(CATP) 50% bệnh nhân không hề có chút hiểu biết về thuốc, khoảng 3% thuốc đang lưu hành trên thị trường kém chất lượng, trong đó có cả thuốc giả. Hàng trăm vụ vi phạm về thuốc bị xử lý, nhưng “cuộc chiến” với thuốc tây vẫn chưa giảm nhiệt. Cả nước có đến 40.000 nhà thuốc đang hoạt động, riêng tại thành phố Hồ Chí Minh là 3.350 nhà thuốc, việc “quản” được công tác mua bán, vận chuyển, bảo quản và tiêu thụ thuốc của hệ thống nhà thuốc khổng lồ này là một thách thức với cơ quan chức năng. Người tiêu dùng hãy tự cứu mình trước khi thị trường thuốc trở nên “sạch”.

Thuốc giả bị phát hiện đầu tháng 5-2009

Hai gói thuốc bột giả và thật rất giống nhau

Thuốc giả tinh vi thế này, người tiêu dùng chỉ biết cầu may

THUỐC DỎM NGÀY CÀNG NHIỀU
Theo báo cáo của Bộ Y tế trong Hội nghị về ngành dược (tháng 6-2009), trong năm 2008 tổng giá trị tiền thuốc sử dụng cả nước lên đến 1,4 tỷ USD, với mức bình quân một người dân đã bỏ ra 16,4USD cho việc sử dụng thuốc. Và một phần không nhỏ trong số tiền này đã trở nên vô dụng, thậm chí có hại cho sức khỏe vì đã uống phải thuốc dỏm, thuốc giả, thuốc kém chất lượng. Theo kết quả kiểm tra của cơ quan chức năng, hàng năm có trung bình 3% mẫu thuốc lấy ngẫu nhiên trên thị trường để xét nghiệm không đạt tiêu chuẩn chất lượng về hàm lượng hoạt chất, độ ẩm, độ hòa tan, độ rã, độ nhiễm khuẩn... như các nhà sản xuất đăng ký và công bố. Riêng đối với nhóm thuốc kháng sinh (được sử dụng cao nhất trong lẫn ngoài bệnh viện) có tỷ lệ không đạt chất lượng rất cao: 26,9% (năm 2008), nhóm thuốc kháng viêm là 12%, thuốc tiêu hóa là 11,8%. Nghĩa là, một lượng tiền tương đương được người dân bỏ ra để mua thuốc nhưng không có tác dụng chữa bệnh, thậm chí đầu độc sức khỏe. Trong số thuốc không đạt chất lượng có một lượng không nhỏ là thuốc giả. Số thuốc kém chất lượng bị Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) ra quyết định thu hồi hàng năm luôn tăng lên. Năm 2006 có 66 loại, năm 2007 có 83 loại, năm 2008 có 93 loại thuốc bị thu hồi sau khi đã được tung ra thị trường. Đầu năm 2009 đến nay, Cục Quản lý dược và Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh liên tục ra các quyết định thu hồi hơn 40 loại thuốc kém chất lượng, thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc, thuốc nhái. Trong đó, có những loại thuốc không đạt chất lượng về độ nhiễm khuẩn, hoạt chất, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Các đơn vị quản lý thị trường tại thành phố Hồ Chí Minh từ đầu năm đến nay cũng đã phát hiện năm vụ vận chuyển, buôn bán thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc.

Kiểm tra thuốc giả

Mới đây nhất, ngày 18-5-2009, Cục Quản lý dược đã ra thông báo về việc phát hiện ba loại thuốc giả đang lưu hành trên thị trường. Đó là thuốc viên nang Ampicillin, thuốc Zenatop 250 và thuốc viên bao phim Voltaen 50mg. Cả ba loại thuốc giả này đều nhái ba loại thuốc thật cùng tên đang lưu hành trên thị trường. Chỉ khi được cơ quan chức năng chỉ rõ các dấu hiệu sai sót ghi trên nhãn mác thì người tiêu dùng mới có thể nhận ra. Trước đó hai tuần, ngày 5-5-2009, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CATPHCM) đã bắt giữ một “tổ hợp” sản xuất thuốc giả do Nguyễn Thanh Hoàng (ngụ P13Q3) và Hà Huy Hùng (ngụ P8Q3) cầm đầu. Điều tra ban đầu cho thấy Hoàng và Hùng đã tổ chức “sản xuất” thuốc tại một căn nhà nhếch nhác ở tổ 19, khu phố 3, đường Trần Xuân Soạn, phường Tân Hưng, quận 7. Các đối tượng đã dùng máy cán ép, máy dập hạn sử dụng, máy sấy hấp ép vỉ thuốc, máy cắt vỉ, cân tiểu li và nhiều dụng cụ cùng với khoảng 30 thùng các-tông chứa “nguyên liệu” khác dùng để “sản xuất” thuốc chữa bệnh cho người. Khi bị bắt giữ, Hoàng đang ung dung đưa hàng chục hộp thuốc đi bán cho các nhà thuốc tây. Với “công nghệ” sản xuất thuốc này, nếu ai xui rủi uống vào, bệnh không lành mà còn nặng thêm, có thể mất mạng.

Thuốc giả được sản xuất như thức ăn gia súc

Trong lúc hai đối tượng trên đang bị cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ thì ngày 14-7-2009 Công an quận Bình Thạnh bắt giữ một đối tượng tên T. (thường trú Hàm Thuận Nam, Bình Thuận, hiện ngụ tại phường 25, quận Bình Thạnh) đang mang hai thùng tân dược không có chứng từ lên một chiếc xe tại Bến xe Miền Đông để đưa đi Tây Nguyên tiêu thụ. Khám xét nơi ở của T., cơ quan điều tra thu giữ thêm 20 thùng thuốc tây vẫn không hề có một chứng từ chứng minh nguồn gốc với hơn 40 loại thuốc, có khối lượng hàng trăm ký trên. Hiện cơ quan công an đang phối hợp với Sở Y tế thành phố đưa các mẫu thuốc đi kiểm nghiệm nhằm xác định chất lượng các loại thuốc trên để xử lý.

Trước đó, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (CATPHCM) đã khám phá nhiều vụ sản xuất, vận chuyển, buôn bán thuốc tây giả. Khi nghe các đối tượng này khai nhận “công nghệ” sản xuất thuốc thì chắc chắn không ai dám nuốt những loại chất độc ấy vào người!

Một đối tượng làm thuốc giả bị phát hiện

THUỐC NỘI THÀNH... THUỐC NGOẠI
Ngày 1-1-2009, cơ quan điều tra bắt giữ Mai Công Phu (ngụ tại 46/1B Đô Đốc Long, phường Tân Quý, quận Tân Phú) đang chở những thùng thuốc giả đi tiêu thụ. Ngay sau đó, cơ quan điều tra khám xét tại nhà các đối tượng Mai Liễu Bích, Nguyễn Tấn Hải (chồng Bích, ngụ tại hẻm 205 Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận Đông, quận 7), Trương Quốc Việt (ngụ tại hẻm 165 Văn Thân, P8Q6), Lưu Văn Trung (ngụ tại hẻm 30 Nguyễn Đình Chi, P9Q6), thu giữ hàng loạt máy móc, phương tiện của bọn chúng dùng để sản xuất thuốc giả. Cầm đầu vụ này là Mai Công Phu. Lưu Văn Trung được giao nhiệm vụ làm vỏ chai nhựa, Trương Quốc Việt thì chuyên gia công các loại vỉ thuốc, một đối tượng khác tên Thanh (chưa rõ lai lịch) được phân công làm bao bì. Phu mua thuốc từ các công ty, xí nghiệp trong nước sản xuất đem về nhà tách thuốc thật ra khỏi vỉ, đem những viên thuốc rời ép thành các loại thuốc “ngoại” thành phẩm đem đi tiêu thụ. Phu còn giao nhiệm vụ cho Mai Công Thành (em Phu) và Mai Thanh Hoàng (con Phu) tham gia các công đoạn “sản xuất” thuốc để tung ra thị trường. Đặc biệt nguy hiểm là băng nhóm này đã có “thâm niên” sản xuất thuốc giả từ năm 2001 đến nay. Hàng tháng, chúng cho ra hàng chục thùng sản phẩm mà chúng gọi là “thuốc” tung ra thị trường, thu lợi bất chính.

COI CHỪNG MẤT HẾT “VÕ CÔNG” VÌ... VIAGRA ĐỂU
Cơ quan Cảnh sát điều tra (CATPHCM) từng bắt giữ vụ buôn bán thuốc “cường dương”, mà ai lỡ uống thì... coi như toi!

Đó là vụ đối tượng Lương Hồng Phương (ngụ tại đường Vĩnh Viễn, P4Q10, TPHCM) làm nghề chạy xe ôm kiêm bỏ mối sỉ... Viagra. Phương móc nối với Đào Công Lập (SN 1972, ngụ Cần Thơ) để buôn bán loại thuốc rất nhạy cảm này dù không hề biết gì về thuốc tây. Trong lúc Viagra trên thị trường có giá khoảng 720.000 đồng/vỉ bốn viên thì Phương chỉ bán với giá 10.000 đồng/vỉ, rẻ đến khó tin!

Sau khi điều tra, cơ quan điều tra xác định việc hình thành đường dây kinh doanh loại thuốc này rất kinh khủng. Phương đã tìm ra cách làm giàu là buôn Viagra giả. Khi hai bên gặp nhau thì nhanh chóng thành “đối tác”. Phương hỏi Lập có muốn mua Viagra với giá rẻ như... khoai lang không? Lập không hề nghi ngờ và hẹn Phương sẽ tìm đầu ra rồi mua Viagra từ Phương. Khi tìm được đầu ra, Lập gọi điện cho Phương đề nghị mua thuốc của Phương. Mỗi lần giao hàng, Phương đều mang đến khu vực chợ sỉ thuốc tây giao hẳn hoi. Lương Hồng Phương khai mua thuốc Viagra trên của một người đàn ông tên Yao Xin Yan, quốc tịch Trung Quốc. Điều đáng nói là Phương trở thành “đại lý” sau nhiều lần chở Yan đi bán loại thuốc trên. Yao Xin Yan đi bán thuốc Viagra giả và nhiều công cụ kích dục khác tại các nhà thuốc trên địa bàn thành phố, trong đó có các nhà thuốc ở trung tâm dược phẩm trên đường 3-2, quận 11. Sau khi Yao Xin Yan bị cơ quan điều tra bắt về tội “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh và buôn bán hàng cấm” trong một vụ án khác thì Phương “kế nghiệp”.

Qua trưng cầu giám định, mẫu Viagra giả do Phương giao cho Lập là những viên thuốc hoàn toàn khác hẳn những viên Viagra thật. Không biết có bao nhiêu quý ông đã “bơm” loại thuốc “trợ lực” này vào người. Viagra là loại thuốc được quản lý chặt chẽ tại Việt Nam. Thuốc không được lưu hành rộng rãi trên thị trường, chỉ có chức năng chữa bệnh, được chỉ định điều trị rối loạn cương. Thuốc chỉ được sử dụng trong phạm vi các cơ sở điều trị (đơn vị nam học, tiết niệu, nội tiết, đái tháo đường) tuyến trung ương và các bệnh viện tuyến tỉnh. Thuốc được sử dụng phải có đơn thuốc của bác sĩ theo quy định của Bộ Y tế. Thế nhưng, với sự thiếu hiểu biết của không ít “quý ông”, thuốc được xem là “thần dược” về sự “dẻo dai”để rồi kẻ xấu lợi dụng và tung vào thị trường vì được tiêu thụ rất tốt.
(Còn tiếp)