Trung tâm Giáo dục lao động xã hội (GDLĐXH) Vũ Oai, huyện Hoành Bồ là cơ sở cai nghiện tập trung lớn nhất tỉnh Quảng Ninh. Rất nhiều công sức đã được đầu tư vào trung tâm với hy vọng giúp người nghiện cách ly môi trường dễ tiếp xúc với ma túy, từ bỏ ma túy để tái hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, có thể mục tiêu này còn xa vời, vì không ai ngờ rằng, không đâu dễ mua ma túy bằng tại nơi cai nghiện.

"Chợ" ma túy ngay trong trung tâm

Phác đồ cai nghiện ma túy ở bất kỳ trung tâm cai nghiện nào cũng giống nhau. Trước hết là điều trị cắt cơn, sau đó là cai nghiện dưới nhiều hình thức và cuối cùng là bồi dưỡng thể chất, giáo dục, hướng nghiệp và cuối cùng là trở về hòa nhập cộng đồng.

Trong cả quá trình này, nguyên tắc hàng đầu là phải cách ly tuyệt đối giữa người nghiện và ma túy. Chính vì thế, ngay cả việc người nhà đến thăm học viên cũng rất hạn chế và được đặt dưới sự giám sát gắt gao của cán bộ chức năng của Trung tâm. Ngay cả vị trí của Trung tâm, sau khi chuyển về từ đảo Vạn Cảnh, tỉnh chọn Vũ Oai, một xã miền núi thuộc huyện Hoành Bồ, tuy ở đất liền nhưng biệt lập hoàn toàn với xã hội, sinh hoạt của người dân.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh thăm hỏi động viên các học viên cai nghiện ma túy

Song, qua theo dõi các biểu hiện lâm sàng, có khá nhiều học viên dù đã ở giai đoạn giáo dục (nghĩa là đã qua cắt cơn, cai nghiện) nhưng vẫn có những biểu hiện sinh lý hệt như con nghiện bình thường. Điều đó chứng tỏ họ vẫn có thứ để "chơi".

Theo các nguồn tin "rỉ tai" giữa các học viên với nhau, việc mua bán ma túy tại Trung tâm được hình thành khoảng đầu năm 2009 đến nay. Tuy không phải là công khai, nhưng người có nhu cầu cũng chẳng khó khăn gì để mua được ma túy. Nhưng ma túy ở đâu ra, giữa chốn hoang vu được kiểm soát nghiêm ngặt này? Ngoại trừ do chính người nhà mang đến thông qua các cuộc tiếp xúc, gặp gỡ định kỳ. Mối nghi ngờ này cũng đã được cơ quan điều tra Công an tỉnh Quảng Ninh xác lập.

Ma túy được ngụy trang cất giấu trong đế dép, trong ruột pin điện thoại di động, trong thực phẩm đóng gói... dưới danh nghĩa người nhà gửi cho học viên. Về nguyên tắc, mọi thứ đồ dùng chuyển từ bên ngoài vào đều qua quy trình kiểm tra đặc biệt. Nhưng một số cán bộ Trung tâm làm nhiệm vụ đã vì những món quà "bồi dưỡng" mà sẵn sàng bỏ qua mọi nguyên tắc cẩn trọng. Vô hình trung, những cán bộ này từ nhiệm vụ quản lý đã trở thành đầu mối trung chuyển ma túy từ bên ngoài vào Trung tâm.

Phải kiện toàn bộ máy quản lý

Từ ngày 1 đến 11/7, Công an đã thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với 8 đối tượng là học viên đang cai nghiện tại Trung tâm về hành vi mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy. Trong quá trình điều tra, một số cán bộ Trung tâm đã thừa nhận do cả nể vì được người nhà "bồi dưỡng" nên đã vô tình tiếp tay cho hành vi mua bán, vận chuyển ma túy.

Được biết, Trung tâm GDLĐXH Vũ Oai dù mới được thành lập trên cơ sở di chuyển từ đảo Vạn Cảnh về, đi vào hoạt động từ tháng 8/2006. Gần 50 tỷ đồng đã được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất đảm bảo tiếp nhận 1.000 học viên mỗi năm. Nhưng tại Trung tâm Vũ Oai từng xảy ra nhiều chuyện về quản lý rất phức tạp.

Đáng kể nhất là sự kiện "động trời": Tháng 6/2007, khoảng 20 học viên đang cai nghiện tại Trung tâm đã sử dụng vũ khí thô sơ đe dọa và tấn công nhiều cán bộ quản lý để mở đường bỏ trốn. Điều đó chứng tỏ quy trình quản lý và đội ngũ cán bộ tại Trung tâm GDLĐXH Vũ Oai cần phải được chỉnh lý, kiện toàn càng sớm càng tốt để đủ khả năng thực hiện nhiệm vụ quan trọng của địa phương: Giúp người nghiện từ bỏ ma túy để trở thành người hữu ích cho xã hội.