SGTT.VN - Suốt bốn năm qua, mười ngày như một, cụ lầm lũi khắp các bến xe, góc chợ, ngửa chiếc nón sờn xin từng đồng bạc lẻ… gom góp gửi lên Hà Nội nuôi đứa cháu không phải máu mủ ruột rà ăn học đại học. Cụ là Trần Thị Nguyệt, trú tại ngõ 22, phố Hai Bà Trưng, thành phố Nam Định.
Tôi về thành phố Nam Định khi trời đã chập choạng tối. Đang loay hoay tìm người để hỏi thăm thì từ đằng xa xuất hiện một cụ già đội chiếc nón rách, tay khoác chiếc túi nilông bước như lao về phía trước bởi tấm lưng đã còng rạp.
Người ăn xin đặc biệt
|
Cụ Nguyệt vuốt lại những đồng tiền xin được và gửi vào đó ước mơ nuôi cháu thành người Ảnh: Văn Dũng
|
Thấy người lạ, cụ dừng lại nhìn rồi lại quay mặt bước tiếp. Tôi buột miệng hỏi với theo: “Xin lỗi, cụ là cụ Nguyệt phải không ạ?”. Đúng rồi… nhưng sao chú biết tôi, mời chú vào nhà uống nước. Không để tôi có thời gian giải thích cụ đã tiến đến chiếc cổng sắt xiêu vẹo, gỡ nút buộc kéo xê cánh cổng lấy lối đi vào nhà.
Gọi là nhà nhưng thực chất đây chỉ là cái chái hẹp được tạo bởi khe giữa của hai ngôi nhà liền kề. Nhà rộng chừng 6m2, chỉ đủ cho chiếc giường. Cụ Nguyệt dáng người nhỏ bé, da ngăm đen, mái tóc bạc trắng buộc sau đầu tuột ra một hai lọn xoã xuống hai má đã nhăn nhúm bởi răng hàm đã rụng hết. Vừa trò chuyện, cụ vừa tranh thủ vuốt lại từng đồng tiền nhàu nát – thành quả của cả ngày lang thang khắp phố phường đánh động lòng trắc ẩn của người đời. Sau một hồi sắp sắp, đếm đếm cụ ngẩng mặt cười rạng rỡ: “Hôm nay được hai mươi tám ngàn năm trăm. Cộng cả số tiền cũ, thiếu bốn ngàn rưỡi nữa là được tròn năm trăm ngàn”. Cụ bảo khi nào dành dụm được 1 triệu đồng, cụ sẽ ra bưu điện gửi lên cho cháu Thảo đang học đại học trên Hà Nôi.
Ngày nào cũng vậy, cứ 5 giờ là cụ dậy, nấu một bơ gạo, lấy một ít nắm thành hai nắm bằng hai quả trứng vịt. Một ăn ngay tại nhà, một mang theo phòng khi đói quá. Phần còn lại cụ để dành ăn bữa chiều. Cụ chỉ ăn cơm trắng, hôm nào hoang lắm thì mua thêm quả trứng hoặc bìa đậu phụ. “Cả đời tôi, nay là 72 năm, có bao giờ biết đến miếng thịt gà đâu”, cụ bảo.
Chỉ mong cháu thành đạt
Cụ Nguyệt quê gốc ở xã Mộc Nam, Duy Tiên, Hà Nam. Mồ côi mẹ từ nhỏ, cụ theo cha lang bạt về thành phố Nam Định buôn bán. Được ít lâu thì cha lấy vợ và chuyển vào Sài Gòn để cụ lại một mình. Số phận hẩm hiu, cụ vẫn ở vậy đến giờ. Năm 1992, cụ bán xôi trên tuyến phố Nguyễn Du gần khu vực nhà trẻ. Trong số những đứa trẻ được gửi ở đây, cụ để ý một bé gái ngày ngày chỉ thấy bố chở đến đón về. Có lần cụ chứng kiến cô bé với tay qua rào sắt khóc gọi mẹ! Một sự đồng cảm trỗi dậy, cụ nhớ lại tuổi thơ của mình.
Một hôm, người bố đưa con đến nhà trẻ nhưng hôm đó nhà trẻ đóng cửa. Nhận thấy bà có vẻ quý con mình, ông bố đã đặt vấn đề gửi cháu bé nhờ cụ trông giúp. Mỗi ngày khi gửi con, ông bố đưa cho cụ Nguyệt 3.000 đồng để mua thức ăn cho cháu bé. Chẳng ai ngờ, sau hôm đó, người bố ấy không bao giờ quay trở lại. Bà nghe người ta kể lại hai vợ chồng nhà đó nợ nần chồng chất phải vào tận trong Nam trốn nợ.
Từ đó cuộc đời bà Nguyệt cùng cháu Thảo cứ gắn chặt lấy nhau như định mệnh. Hàng xóm thấy cảnh cụ ai nấy cũng ái ngại. Người tử tế thì lo lắng cho cụ, có người độc miệng bảo “thân mình còn chả lo nổi lại còn đèo bòng”.
|
“Cứ lần nào nhận tiền bà gửi lên là em lại ứa nước mắt. Mỗi đồng tiền lẻ là cả một đánh đổi của bà… Bà làm mọi việc cũng chỉ để nuôi em ăn học. Em thương bà lắm. Nhiều lần em xin bà cho nghỉ học để đi làm nhưng bà không cho. Em sẽ cố gắng học tốt và tìm việc làm thêm để bà đỡ vất vả”, Thảo tâm sự.
|
Trời thương, Thảo không những vô bệnh vô tật mà lại hay ăn chóng lớn. Đặc biệt Thảo còn rất thông minh, ham học. Suốt chín năm học phổ thông, năm nào Thảo cũng đạt học sinh tiên tiến. Học hết lớp chín, Thảo xin bà cho nghỉ học để đi làm phụ giúp bà, nhưng bà không đồng ý, bà bảo: “Cố gắng học cháu à, bà còn khoẻ lắm, bà sẽ đi làm để nuôi cháu học hết đại học”. Nói là làm, hôm sau cụ tìm đến những quán ăn xin rửa bát thuê, nhưng đi đến quán thứ tư, thứ năm vẫn không ai nhận cụ.
Trên đường về, cụ nghỉ mệt trước một ngôi nhà đóng cửa. Đang vẩn vơ suy nghĩ, thì trong nhà có tiếng người mẹ mắng con: “Học hành như thế này thì chỉ có nước đi ăn mày thôi con ạ”. Cụ giật mình tự nhủ, phải rồi hay là mình đi ăn mày. Nghĩ đến cảnh ngửa tay xin tiền cụ lại thôi. Nhưng cụ lại nghĩ, nếu không kiếm được tiền, đồng nghĩa với việc cháu Thảo sẽ phải bỏ học giữa chừng. Và thế là cụ đi xin từ đó...
Đến nay Thảo đã là cô sinh viên năm thứ 2 khoa du lịch, viện đại học Mở Hà Nội. Còn cụ Nguyệt đã có hơn bốn năm làm người hành khất. Bốn năm cụ lê thân già khắp phố phường, người đời nói sao cũng chỉ im lặng và im lặng, dù có những câu nói như dao cứa vào da: “Ngày nào tôi cũng thấy bà, bà còn khoẻ hơn mẹ tôi ở nhà. Không chịu làm suốt ngày đi xin”; “Đã đủ tiền xây nhà lầu chưa cụ?”; “Đi chỗ khác kiếm ăn đi bà già”… Cụ Nguyệt vừa thuật lại vừa đưa chiếc khăn run rẩy thấm những giọt nước mắt ứa ra.
Nhận biết điều bất thường của cơ thể, cụ với tay lấy bát cơm trắng xúc vội vài thìa nhai nghiến ngấu rồi giở túi thuốc uống liền mấy viên. Đẩy người ngồi dựa lưng vào tường cụ giải thích: “Cứ mỗi lần xúc động, hay đói quá là đầu lại đau. Nhiều hôm sáng dậy khắp người đau nhức, chân tay run rẩy, nhưng nghĩ đến cháu tôi lại cố gượng dậy đi xin, ấy thế nhưng đến chiều có khi lại khỏi”.
Cụ lo: “Đến tuổi này, có chết cũng đáng đời rồi chú ạ, chỉ lo tôi chết mà cháu Thảo chưa học xong thì không biết cháu nó sẽ cậy nhờ ai đây?”, cụ Nguyệt lo xa.
Bài và ảnh: Văn Dũng
