Methadone -“lấy độc trị độc”
Trong Y khoa, Methadone được dùng để điều trị các chứng đau mạn tính và cai nghiện ma túy. Bác sĩ Lê Trường Giang - Phó Giám đốc Sở Y tế - Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban Phòng chống AIDS TP Hồ Chí Minh cho biết, đây là phương pháp “ lấy độc trị độc”, nghĩa là lấy chất ma túy này thay cho chất ma túy kia để người nghiện sử dụng, rồi giảm dần cho đến khi không còn cảm giác thèm, nhớ heroin nữa. Methadone được Mỹ dùng điều trị cho những người nghiện Heroin từ năm 1965 đến nay đã có hơn 70 nước tham gia. Tại Việt Nam từ năm 2005 Viện Sức khỏe Tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai đã áp dụng thử nhằm đánh giá hiệu quả của điều trị thay thế bằng Methadone cho gần 100 người nghiện ma túy. Kết quả cho thấy, thuốc giúp người nghiện giảm sử dụng ma túy, đặc biệt người nghiện được phục hồi tâm lý và khả năng lao động rất rõ. Xuất phát từ thực tế đó, từ tháng 5-2008 Bộ Y tế chọn điều trị thí điểm cho 1500 bệnh nhân (BN) tại Hải Phòng và TP Hồ Chí Minh. Những bệnh nhân trên được hưởng các dịch vụ miễn phí: thuốc Methadone, khám sức khỏe, tham vấn tâm lý, được liên kết với các dịch vụ giáo dục đồng đẳng, các đội nhóm tự hỗ trợ, xét nghiệm HIV tự nguyện miễn phí giấu tên, giới thiệu đến cơ sở điều trị khi cần thiết và hỗ trợ xã hội khác... Kết quả cho thấy, không có trường hợp nào nhiễm HIV, viêm gan B, viêm gan C mới; tỉ lệ BN gặp các vấn đề về sức khỏe giảm từ 9,7% xuống 4,9%; BN mắc chứng trầm cảm giảm từ 80% xuống 5%. Đặc biệt tỉ lệ BN có hành vi vi phạm pháp luật giảm từ 40% xuống dưới 3%....
Cai nghiện bằng Methadone cho hiệu quả tích cực
Bác sĩ Ngô Đức Tiệp - Phó giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng quận Lê Chân - Hải Phòng cho biết, kể từ liều đầu tiên, bệnh nhân được sử dụng Methadone với 20 mg/ngày và tăng dần trong 7 ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ, cho đến khi đạt ngưỡng 60-80 mg/ngày là đủ. Người bệnh không còn cảm giác thèm Heroin. Thuốc ít gây nghiện hơn Heroin và không đòi hỏi tăng liều (mỗi ngày chỉ dùng một lần). Ưu điểm của Methadone là dạng siro, người dùng không phải tiêm chích nên tránh được nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh lây qua đường máu như viêm gan B-C... trong nhóm người nghiện ma túy và từ nhóm người nghiện lây lan ra cộng đồng. Hơn nữa thời gian lưu thuốc Methadone trong máu kéo dài 24 giờ, thay vì trước đây Heroin chỉ lưu trong máu 4 giờ, nên người nghiện không có nhu cầu tăng liều. Sau 10 ngày điều trị bằng Methadone, nhiều bệnh nhân đã không sử dụng Heroin, cơ thể khỏe hẳn lên. Trong Báo cáo của Công an quận Lê Chân- Hải Phòng mới đây khẳng định, nhờ có Chương trình này thời gian qua, tỉ lệ tội phạm trên địa bàn giảm gần 70%, người nghiện tham gia điều trị có việc làm, đời sống gia đình nâng lên, hạnh phúc gia đình đảm bảo. Một bệnh nhân nam 36 tuổi ở TP Hồ Chí Minh cho biết, sau hơn 1 tháng điều trị bằng Methadone, anh không còn cảm giác vật vã, mỏi mệt như khi sử dụng Heroin, sức khỏe hồi phục nhanh, có thể làm việc bình thường. Bố mẹ đã yên tâm giao cho anh việc kinh doanh của gia đình.
Trao đổi với báo chí tại Hội nghị tổng kết công tác Phòng chống AIDS và Phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm cuối tuần qua, ông Nguyễn Quốc Triệu- Bộ Trưởng Bộ Y tế cho biết, trong khi phương pháp cai nghiện truyền thống đòi hỏi bệnh nhân trải qua thời gian dài rối loạn sinh hóa, vật vã, phát tán các mầm bệnh đã ủ trong người thì khi tham gia chương trình điều trị bằng Methadone, hàng ngày người nghiện đến Khoa Tham vấn cộng đồng để được uống thuốc tại chỗ. Thuốc đặc biệt an toàn ngay cả khi thời gian điều trị kéo dài 10 năm hoặc lâu hơn cho người nghiện nặng. Đặc biệt Methadone không chỉ làm giảm việc sử dụng ma túy bất hợp pháp, giảm tội phạm ở đối tượng này, giảm tỉ lệ tử vong mà còn cải thiện sức khỏe, nâng chất lượng cuộc sống, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng cho người nghiện ma túy, giảm chi phí của xã hội và cho chính người nghiện. Chương trình này đã đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân, gia đình, xã hội về điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện, góp phần giảm thay đổi hành vi, lối sống, phục hồi nhân cách, phục hồi sức khỏe và đẩy lùi tệ nạn xã hội. Theo dự kiến từ nay đến năm 2015, Bộ Y tế sẽ mở rộng Chương trình điều trị các dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone cho 80.000 người tại 30 tỉnh, thành phố trong cả nước.
Kim Ngân
|