Xin ông cho biết một số chính sách bảo trợ xã hội cho người nhiễm HIV/AIDS hiện nay?

Mới đây nhất, Chính phủ có ra Nghị định số 13/2010/NĐ-CP ngày 27/02/2010
sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 67/2007/NĐ-CP ngày
13/04/2004 của Chính phủ, về chính sách trợ giúp các đối tượng bảo trợ
xã hội. Bên cạnh đó, Thông tư số 24/2010/TTLT-BLĐTBXH-BTC ngày
18/08/2010 do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội - Bộ Tài chính ban
hành đã hướng dẫn thi hành một số điều của 2 Nghị định trên. Theo đó,
trẻ nhiễm HIV/AIDS thuộc gia đình nghèo; Người nhiễm HIV/AIDS không còn
khả năng lao động, thuộc hộ gia đình nghèo được quy định tại khoản 1 và
khoản 6 Điều 4 Nghị định số 67, là đối tượng bảo trợ xã hội thuộc diện trợ cấp do xã, phường, thị trấn quản lý.

Nghị
định số 13 quy định tại Điều 7, mức trợ cấp xã hội đối với đối người
sống tại cộng đồng, với trẻ từ 18 tháng tuổi trở lên bị nhiễm HIV/AIDS
hưởng 270.000 đồng x hệ số 1,5. Với trẻ dưới 18 tháng tuổi hưởng
360.000đ x hệ số 2,0. Và người nhận nuôi dưỡng trẻ em dưới 18 tháng tuổi
bị nhiễm HIV/AIDS hưởng 540.000đ x hệ số 3,0. Điểm b, khoản 3, Điều 10
được sửa đổi là: Người nhiễm HIV/AIDS được hỗ trợ điều trị nhiễm trùng cơ hội mức 250.000 đồng/người/năm.

Tuy
nhiên, để được hưởng chế độ đó, theo như thực tế phản ánh của một số
người nhiễm HIV/AIDS gặp phải khó khăn khi cần có chứng nhận là hộ nghèo. Ông có thể hướng dẫn hồ sơ đầy đủ mà nhanh gọn bao gồm những gì?

Thực tế là không có gì khó khăn cả. Nguyên tắc trợ cấp xã hội tại cộng
đồng là thực hiện ở tuyến xã, huyện. Nó còn liên quan tới thông tin bí
mật cá nhân, nên người nhiễm HIV/AIDS không chỉ nắm được quy định của chính sách mà còn phải chủ động làm hồ sơ.

Hồ
sơ trợ cấp xã hội thường xuyên tại Khoản 1 Điều 3 của Thông tư quy
định: Đơn đề nghị hưởng trợ cấp của đối tượng hoặc gia đình, người thân,
người giám hộ (theo mẫu); Sơ yếu lý lịch của đối tượng hưởng trợ cấp;
Biên bản họp Hội đồng xét duyệt trợ cấp xã hội tại xã, phường, thị trấn
(Hội đồng xét duyệt cấp xã) hoặc văn bản xác nhận của bệnh viện cấp
huyện trở lên đối với người khuyết tật; Văn bản xác nhận của cơ sở y tế
có thẩm quyền đối với người tâm thần, người nhiễm HIV/AIDS; Văn bản kết
luận của Hội đồng xét duyệt cấp xã đối với những trường hợp có ý kiến thắc mắc, khiếu nại, tố cáo sau khi đã niêm yết công khai.

Trong
thời hạn 20 ngày kể từ ngày tiếp nhận đủ hồ sơ, Hội đồng xét duyệt trợ
cấp xã hội cấp xã tổ chức họp, xét duyệt hồ sơ đối tượng, nếu đối tượng
đủ tiêu chuẩn thì niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã và thông báo
trên các phương tiện thông tin đại chúng (thời gian niêm yết là 7 ngày);
kể từ ngày hết thời gian niêm yết công khai, nếu không có ý kiến thắc
mắc, khiếu nại thì Hội đồng xét duyệt hoàn thiện hồ sơ theo quy định và
trình Chủ tịch UBND cấp xã có văn bản gửi Phòng Lao động, TB&XH để xem xét, giải quyết.

Trong
thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đề nghị của cấp xã,
Phòng Lao động, TB&XH có trách nhiệm thẩm định, trình Chủ tịch UBND cấp huyện ra quyết định cho từng đối tượng cụ thể.

Cần phải kiên trì mới hoàn thành thủ tục và được nhận hỗ trợ. Ảnh: Ngọc Thạch

Một
câu hỏi thực tế của NCH như thế này: “Tôi bị bệnh và đang chịu rất
nhiều khó khăn rồi tại sao vẫn phải áp dụng chuẩn nghèo thì mới được hưởng chính sách?”

Quy định của chính sách là bảo trợ cho những trường hợp khó khăn về kinh
tế. Trợ cấp xã hội là hỗ trợ về kinh tế. Bởi vậy chúng ta phải tuân thủ
theo quy định. Với người nhiễm HIV/AIDS không còn khả năng lao động,
trẻ em thuộc gia đình nghèo mới được nhận trợ cấp. Tuy nhiên, bên cạnh
đó, người nhiễm HIV/AIDS cho dù không thuộc diện hộ nghèo thì hiện nay
vẫn được hưởng nhiều hỗ trợ khác về giáo dục, y tế (như cấp thuốc ARV
miễn phí, chăm sóc, hưởng bảo hiểm y tế…) theo như Luật Phòng, chống
HIV/AIDS. Đấy cũng chính là hỗ trợ rồi. Nhìn một cách tổng thể thì người
nhiễm HIV/AIDS được hỗ trợ gần như là toàn diện và nhà nước ta đã có nhiều ưu ái với họ.

Mục
tiêu của chính sách là hỗ trợ đúng đối tượng, đảm bảo cho mọi người
được sống ở mức tối thiểu, chứ không phải hỗ trợ cho nhiều người. Thực
tế, Chính phủ còn phải chăm lo cho rất nhiều đối tượng khác còn khó khăn
hơn rất nhiều, như người cao tuổi cô đơn không nơi nương tựa, trẻ em có
hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trẻ mồ côi, người tàn tật không có khả
năng lao động… Đặc biệt, người khuyết tật thì không có bất cứ nguồn thu
nhập nào khác vì họ không có khả năng lao động. Bản thân họ lại phải kèm theo người chăm sóc mình.

Mặc dù chiến tranh đã lùi xa nhưng Nhà nước ta cũng đang phải giải quyết
rất nhiều hậu quả do nó để lại. Song song là việc đầu tư nguồn lực cho
phát triển, ưu tiên vùng sâu vùng xa… Nếu mở rộng đối tượng bảo trợ xã
hội thì sẽ không đảm bảo tính ưu việt của chế độ và thế giới cũng không
ai làm vậy. Khả năng ngân sách cũng như nguồn lực của nhà nước không gánh hết được và khó khả thi, bởi vậy cần phải cân đối tổng thể.

Xin chân thành cảm ơn ông!

 Ninh Quỳnh Hương (thực hiện)