Biểu hiện lâm sàng của nhiễm HIV/AIDS gặp ở hầu hết các cơ quan trong cơ thể, không có nét đặc trưng riêng, vì vậy cần phát hiện càng sớm càng tốt nhằm đạt hiệu quả cao trong phòng bệnh và điều trị kịp thời.

Như chúng ta đã biết, khi nhiễm HIV thì hầu hết không có triệu chứng gì biểu hiện liên quan đến HIV, tuy vậy người nhiễm HIV thường trải qua 3 giai đoạn chính sau đây.

Giai đoạn cấp tính

Sau khi nhiễm HIV vài tuần đến vài tháng, có khoảng 30% số người nhiễm HIV có thể có biểu hiện như sốt, mệt mỏi, sưng hạch (nách, cổ...), nổi mẩn đỏ ở da hoặc ngứa mà điều trị các thuốc chống ngứa không khỏi nhưng rồi các biểu hiện như thế tự khỏi, khiến những người nhiễm HIV không để ý. Đây cũng là giai đoạn cơ thể bắt đầu sản sinh ra kháng thể kháng HIV mà xét nghiệm có thể phát hiện được.

Giai đoạn HIV không triệu chứng

Giai đoạn này người bị nhiễm HIV hoàn toàn khỏe mạnh và không có bất kỳ một triệu chứng gì có liên quan đến HIV. Thời kỳ này kéo dài khoảng 8-10 năm, vì vậy người bị nhiễm HIV dễ làm lây sang người khác theo các đường lây truyền đặc hiệu như chúng ta đã biết.

Giai đoạn có biểu hiện lâm sàng từ nhẹ (chưa biểu hiện đe dọa tính mạng) đến nặng là bệnh AIDS (có nguy cơ tử vong). Bao gồm các triệu chứng nhiễm trùng cơ hội hoặc ung thư mà nguyên nhân không rõ ràng như mệt mỏi kéo dài; sốt trên 38oC dai dẳng mà không rõ nguyên nhân; sút cân hơn 10% trọng lượng cơ thể sau 2 tháng; ho, tiêu chảy dai dẳng kéo dài hơn 1 tháng; viêm da, ngứa toàn thân mà dùng nhiều thuốc chống ngứa không thấy đỡ; những vết đỏ bầm tím trên da, niêm mạc (miệng, mũi, trực tràng), nổi hạch ở cổ và nách.

Lưu ý: Nếu không có bất kỳ một loại xét nghiệm nào giúp chẩn đoán HIV/AIDS có thể dựa vào tiêu chuẩn lâm sàng do Tổ chức y tế thế giới đưa ra tại Bangui (1988) như sau:

Người lớn

Các dấu hiệu chính
- Sụt cân >10% trọng lượng cơ thể.
- Tiêu chảy kéo dài trên 1 tháng.
- Sốt dai dẳng trên 1 tháng.

Các dấu hiệu phụ
- Hạch nổi dai dẳng toàn thân.
- Ho kéo dài trên 1 tháng.
- Viêm da, ngứa toàn thân.
- Herpes tái phát.

Trẻ em

Các dấu hiệu chính
- Sụt cân hoặc phát triển chậm bất thường.
- Tiêu chảy kéo dài trên 1 tháng.
- Sốt kéo dài trên 1 tháng.

Các dấu hiệu phụ
- Hạch nổi dai dẳng toàn thân.
- Ho kéo dài trên 1 tháng
- Nhiễm nấm tưa ở hầu, họng.
- Nhiễm khuẩn thông thường tái đi tái lại.
- Người mẹ được xác định đã nhiễm HIV.

Áp dụng: Nếu có 2 dấu hiệu chính + 1 dấu hiệu phụ (người lớn), 2 dấu hiệu chính và 2 dấu hiệu phụ (trẻ em) nhưng đã loại trừ:
Nguyên nhân gây suy giảm miễn dịch khác (dùng corticoid dài ngày, dùng thuốc điều trị ung thư...).
Hoặc ung thư.
Hoặc viêm màng não do nấm (nấm cryptococcus neoformans) là có thể chẩn đoán trường hợp đó có thể bị AIDS, nếu người đó (hoặc trẻ đó) đã bị nhiễm HIV thì có thể chẩn đoán chắc chắn đã mắc AIDS.

Trong trường hợp người bị nhiễm HIV mà mắc một bệnh nhiễm trùng cơ hội là có thể nghĩ người đó đã chuyển sang giai đoạn mắc bệnh AIDS.

PGS.TS.BS. Bùi Khắc Hậu (Đại học y Hà Nội) - Báo Sức khoẻ & Đời sống

Sửa bởi quản trị viên 03/08/2009 lúc 11:33:24(UTC)  | Lý do: Chưa rõ