Điều đáng nói là Giám đốc Công ty Tài Lan Anh - ông Tô Tuấn Anh lại cũng chính là người lập ra Trường nuôi dạy trẻ mồ côi, khuyết tật Tia Sáng, đặt tại xã Đại Lào, huyện Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng, nơi những đứa trẻ đáng thương bị đối xử tàn tệ và thậm chí đã có thể bị biến thành hàng hóa...
8h ngày 2/8/2009, trong cơn mưa tầm tã, chúng tôi đến Trường nuôi dạy trẻ mồ côi, khuyết tật Tia Sáng (từ đây gọi tắt là TTS), nằm ở số 667B, Quốc lộ 20, xã Đại Lào, thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng. Quang cảnh thật vắng lặng và xơ xác bởi lẽ cánh cổng sắt của trường đã khóa kín còn phía trên, là tấm bảng nhỏ có dòng chữ viết bằng sơn trắng: "Cho thuê mặt bằng, liên hệ chú Tuấn, điện thoại xxx".
Hỏi thăm người dân xung quanh, họ cho biết: "Nghe nói ngày 28/7, UBND thị xã Bảo Lộc ra quyết định giải thể trường. Sau đó, ông Tô Tuấn Anh sai người đem các cháu đi đâu không biết. Tới chiều ngày 31/7, tự nhiên lại thấy có xe đưa các cháu về rồi ngay tối hôm ấy, Sở Lao động - Thương binh và xã hội (LĐ-TB&XH) tỉnh Lâm Đồng và Phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc chuyển hết các cháu lên Đà Lạt".
Sát cạnh truờng, là Công ty Thanh Nga, cũng do ông Tô Tuấn Anh thành lập, được biết như đơn vị bảo trợ cho TTS, nay cũng treo bảng... cho thuê mặt bằng. Và mặc dù không vào được khuôn viên trường, nhưng qua quan sát và qua lời kể của người dân quanh đó, chúng tôi không khỏi nghi ngờ một "ngôi trường" mà cơ sở vật chất đã xuống cấp nghiêm trọng, lại có thể làm tốt chức năng nuôi - dạy trẻ em - nhất là các em khuyết tật.
Thành lập và đi vào hoạt động từ ngày 21/3/2002 theo Quyết định số 136 của UBND thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng, TTS do ông Tô Tuấn Anh đứng tên sáng lập, nhưng ủy quyền cho hai ông Trần Văn Hữu, Nguyễn Văn Mạnh quản lý, mà mục đích nghe qua thì rất nhân đạo: Cứu giúp, nuôi dưỡng, giáo dục, dạy nghề cho những trẻ em mồ côi không nơi nương tựa, trẻ khuyết tật - hậu quả của chất độc da cam, trẻ lang thang, cơ nhỡ.
Vào thời điểm đông nhất, TTS có trên 30 em nhưng từ khi hoạt động đến ngày 18/5/2009 - là ngày mà UBND thị xã Bảo Lộc ra quyết định tạm thời giải thể TTS vì không đảm bảo các điều kiện quy định về thành lập và hoạt động của một cơ sở bảo trợ xã hội ngoài công lập, thì TTS chưa bao giờ báo cáo cho các ngành chức năng về nhân sự, giáo dục, nuôi dưỡng, dạy nghề, về tình hình thu, chi tài chính... Thậm chí, TTS còn tự ý tiếp nhận hoặc chuyển trẻ em ra khỏi trường mà không lập hồ sơ, cũng như không có ý kiến của các cơ quan có thẩm quyền.
Phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng - ông Ngô Hữu Hay, nói: "Theo nguyên tắc, các cơ sở bảo trợ xã hội phải đáp ứng được 3 tiêu chí. Đó là nhà cửa phòng ốc phải đảm bảo cho việc nuôi dưỡng trẻ em, người già, người khuyết tật, phải có cán bộ chuyên trách về y tế, giáo dục và phải báo cáo chế độ tài chính, thu chi đúng quy định nhưng cả ba tiêu chí này, TTS đều không có".
Một chuyện nữa cũng cần nêu lên: Ấy là đơn vị "đỡ đầu" cho TTS, là Công ty cổ phần Sản xuất - Thương mại Anh Nga - mà sau này trở thành Công ty Sản xuất thương mại Thanh Nga. Phó phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc - là ông Dung, cho biết: "Thoạt đầu, ông Tô Tuấn Anh lập Công ty Anh Nga. Năm 2007, Anh Nga giải thể rồi thay vào đó là Công ty Thanh Nga do ông Trần Văn Hữu làm giám đốc và đồng thời cũng là quản lý TTS. Nhưng quản lý bằng lệnh miệng của ông Tô Tuấn Anh thôi chứ có giấy tờ quyết định gì đâu".
Trong thời gian điều hành Công ty Thanh Nga, ông Tô Tuấn Anh đã làm thủ tục, xin thành lập TTS. Sau khi Anh Nga giải thể, Thanh Nga lại tiếp tục "đỡ đầu" cho TTS. Tất cả những cơ quan chức năng ở thị xã Bảo Lộc mà chúng tôi đã tiếp xúc, đều khẳng định: Mặc dù trên danh nghĩa, TTS do ông Trần Văn Hữu quản lý nhưng mọi quyết định, đều thuộc quyền ông Tô Tuấn Anh.
Cũng cần nói thêm vài nét về ông Tô Tuấn Anh: "Đó là một con người lập dị". Mỗi khi từ TP HCM về Bảo Lộc để "chỉ đạo" hoạt động của TTS, ông Tô Tuấn Anh đều xuất hiện trong bộ quần áo bộ đội, đầu đội mũ bộ đội bằng vải mềm, có gắn phù hiệu Quân đội nhân dân, và thường nói chuyện bằng... tiếng Anh! Đặc biệt hơn nữa, ông đeo rất nhiều vàng - toàn là vàng 24K.
Bà Trương Thị Bích Hoa, phụ trách bộ phận kiểm tra giám sát các cơ sở bảo trợ xã hội, thuộc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng, kể: "Tôi đã từng tiếp xúc với ông Tô Tuấn Anh cả chục lần và lần nào cũng thấy cổ ổng đeo dây chuyền vàng, tay đeo lắc vàng còn 10 ngón tay thì có đến... 6, 7 ngón đeo nhẫn vàng".
Sự lập dị ấy còn thể hiện trên tờ danh thiếp của ông ta: Đó là một tấm nhựa cứng giống y hệt thẻ tín dụng, in hình ông Tô Tuấn Anh, Tổng giám đốc, cử nhân kinh doanh - Công ty cổ phần Anh Nga ở thị xã Bảo Lộc, và Công ty cổ phần Tân Toàn Quốc ở đường Vườn Lài, quận Tân Bình, TP HCM. Cũng trong tấm danh thiếp này, chức năng hoạt động của hai công ty vừa nêu, ngoài việc sản xuất, cung cấp quân trang, quân dụng, như áo chống đâm, chống đạn, dù, lều bạt cấp tiểu đội, trung đội, thì còn có "nuôi dạy các cháu mồ côi".
Trong suốt 7 năm hoạt động, TTS đã nhận được rất nhiều những đóng góp của các cá nhân, đơn vị hảo tâm. Có nơi cho tiền, có nơi cho phẩm vật mà cụ thể là gạo, dầu ăn, đường, sữa, quần áo..., đặc biệt có chùa như chùa Huyền Trang ở thị trấn Nhà Bè, huyện Nhà Bè, TP HCM, thường xuyên cho gạo nhưng không phải tất cả đều được sử dụng vào việc nuôi nấng các cháu khuyết tật, mồ côi.
Chị Bùi Thị Thanh, làm công việc bảo mẫu ở trường, cho biết: "Trước khi các cơ quan ở Bảo Lộc tiến hành thanh tra (21/5/2009), TTS có 31 em nhưng mỗi ngày chỉ được cấp 60 nghìn đồng tiền đi chợ...". Vị chi mỗi em ở trường được gần... 2 nghìn đồng/ngày!
Xác minh thông tin này với bà Trương Thị Bích Hoa, cán bộ phụ trách kiểm tra giám sát các cơ sở bảo trợ xã hội, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng, bà Hoa nói: "Những lần Sở kiểm tra mà có thông báo trước, thì các cháu được cho ăn khá hơn. Còn xuống kiểm tra đột xuất, tôi thấy thức ăn chỉ toàn củ su su nấu canh" trong lúc su su là loại rau củ rẻ nhất ở Bảo Lộc, nhiều hộ mua về cho heo!
Một số người dân sống cạnh TTS cho biết thêm: Tháng 8/2008, một ông Hàn Quốc khi đến thăm TTS, và khi nhìn thấy những thiếu thốn, đã cho trường mượn 4 chiếc giường mátxa để phục vụ trong việc vật lý trị liệu cho các em khuyết tật. Được vài hôm, ông Tô Tuấn Anh đưa cả 4 chiếc giường về nhà riêng của ông, nằm cách đó khoảng 1km rồi treo bảng... cho thuê với giá từ 20 nghìn đến 30 nghìn/giờ. Được khoảng 3 tháng, khi nhà hảo tâm Hàn Quốc bất ngờ quay lại thăm trường và phát hiện ra nên đòi lại.
Đã vậy, tuy mang tiếng là "trường", nhưng trẻ em ở TTS mỗi khi đau ốm, ghẻ lở, thì chỉ được chữa theo... kinh nghiệm của các cô bảo mẫu bởi lẽ "trường" không hề có cán bộ y tế, còn xin đi trạm xá, bệnh viện thì không phải trường hợp nào cũng được phép.
Bà Trương Thị Bích Hoa, cán bộ Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng, nói tiếp: "Trước đây, có một cô tên Hoàng Kim Phượng, sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm kỹ thuật TP HCM, đã tình nguyện về làm việc cho "trường", nhưng chỉ sau một thời gian ngắn đã phải bỏ việc vì không chịu nổi cách điều hành của những người quản lý TTS".
Tiếp xúc với một cán bộ thuộc Phòng Giáo dục thị xã Bảo Lộc, chúng tôi được biết thêm, ông quản lý Trần Văn Hữu được coi như "hiệu trưởng" của TTS, nhưng ông "hiệu trưởng" ấy không có hồ sơ ở Phòng, và cũng chưa bao giờ được Phòng chuẩn y bổ nhiệm!
Không chỉ nhập nhèm trong việc tiếp nhận và xử lý cơ sở vật chất do các nhà hảo tâm trao tặng, TTS còn có những bất minh về quản lý giấy tờ mà theo đơn tố cáo của một số cán bộ, công nhân viên, thì TTS đã "bán" giấy giới thiệu cho những ai muốn sử dụng danh nghĩa của "trường" để làm ăn: Sáng ngày 8/7/2009, trước cổng Trường đại học Kiến trúc TP HCM, nơi phụ huynh đang tập trung rất đông để đưa đón con em mình đi thi đại học, bỗng xuất hiện một nhóm 5 người, tất cả đều là nữ giới. Gặp gỡ từng phụ huynh, họ đưa ra những gói tăm nhỏ, bao bì có in hàng chữ "Tăm tre nhân đạo - Trường mồ côi, khuyết tật Tia Sáng", mời mua.
Ông Phan Ngọc Thanh, nhà ở khu phố 2, quận Bình Tân, TP HCM, kể: "Lúc gặp tôi, một cô trong nhóm đưa cho tôi một gói tăm khoảng 20 cây, nói là tặng, kèm theo đó là một tờ danh sách, ghi rõ họ tên những nhà hảo tâm ở nhiều địa phương đã từng đóng góp cho trường, rồi xin tôi... ủng hộ".
Ngẫm nghĩ rằng con mình đi thi, lại thêm đây là cơ sở nhân đạo nên làm phước, làm đức để mong may mắn đến với con mình, ông Thanh đã không ngần ngại móc túi ra, tặng 100 nghìn đồng rồi được ghi họ, tên, địa chỉ vào bảng danh sách các nhà hảo tâm một cách rất... cẩn thận.
Vẫn theo ông Thanh, thì chỉ trong ít phút, ông thấy có mấy người khác cũng ủng hộ, và số tiền thu được có lẽ không dưới 500 nghìn. Tuy nhiên, nhận thấy hành vi của nhóm người này có những điểm bất thường, nên một phụ huynh đã điện thoại, báo cho Lực lượng Công an.
Khoảng nửa tiếng sau, khi 5 cô "bán tăm nhân đạo" đang ngồi uống nước ở một quán nằm đối diện với Trường Múa TP HCM, đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, thì được mời về Công an phường. Tại đây, 5 cô ấy là Phạm Thị Nhung, 19 tuổi; Đinh Thị Yến, 16 tuổi; Dương Thị Hiền, 18 tuổi; Dương Thị Bình, 17 tuổi - tất cả cư ngụ tại Hà Nội và Vũ Thị Thùy, 18 tuổi, ở Đắk Lắk, cùng 250 gói tăm, một số danh sách "những nhà hảo tâm đã ủng hộ tiền".
Theo lời khai của các cô, công việc mà các cô đang làm được một thanh niên tên Thắng, quản lý. Hàng ngày, từ chỗ ở trọ thuộc quận Tân Bình, Thắng đưa các cô đến những địa điểm khác nhau để bán tăm, xin tiền ủng hộ. Cứ hễ kiếm được 100 nghìn đồng, các cô sẽ được Thắng chi lại cho 30 nghìn đồng.
Thông tin nêu trên được báo về cho các cơ quan chức năng ở Bảo Lộc nhưng người quản lý TTS là ông Trần Văn Hữu, xác nhận rằng TTS không sản xuất tăm tre và cũng không chủ trương cho người đi bán tăm để xin tiền ủng hộ.
Tuy nhiên, một số nhân viên của TTS khẳng định, rằng việc "bán" giấy giới thiệu của "trường" cho người khác để sử dụng vào việc "bán hàng ủng hộ từ thiện" dưới danh nghĩa "cộng tác viên" là có thật. Mỗi giấy giới thiệu có ký tên, đóng dấu, giá 300 nghìn đồng.
 |
| Cán bộ y tế Trung tâm BTXH Tỉnh Lâm Đồng bôi thuốc chữa ghẻ cho một cháu ở TTS. |
Tiếp xúc với chúng tôi, Phó phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc - là ông Dung, cho biết: "Việc TTS có bán giấy giới thiệu hay không thì Phòng chưa nắm được bằng chứng cụ thể. Nhưng trước đây, cơ quan chức năng tỉnh Tiền Giang đã điện thoại hỏi về việc này vì họ phát hiện ra một nhóm người sử dụng giấy giới thiệu của TTS để quyên tiền. Lúc mời TTS lên để làm rõ, thì họ nói không có chuyện cấp giấy".
Ông Dương Đình Hay, Phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng cho biết thêm: "Chị Mai Hoa ở Sở LĐ-TB&XH TP HCM cũng đã từng có lần gọi cho tôi, hỏi về giấy giới thiệu của TTS khi có một nhóm người sử dụng giấy này để xin ủng hộ".
Công bằng mà nói, khi TTS vừa ra đời, đã được sự ủng hộ của các ngành chức năng ở thị xã Bảo Lộc nói riêng, và tỉnh Lâm Đồng nói chung vì nó góp phần nuôi dưỡng, chăm sóc cho những mảnh đời bất hạnh.
Ông Dung, Phó phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc, cho biết: "Khi ấy, nhiều gia đình vì nghèo quá, đã gửi con vào TTS để xin nuôi. Thậm chí có những đứa bé vô thừa nhận, được những người tốt bụng đưa đến, TTS cũng cho vào luôn". Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau - mà cụ thể là cuối năm 2002, khi tiến hành kiểm tra, Phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng đã nhận thấy có những dấu hiệu bất bình thường.
Ông Dung cho biết tiếp: "Ngay cả việc những nhà hảo tâm đến tặng quà thì theo nguyên tắc, TTS phải báo cáo về Phòng để Phòng nắm được số lượng cũng như cách thức sử dụng những món quà ấy. Nhưng từ khi đi vào hoạt động đến ngày bị giải thể, TTS không hề có một chữ nào. Kể cả báo cáo miệng cũng chẳng có".
Vì thế, vẫn theo lời ông Dung: "Dù không xảy ra vụ quân trang quân dụng có liên quan trực tiếp đến ông Tô Tuấn Anh ở TP HCM, các ngành chức năng ở Bảo Lộc cũng quyết định phải giải thể TTS vì nếu không, cuộc sống của 31 cháu ở TTS sẽ còn phải gánh chịu nhiều thiệt thòi..." mặc dù sau 7 năm, mới quyết định giải thể TTS là đã muộn.
Như đã đưa tin, chúng tôi đã nói về những hoạt động của Trường nuôi dạy trẻ mồ côi, khuyết tật Tia Sáng (TTS), và những nguyên nhân dẫn đến việc UBND thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng ra quyết định giải thể "ngôi trường" này. Tuy nhiên, điều khiến cho dư luận quan tâm nhất, là đã có 5 cháu ở TTS, có thể đã bị bán, thu tiền dưới hình thức "ủng hộ trường"...
 |
| 3 trong số 13 cháu của TTS hiện đang được nuôi dưỡng tại Trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Lâm Đồng. |
Chiều ngày 3/8, chúng tôi theo bà Trương Thị Bích Hoa, cán bộ Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng, đến Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Lâm Đồng, nơi có 13 trong tổng số 18 cháu thuộc TTS hiện đang được chăm sóc tại đây. Lúc chúng tôi vào, thì cũng là lúc mà một cán bộ y tế của Trung tâm đang bôi thuốc chữa ghẻ cho các cháu. Có tận mắt nhìn thấy, mới hiểu được TTS đã "nuôi dưỡng" các cháu như thế nào: Tất cả đều gầy ốm, suy nhược và tất cả đều... bị ghẻ.
Cháu Vũ Thúy Thanh, mắc bệnh Down, đã vùng vẫy kịch liệt khi vừa nhìn thấy cô cán bộ y tế. Cô giải thích: "Thuốc DEP bôi ghẻ rất rát nên cháu sợ". Phải có thêm hai người giữ chặt cháu, mới bôi được thuốc trong tiếng kêu la đến não lòng.
Cháu Nguyễn Thế Hưng mặc chiếc áo ấm to sù, quần len dày cộm, ngồi bệt trên sàn nhà, nhìn chằm chằm vào chúng tôi như thể sợ chúng tôi - những người lạ mặt, đưa cháu đi chỗ khác.
Bà Trương Thị Bích Hoa, nói: "Ở TTS, các cháu nằm giường gỗ, trên chỉ trải có mỗi manh chiếu, nam, nữ ở chung lẫn lộn, hai, ba đứa đắp chung một cái chăn" trong lúc về đêm, nhiệt độ Bảo Lộc lắm khi xuống đến 12-14oC. Thậm chí, giường ngủ của một số cháu còn được kê ngay cửa nhà... vệ sinh! Bây giờ, trong căn phòng rộng khoảng 30m2, các cháu được nằm nệm, được mặc quần áo ấm, bữa ăn có đầy đủ chất dinh dưỡng, có thuốc men chữa bệnh.
Một cô nuôi, dạy ở Trung tâm, kể: "Hôm mới đưa các cháu về, nhìn các cháu ăn thấy thương tâm lắm vì qua cách các cháu ăn uống, tôi đoán có lẽ rất ít khi các cháu được ăn ngon, ăn no".
Bà Trương Thị Bích Hoa, nói tiếp: "Khi TTS bị giải thể thì tất cả có 31 cháu. 13 trong số đó có gia đình nên chúng tôi cho các cháu hồi gia. 18 cháu còn lại, Sở LĐ-TB&XH TP HCM đã tiếp nhận 5 cháu bị bại não nặng, riêng 13 cháu ở đây thì có 4 cháu quê quán ở Đồng Nai, 1 cháu ở Bình Phước. 4 cháu ở Lâm Đồng...".
Và mặc dù Trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Lâm Đồng chỉ làm chức năng nuôi dưỡng người già neo đơn, trẻ mồ côi lang thang, chứ không có điều kiện để chăm sóc trẻ bị Down, bại não hay di chứng chất độc da cam nên việc để các cháu ở lại, gặp nhiều khó khăn. Vì thế, nếu cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai tiếp nhận 4 cháu quê Đồng Nai về địa phương, thì sẽ đảm bảo cho các cháu được nuôi dưỡng, chữa bệnh, và học tập chu đáo.
Chuyện đưa 18 cháu về Trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Lâm Đồng cũng có nhiều điều đáng nói. Ngày 28/7/2009, UBND thị xã Bảo Lộc ra quyết định giải thể TTS thì lập tức - ngày 29, ông Tô Tuấn Anh sai một nhân viên tên Đơn, quê ở Bến Tre, mới vào làm cho TTS được gần một tháng, chuyển ngay các cháu về chùa Huyền Trang, huyện Nhà Bè, TP HCM vì chùa này cũng là nơi thường xuyên gửi gạo tặng cho TTS. Tuy nhiên, trước ý kiến của chính quyền địa phương, là chùa Huyền Trang không đảm bảo cơ sở vật chất để nuôi dạy trẻ bại não, trẻ mắc bệnh Down nên chùa đã cho anh Đơn 1,5 triệu đồng, để đưa các cháu về lại Bảo Lộc và ngay trong đêm hôm đó, tất cả các cháu đã được Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Lâm Đồng tiếp nhận.
Ông Ngô Hữu Hay, Phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng, nói: "Trước đây, khi kiểm tra, và khi thấy TTS thực hiện không đúng quy định về các chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng các cháu, Sở đặt vấn đề thì ông Tô Tuấn Anh trả lời, rằng "trong xã hội không bao giờ có cái gì đúng với quy định". Có lẽ vì "không bao giờ có cái gì đúng với quy định", nên để nuôi 31 trẻ tật nguyền, nhân sự chuyên môn của TTS chỉ là 2 cô bảo mẫu, và chưa cô nào được đào tạo nghiệp vụ chính quy! Thậm chí có lần, một cháu bại não rất nặng, bị gia đình đem bỏ trước cổng TTS.
Lúc biết tin, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng, phối hợp với Phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc, đến tận trường từ sáng sớm để nhận cháu, chuyển về TP HCM nuôi dưỡng nhưng dùng dằng mãi, 9h tối TTS mới chịu đưa cháu ra. Bà Hoa đặt câu hỏi: "Họ cố tình giữ lại để làm gì trong lúc TTS không hề có một điều kiện nào khả dĩ có thể chăm sóc tốt cho những trường hợp như vậy?". Câu trả lời là phải chăng càng có nhiều hoàn cảnh thương tâm, thì TTS sẽ càng có nhiều nhà hảo tâm thăm viếng, ủng hộ phẩm vật, bạc tiền?
Trở lại với chuyện giải thể trường TTS, trước những vi phạm mang tính hệ thống, kéo dài nhiều năm, Phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng đã nhiều lần đề nghị TTS tự giải thể. Ông Ngô Hữu Hay, Phó giám đốc Sở LĐTBXH tỉnh Lâm Đồng, cho biết: "Thoạt đầu, khi ông Tô Tuấn Anh thành lập TTS, Sở và chính quyền địa phương rất hoan nghênh vì thời điểm đó, Bảo Lộc chưa có một cơ sở bảo trợ xã hội nào. Nhưng sau một thời gian, thấy cách điều hành của TTS có nhiều vấn đề, và sau nhiều lần kiểm tra, nhắc nhở mà vẫn không thay đổi, nên chúng tôi phải đề nghị họ tự giải thể" vì nếu cứ tiếp tục hoạt động với cung cách như thế, thì ai có thể đảm bảo cho sự an toàn về sức khỏe và sự phát triển thể chất của các cháu, nhất là các cháu bại não, bệnh Down, cũng như các cháu vẫn còn có khả năng hội nhập lại với cuộc sống bình thường...
Ngày 10/4/2009, sau khi nhận được đơn tố cáo của các cô bảo mẫu, và sau khi xác minh, ngày 18/5/2009, UBND thị xã Bảo Lộc ra quyết định tạm thời giải thể TTS - trong đó yêu cầu chậm nhất là sau 20 ngày kể từ ngày UBND thị xã Bảo Lộc ra quyết định, TTS phải tự nguyện làm đơn xin giải thể, đồng thời phải phối hợp với Phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc hoàn thành phương án giải thể để UBND thị xã Bảo Lộc ra quyết định giải thể chính thức. Tuy nhiên, những lần được cơ quan chức năng mời họp về chuyện giải thể, thì ông Tô Tuấn Anh rất ít khi có mặt với lý do "đang ở xa", hoặc "bận công việc" vì ông Anh cư trú tại TP HCM.
Mời ông Trần Văn Hữu, quản lý "trường" lên, ông Hữu cho biết ông là Giám đốc Công ty Thanh Nga, được ông Tô Tuấn Anh ra lệnh miệng "quản lý luôn TTS" mà không hề có giấy tờ bổ nhiệm, cũng chẳng hề có bàn giao nên ông không thể "tự giải thể" được.
|
Trước những sự việc như vậy, ngày 28/7/2009, UBND thị xã Bảo Lộc ra quyết định, chính thức giải thể TTS vì "cơ sở vật chất không đảm bảo, không nhân sự (y tế, giáo dục), tài chính không rõ ràng, thu chi không kiểm soát được" thì ông Tô Tuấn Anh mới... bàng hoàng. Một mặt, ông chạy đến, nước mắt nước mũi chèm nhẹp, khóc với một phó chủ tịch UBND thị xã Bảo Lộc, rằng ông cũng "xuất thân là trẻ mồ côi. Nay thấy các cháu mồ côi nên trách nhiệm của ông là đưa các cháu về nuôi dưỡng". Mặt khác, khi biết Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng yêu cầu anh Đơn chuyển toàn bộ hồ sơ của TTS mà anh đang giữ, lên Sở để xem xét thì chỉ vài tiếng sau đó, điện thoại di động của anh Đơn nhận được hàng loạt tin nhắn khủng bố, nội dung nếu đưa hồ sơ lên và nếu khai báo, thì sẽ không còn đường về quê.
Bà Trương Thị Bích Hoa, cán bộ Sở LĐ-TB&XH tỉnh Lâm Đồng, cho biết thêm: "Sau khi TTS bị giải thể, ngay cả điện thoại của ông Dương Kim Viên, Phó chủ tịch UBND thị xã Bảo Lộc cũng nhận được những tin nhắn khủng bố này". Kết quả là anh Đơn đến nay bặt vô âm tín, có lẽ vì quá sợ! Chưa rõ chủ nhân của số điện thoại nhắn tin khủng bố kia là ai nhưng rõ ràng là có người, đã không hề muốn sự thật về TTS - nhất là sự thật về những khoản tiền bạc, vật chất do những nhà hảo tâm ủng hộ, được sử dụng như thế nào, bị đưa ra ánh sáng.
Thế nhưng, vấn đề gây bức xúc nhất và cũng chính là vấn đề dẫn đến đơn tố cáo của một số cán bộ, công nhân viên TTS, gửi các cơ quan chức năng thị xã Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng vào tháng 4/2009, là chuyện TTS... bán trẻ em dưới hình thức "bồi dưỡng tiền để xây dựng cơ sở vật chất".
Theo đơn tố cáo, thì vợ chồng ông K'Brội, ở xã Lộc An, huyện Bảo Lâm, tháng 12/2007, khi nhận cháu Đ. về làm con nuôi, đã phải "bồi dưỡng" cho trường 20 triệu đồng, và người trực tiếp đứng ra nhận tiền là ông Trần Văn Hữu, quản lý trường. Giao tiền xong, ông K'Brội yêu cầu được cấp biên nhận nhưng ông Trần Văn Hữu chỉ trả lời vắn tắt: "Rồi, về đi".
Vợ chồng anh Nguyễn Văn Đại, ở xã Lộc Phú, huyện Bảo Lâm, nhận cháu A. về nuôi, thì được ông Hữu ra giá "đóng góp" 22 triệu đồng, để "xây dựng trường". Thoạt đầu, anh chỉ có 15 triệu nên không được ông Hữu chấp nhận. Chạy vạy mãi, anh Đại mới có đủ 20 triệu và đến lúc đó, anh mới được nhận cháu A. về nuôi. Cũng như anh K'Brội, TTS không hề cấp cho anh biên nhận nhận tiền.
Cô bảo mẫu Bùi Thị Thanh, cho biết: "Đầu năm 2008, hai vợ chồng là Việt kiều từ TP HCM đến TTS để xin một cháu làm con nuôi, và cũng phải nộp 20 triệu". Vợ chồng anh Trần Văn Đôn, ở xã Lộc Lâm, huyện Bảo Lâm, xin một đứa con: 20 triệu. Tháng 2/2009, một bác sĩ ở huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai, đến xin cháu T. làm con nuôi. Khi thấy ông Trần Văn Hữu yêu cầu phải ủng hộ 30 triệu đồng, vị bác sĩ này từ chối.
Ông Dung, Phó phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc cho biết: "Ngay sau khi nhận đơn, chúng tôi đã lập tức phối hợp với UBND xã Đại Lào - nơi TTS đặt cơ sở, tiến hành xác minh vụ việc". Kiểm tra thực tế, Phòng LĐ-TB&XH thị xã Bảo Lộc nhận thấy: Thời điểm đó, TTS đang nuôi 31 cháu - trong đó có cả những cháu bị bại não nặng. Hầu hết đều suy nhược, ghẻ lở, cơ sở vật chất của trường xuống cấp nghiêm trọng, không cán bộ y tế, không giáo viên dạy văn hóa, không đảm bảo quy định của một đơn vị bảo trợ xã hội. Hỏi về vấn đề mua bán các cháu, ông Dung, nói: "Việc này hiện do bên Công an thị xã đang làm, Phòng LĐ-TB&XH chưa nhận được thông tin chính thức".
Vậy thì sự thật của việc này là thế nào, và có hay không chuyện TTS bán trẻ em? Cứ cho rằng TTS không hề "bán" trẻ em đi chăng nữa, thì câu hỏi đặt ra là trong số 5 trẻ em đã được TTS "cho", thì có em nào còn gia đình, và gia đình họ có được hỏi ý kiến về việc này, cũng như có đồng ý bằng giấy tờ về việc "cho" con mình để người khác nuôi hay không?
Trao đổi với chúng tôi, Trung tá Đinh Hữu Linh, Phó trưởng Công an thị xã Bảo Lộc, cho biết: "Sau khi nhận được đơn tố cáo, Ban chỉ huy Công an thị xã đã lập tức chỉ đạo tiến hành xác minh vụ việc và đến nay, chúng tôi đã làm rõ được 3 trường hợp. Cả ba trường hợp này đều khẳng định khi nhận con nuôi, họ đều phải đóng tiền dưới hình thức ủng hộ để xây dựng cơ sở vật chất cho trường".
Trong việc tiến hành xác minh làm rõ, Công an thị xã Bảo Lộc đã lấy lời khai của những người liên quan đến vấn đề đưa và nhận tiền "ủng hộ". Một trong những người này là ông Trần Văn Hữu, "quản lý" TTS. Theo Trung tá Linh, thì: "Ông Hữu thừa nhận đã trực tiếp cầm tiền của một gia đình đến xin một cháu làm con nuôi...". Tuy nhiên, khi được hỏi về giấy biên nhận, thì ông Hữu khai rằng ông có viết biên nhận, nhưng không đưa trực tiếp cho người xin con, mà đưa cho một nhân viên của TTS. Trung tá Linh, nói: "Lúc xác minh, nhân viên này đã đi khỏi TTS 4 tháng trước đó và hiện nay, Công an thị xã vẫn đang tích cực tìm kiếm chỗ ở của họ".
Chúng tôi đặt câu hỏi: "Phải chăng, dựa vào sự kiện một nhân viên đã nghỉ việc nên ông Hữu khai rằng ông có viết biên nhận, rồi giao cho nhân viên ấy nhằm chứng minh là mình đã làm đúng quy trình, còn việc không đưa biên nhận cho người xin con nuôi thì không phải do lỗi của ông?". Trung tá Linh trả lời: "Cũng có thể như vậy nên vì thế, phải tìm cho được nhân viên kia. Sau khi thu thập đủ chứng cứ, và nếu thấy có dấu hiệu mua bán trẻ em, chúng tôi sẽ xem xét tiến hành khởi tố vụ án".
Cuối cùng, là số phận của những cháu hiện đang còn được nuôi dưỡng tại Trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Lâm Đồng - trong đó có 4 cháu quê quán Đồng Nai. Ông Ngô Hữu Hay, cho biết: "Sở đang kiểm tra từng trường hợp để xác minh nguồn gốc, gia đình, đã có bảo hiểm xã hội chưa. Nếu chưa, Sở sẽ tiến hành trợ cấp với mức 240 nghìn đồng/tháng". Riêng với 5 cháu đã được nhận về làm con nuôi, Sở cũng sẽ kiểm tra định kỳ để đảm bảo rằng các cháu được nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục chu đáo.
Vấn đề TTS cơ bản coi như đã giải quyết xong. Nhưng xem ra, nếu các ngành chức năng ở Bảo Lộc thực hiện việc kiểm tra nghiêm ngặt, và chấn chỉnh ngay cũng như xử lý thích đáng khi phát hiện những sai phạm trong lĩnh vực quản lý, điều hành TTS, thì có lẽ TTS sẽ không thể tồn tại suốt 7 năm trời
|
| Cao - Duyên |
http://antg.cand.com.vn
