TS. Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS
Theo số liệu chính thức, VN có khỏang 100.000 người nhiễm HIV/AIDS nhưng trong thực tế, số người nhiễm cao gần gấp 3 lần ! Giám sát, điều trị, chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS thế nào khi con số người nhiễm HIV/AIDS cao hơn số liệu chính thức được công bố… Phóng viên VietNamNet đã trao đổi với TS. Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS Quốc gia về vấn đề này.
PV: Thưa ông, 100.000 người nhiễm HIV/AIDS tại VN là con số mà Cục Phòng chống HIV/AIDS đưa ra tại Hội nghị ASEM hồi gần đây. Trong khi đó, tại Hội thảo Khoa học Quốc gia về phòng chống HIV/AIDS mới đây, con số được đưa ra là 260.000 người, tức là cao gần gấp 3 lần so với số liệu mà Cục công bố… Có mâu thuẫn gì ở đây về con số người nhiễm HIV/AIDS ở VN hiện nay?
 |
|
"So với các nước chung quanh, Việt Nam có một hệ thống giám sát người nhiễm HIV/AIDS khá hoàn chỉnh"-TS.Nguyễn Huy Nga cho biết.
|
TS. NHN: 100.000 người nhiễm HIV/AIDS là con số được tổng hợp từ những trường hợp xét nghiệm dương tính với HIV và do các địa phương báo về hoặc báo cáo giám sát từ các trọng điểm đưa về. Còn 260.000 người nhiễm HIV/AIDS là con số người nhiễm HIV/AIDS trong thực tế mà các nhà khoa học ước lượng do không phải 100% người đều đi xét nghiệm.
Tuy vậy, so với các nước chung quanh, hệ thống giám sát Việt Nam khá hoàn chỉnh. Trung Quốc phát hiện được 120.000 người nhiễm HIV/AIDS, nhưng số ước lượng người nhiễm HIV/AIDS trong thực tế lên đến 1.000.000 người. Chênh lệch những 8 lần!
Còn ở VN, chúng tôi đã phát hiện 100.000 người nhiễm HIV/AIDS trong khi con số ước lượng là 260.000 người… Chênh lệch không lớn lắm!
- Thế nhưng sự chênh lệch đó về con số người nhiễm HIV/AIDS sẽ có ảnh hưởng đến các chính sách của Bộ Y tế trong chiên lược điều trị bệnh?
- Con số ước lượng người nhiễm HIV/AIDS trong thực tế thì cũng mới vừa được công bố trong hội thảo khoa học Quốc gia về phòng chống HIV/AIDS, tổ chức tại TP.HCM từ 24 - 26/11. Chúng tôi sẽ vạch định chính sách theo con số người nhiễm HIV/AIDS trong thực tế do các nhà khoa học đưa ra.
Ngay bản thân tôi cũng biết rằng con số người nhiễm HIV/AIDS trong thực tế còn nhiều hơn số lượng người được xét nghiệm và có kết quả dương tính.
Một báo cáo khoa học ngày 26/11 của Bệnh viện Việt-Đức (Hà Nội) cho thấy, 90% người phát hiện nhiễm HIV/AIDS là những người ngẫu nhiên đến bệnh viện do mắc một bệnh khác hay gặp phải tai nạn phải vào viện. Còn trước đó, họ không hề biết mình đã mang mầm bệnh trong người. Hiện chúng tôi đã sẵn sàng chuẩn bị đối phó với một lượng bệnh nhân AIDS lớn hơn. Đặc biệt là những người bị bệnh nhiễm trùng cơ hội mới phát hiện nhiễm HIV dương tính.
Thế nhưng, hiện nay chỉ có TP.HCM có một quy định về điều trị miễn phí. Riêng về phía Bộ Y tế, chúng tôi chỉ mới bắt tay xây dựng quy chế này. Sẽ có hai loại điều trị đối với người nhiễm HIV/AIDS. Đối với những người nhiễm trùng cơ hội rồi mới phát hiện nhiễm HIV dương tính, họ đã có bảo hiểm y tế hay theo chế độ chung. Còn đối với các lọai thuốc điều trị đặc hiệu, chúng ta đang thiếu thuốc và không chủ động được. Do đó, phải có chính sách ưu tiên cho cán bộ chiến sĩ, những cán bộ y tế bị phơi nhiễm, phụ nữ mang thai hay trẻ em nhiễm HIV…
-Gần đây, Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn thừa nhận, VN vẫn chưa có những nghiên cứu dịch tễ và lâm sàng về bệnh cảnh của người Việt Nam nhiễm HIV cho đến lúc tử vong làm cơ sở cho việc giám sát HIV/AIDS ở VN. Thiếu những khảo sát cơ bản này, làm sao VN có thể giám sát diễn biến HIV/AIDS một cách có hiệu quả được?
- Đúng là ở VN hiện nay, phần lớn các nghiên cứu đều dựa vào các chương trình tài trợ của nước ngoài, của các tổ chức quốc tế. Những nghiên cứu theo các chương trình tài trợ này lại nặng về thực hiện dự án lớn.
Chúng ta còn thiếu những nghiên cứu cơ bản về bệnh cảnh HIV/AIDS trên người VN. Ngay như việc diễn biến dùng thuốc điều trị AIDS trên ngườI bệnh VN, chúng ta cũng chưa có những khảo sát cần thiết... Tôi được biết, một số công ty dược phẩm nước ngoài khi đưa hàng vào VN, ngay từ đầu họ đã thiết kế những chương trình khảo sát như thế! Một hãng dược phẩm chuyên về thuốc ngừa thai, ngay từ đầu đã thiết kế chưong trình theo dõi bao nhiêu phụ nữ VN uống thuốc tránh thai. Trong thời gian dùng thuốc tránh thai, phụ nữ có những bệnh gì, bị ảnh hưởng gì...
Do tầm quan trọng của nó, chúng ta phải gấp rút thiết kế những khảo sát cơ bản. VN hiện đang có 3.000 người điều trị nhiễm HIV. Chúng ta phải theo dõi họ điều trị sống được bao lâu, có ai phản ứng với thuốc không, có ai kháng thuốc, có ai bị tai biến vì thuốc không? Hiện nay, chúng ta đang chạy theo dự án do quốc tế tài trợ mà chưa có những đầu tư cơ bản của Nhà nước cho những vấn đề như trên. Lẽ ra, các nhà khoa học phải đề xuất những vấn đề ấy. Còn chúng tôi, những nhà quản lý, chúng tôi chỉ có định hướng và xem xét đề xuất nghiên cứu từ các nhà khoa học.
- Trong vấn đề điều trị thuốc đặc hiệu cho bệnh nhân HIV/AIDS, Việt Nam đang gặp phải những khó khăn gì?
- Mỗi năm, người nhiễm HIV/ADS ở VN được điều trị thuốc đặc hiệu chống vi-rút HIV nhập vào theo chương trình của chính phủ Mỹ hay theo chương trình toàn cầu thì chi phí thuốc men đó là gần 30 triệu đồng/ người/năm… Mà những người nhiễm HIV/AIDS thì phải điều trị thuốc suốt đời! Còn nếu chúng ta mua thuốc với giá rẻ hay thuốc do Việt Nam sản xuất và được Cục Quản lý Dược công nhận đảm bảo chất lượng, thì chi phí điều trị thuốc cho người nhiễm HIV/AIDS chỉ có 5 triệu đồng/người/năm.
Nếu chúng ta đàm phán được với quốc tế, dùng tiền quốc tế tài trợ cho mỗi người nhiễm HIV/AIDS mua thuốc điều trị là 30 triệu đồng/người/năm chuyển sang mua thuốc do VN sản xuất thì số lượng người nhiễm HIV được điều trị sẽ gấp 3-4 lần…
- Nếu thế, tại sao chúng ta vẫn chưa chuyển hướng điều trị cho người nhiễm HV/AIDS ở VN bằng chính thuốc do các công ty dược trong nước sản xuất?
- Khó là ở chổ ấy…Hiện nay, cái khó là công ty sản xuất dược của Việt Nam chưa được Cục Quản lý Dược –Thực phẩm Mỹ (FDA) công nhận và chưa được WHO cấp phép.
 |
|
Xã hội ngày càng quan tâm đến HIV/AIDS. Trong ảnh: Mọi người đang tham quan gian hàng của các nhóm tự lực trong Hội thảo khoa học Quốc gia về phòng chống HIV/AIDS 24 - 26/11/2005.
|
Chính vì điều đó, chúng ta chưa thể dùng tiền nước ngoài tài trợ để mua thuốc nội cho người nhiễm HIV/AIDS ở VN. Còn tiền nhà nước thì cũng chỉ đảm bảo một phần nào thôi. Ngân sách nhà nước dành cho phòng chống HIV/AIDS của quốc gia còn phải dành cho các nhiều thứ khác như trang thiết bị, máy móc.
Một khó khăn nữa vấn đề giám sát, nên chúng ta cần phải mua các trang thiết bị để theo dõi quá trình điều trị thuốc. Ngoài ra, hệ thống y bác sĩ chưa có người phục vụ cho HIV/AIDS, tức là thiếu biên chế. Các bệnh viện thì dùng biên chế chung của các khoa lây, khoa truyền nhiễm. Trong khi đó, hiện nay thuốc có rao bán khắp nơi trên mạng. Nhưng nếu không có sự theo dõi hướng dẫn của các bác sĩ thì rất nguy hiểm. Theo các báo cáo, thì Việt Nam đã có khoảng 5,6% người nhiễm HIV/AIDS có tình trạng kháng thuốc.
- Trong đánh giá nhanh của Vụ Điều trị Bộ Y tế, hiện nay chỉ có khoảng 28% bác sĩ được đào tạo chuyên về chăm sóc, điều trị HIV/AID? Vậy các cán bộ y tế khác có thể điều trị bệnh nhân HIV/AIDS đúng cách?
 |
| Xét nghiệm HIV trong phòng thí nghiệm (Ảnh minh họa từ VOV) |
- “Đào tạo” ở đây có nghĩa là các cán bộ y tế đã được tham gia các lớp hay khóa huấn luyện nào đấy. Bác sĩ được đào tạo chuyên về phòng chống HIV/AIDS ở Việt Nam rất ít. Trong một khoa lây, chỉ có 1-2 bác sĩ chuyên về đào tạo phòng chống HIV/AIDS. Hay họ được học từ đầu, chẳng hạn tại Cục phòng chống HIV/AIDS cũng chỉ có vài người học ở Pháp một năm hoặc theo học các chương trình thạc sĩ về phòng chống HIV/AIDS.
Thực ra, trong vấn đề điều trị HIV/AIDS thì ở VN chỉ mới bắt đầu, nên các bác sĩ được đào tạo chuyên trong lĩnh vực này là rất ít. Mặt khác, điều trị HIV/AIDS là điều trị để cầm cự, điều trị để giảm bớt nguy cơ, điều trị để kéo dài sự sống. Nhưng, nó không thể làm sạch vi-rút trong người, nên người bệnh vẫn có nguy cơ tử vong rất cao.
- Xin cảm ơn ông.
Sửa bởi quản trị viên 13/08/2009 lúc 07:09:45(UTC)
| Lý do: Chưa rõ
