vẫn phải kiêm nhiệm nhiều công việc khác nên chưa thể dành toàn bộ thời gian cho chương trình. Kinh phí hoạt động cũng đang là vấn đề nan giải. Mặc dù đã có nhiều sự đầu tư nhưng trên thực tế kinh phí dành cho hoạt động này chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế tại địa phương và thường được cấp chậm. Đặc biệt, sự giảm dân nguồn tài trợ từ các dự án đã và đang gây ra những khó khăn nhất định trong việc triển khai các hoạt động của chương trình.
Lương Lan.
