Luôn đưa thông điệp nói không với HIV/AIDS (Ảnh:vietnamtime.org)

(ĐCSVN) - Hướng tới Cuộc họp cấp cao về AIDS vào tháng 6/2011, bản Báo cáo tiến độ phòng, chống AIDS đã được công bố tại Nairobi, thủ đô của Kenya ngày 31/3 vừa qua đã đưa ra bức tranh toàn cảnh về các nỗ lực cần thiết nhằm giúp các quốc gia thực hiện được các mục tiêu về tiếp cận phổ cập tới các dịch vụ về HIV và mục tiêu không còn ca nhiễm HIV mới, không còn phân biệt đối xử và không còn người chết vì AIDS.

Theo bản Báo cáo, sau 30 năm trong dịch AIDS, các nguồn lực đầu tư cho phòng, chống AIDS đã mang lại kết quả.

Với tiêu đề “Đoàn kết vì tiếp cận phổ cập: Hướng tới không ca nhiễm HIV mới, không phân biệt đối xử và không người chết vì AIDS”, bản Báo cáo đã nhấn mạnh rằng tỷ lệ nhiễm HIV mới đang giảm trên toàn cầu, tiếp cận tới điều trị đang được mở rộng và toàn thế giới đã có những bước tiến đáng kể trong việc giảm lây truyền HIV từ mẹ sang con. Cụ thể: từ năm 2001 đến 2009, tỷ lệ nhiễm HIV mới ở 33 quốc gia – trong đó có 22 quốc gia ở khu vực cận Sahara, châu Phi – đã giảm ít nhất là 25%. Đến cuối năm 2010, có hơn 6 triệu người đang được điều trị kháng virus tại các nước có thu nhập ở mức thấp và trung bình. Và lần đầu tiên trong lịch sử, độ bao phủ của các dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đã vượt quá 50% vào năm 2009.

Tuy nhiên, bản báo cáo cũng chỉ ra rằng các thành tựu đã đạt được còn rất mong manh. Hiện, cứ thêm một người được điều trị kháng virus thì lại có hai người mới nhiễm HIV. Mỗi ngày lại có thêm 7000 người nhiễm mới HIV trên toàn cầu, trong đó có 1000 trẻ em. Các cơ cấu hạ tầng còn yếu của các quốc gia, các thiếu hụt trong nguồn tài chính dành cho phòng, chống AIDS và sự phân biệt đối xử với các nhóm người dễ bị tổn thương là một số trong các yếu tố đang tiếp tục cản trở tiếp cận tới các dịch vụ dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ.

Bản báo cáo này của Tổng thư ký LHQ, được xây dựng với các số liệu do 182 quốc gia cung cấp, đưa ra năm khuyến nghị chính để thúc đẩy công cuộc phòng, chống AIDS mà lãnh đạo các quốc gia trên toàn thế giới sẽ thảo luận tại Cuộc họp cấp cao về AIDS của Đại hội đồng LHQ, nhóm họp vào 8-10/6/2011. Như khẳng định của Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon thì, các nhà lãnh đạo trên toàn thế giới sẽ có một cơ hội đặc biệt để đánh giá những thành tựu đã đạt được cũng như các lĩnh vực cần tăng cường trong ứng phó với AIDS vào thời điểm vô cùng quan trọng này. Các quốc gia cần phải có những quyết định táo bạo nhằm cải tổ ứng phó với AIDS và giúp tiến tới một thế hệ không có HIV.

Trong khi đó, theo ông Michel Sidibé, Giám đốc điều hành UNAIDS: qua 30 mươi năm ứng phó với dịch, việc cấp thiết cần làm hôm nay là tiếp sức cho ứng phó với AIDS để đạt được thành công trong những năm sắp tới. Các kết quả đã đạt được trong dự phòng lây nhiễm HIV và điều trị kháng virus là rất quan trọng nhưng cần phải làm nhiều hơn nữa để chấm dứt hoàn toàn các ca nhiễm mới, Hơn bao giờ hết thế giới đang cần tới một cuộc cách mạng trong dự phòng HIV.

Cũng trong bản Báo cáo, Tổng thư ký LHQ đã đưa ra 5 khuyến nghị để thúc đẩy ứng phó với AIDS trong báo cáo: (1)- Sử dụng sức trẻ của thanh thiếu niên để tiến hành cuộc cách mạng về dự phòng HIV; (2)- Tiếp tục và thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa tiến độ thực hiện tiếp cận phổ cập tới các dịch vụ dự phòng HIV, điều trị, chăm sóc và hỗ trợ; (3)- Nỗ lực cùng các quốc gia để xây dựng các chương trình phòng, chống HIV hiệu quả hơn về kinh tế, có hiệu suất cao hơn và bền vững hơn; (4)- Tăng cường sức khỏe, các quyền con người và tự trọng cho phụ nữ và các trẻ em gái; (5)- Bảo đảm trách nhiệm giải trình của các bên liên quan trong ứng phó với AIDS để biến cam kết thành hành động.

Tổng thư ký LHQ kêu gọi tất cả các bên liên quan ủng hộ các khuyến nghị này và vận dụng trong các nỗ lực hướng tới việc thực hiện 6 mục tiêu toàn cầu gồm: (1)- Giảm 50% lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục – bao gồm quan hệ tình dục trong các nhóm bị ảnh hưởng chính như thanh thiếu niên, nam quan hệ tình dục đồng giới, quan hệ tình dục trong mại dâm và dự phòng lây nhiễm HIV do tiêm chích ma túy; (2)- Triệt tiêu lây truyền HIV từ mẹ sang con; (3)- Giảm 50% số ca tử vong do lao trong những người sống với HIV; (4)- Bảo đảm cung cấp điều trị kháng virus cho 13 triệu người; (5)- Giảm 50% số quốc gia áp dụng các hạn chế nhập cảnh, lưu trú và thường trú liên quan đến HIV; (6)- Bảo đảm các trẻ em mồ côi và dễ bị tổn thương do AIDS được tiếp cận binh đẳng tới giáo dục.

Với việc lần đầu tiên nguồn tài trợ cho phòng, chống HIV bị giảm vào năm 2009, bản Báo cáo cũng khuyến khích các quốc gia ưu tiên dành ngân sách quốc gia cho các chương trình phòng, chống HIV, trong đó gồm cả các quốc gia có thu nhập ở mức thấp và trung binh nếu có khả năng tự chi trả các chi phí cho phòng, chống HIV. Bản báo cáo còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cùng chia sẻ trách nhiệm để đảm bảo ứng phó với AIDS có đủ nguồn lực trong những năm tới./.