SGTT.VN - Tiến sĩ tâm lý học Joanna Kitto đã nhấn mạnh
“năm bí mật của lòng quý trọng bản thân” trong cuộc trò chuyện về đề tài
“xoay 180 độ để hạnh phúc”. Bà đến từ London, từng tổ chức nhiều lớp
học, hội thảo về thiền và phát triển bản thân (Lòng quý trọng bản thân,
Vượt qua cơn giận...) tại Hong Kong, Anh, và Việt Nam. Khán giả của bà rất đa dạng: giảng viên, nhà chuyên môn, nhà kinh doanh...

Xin chào Joanna! Những lúc chúng ta cảm thấy chán
nản về bản thân thì nên làm gì để thay đổi, thưa bà? Ví dụ khi quan hệ tình cảm xấu đi, mất phương hướng trong công việc, hoặc sức khoẻ kém.

Chúng ta có thể thay đổi cuộc sống bắt đầu từ việc thay đổi suy nghĩ của chính mình. Tin tưởng điều đó là bước đầu tiên!

Chúng ta nên nhận trách nhiệm về bản thân đối với những
suy nghĩ, hành động của mình. Vì thế, nên tập trung suy nghĩ về những
khía cạnh tích cực của cuộc sống, học hỏi từ hoàn cảnh để phục hồi sau
nghịch cảnh. Chúng ta nên “mở rộng lòng” để thay đổi. Chúng ta cần nhận
biết mỗi người là duy nhất. Học hỏi để biết cách nhìn sâu vào bên trong
bản thân mình, biết chăm sóc bản thân và yêu bản thân một cách vô điều
kiện. Khi “lòng quý trọng bản thân” được phát triển, chúng ta sẽ không
bị mắc kẹt vào hoàn cảnh nữa. Chúng ta sẽ tự tìm được hướng đi để thoát khỏi nó!

Nhưng, có người trong hoàn cảnh “rất ổn” vẫn cảm
thấy muốn thay đổi “cái gì đó”. Ví dụ một người có công việc tốt, gia
đình và con cái vẫn cảm thấy cuộc sống “nhàm chán”, hoặc “bất an”. Vậy phải bắt đầu từ đâu, thưa bà?

Ngày nay, các giá trị vật chất đang phát triển không
ngừng, chúng ta có mọi thứ để thoả mãn nhu cầu vật chất. Nhưng những thứ
đến từ bên ngoài không thể mang đến hạnh phúc thực sự cho con người! Vì
chúng luôn thay đổi nên ta vẫn có cảm giác “bất an” bên trong. Câu trả
lời cho vấn đề này cũng giống như ở trên. Chúng ta nên học hỏi được cách
nhìn sâu vào bên trong bản thân mình, biết chăm sóc bản thân và yêu bản
thân vô điều kiện. Khi “lòng yêu bản thân” phát triển, chúng ta sẽ thấy
hạnh phúc đến từ nội tâm, từ những giá trị vĩnh cửu như sự tôn trọng,
tính nhẫn nại, và khả năng phục vụ người khác. Lúc đó, dù cho hoàn cảnh
bên ngoài thay đổi, bạn vẫn vững vàng và tràn đầy nhiệt huyết với cuộc sống. Vì bạn đã tìm thấy ý nghĩa của nó!

Như vậy, nhận thức của chúng ta về cuộc sống có thể
thay đổi mạnh mẽ (ví dụ, nhận thức về bản thân, tình yêu, công việc),
khiến chúng ta sống khác hẳn trước? Tâm lý học nhìn sự “xoay 180 độ” này như thế nào?

Có nhiều trường phái khác nhau trong tâm lý học, trong
đó có trường phái cho rằng “số phận” của chúng ta đã được quy định sẵn
và không thay đổi. Nó đến từ gen di truyền, môi trường sống (gia đình,
trường học, xã hội...) Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu khác lại chứng minh
được rằng trí óc của chúng ta không hề cố định! Nghĩa là, chúng ta có
thể thay đổi cuộc sống của mình, bắt đầu từ việc thay đổi suy nghĩ! Vì
thế chúng ta nên “mở lòng” ra với thay đổi và không nên giới hạn khả
năng của bản thân. Trên thế giới, nhiều người đã thành công và hạnh phúc
bằng cách “xoay 180 độ”, thay đổi bản thân vượt thoát khỏi hoàn cảnh.
Ví dụ như Abraham Lincohn chẳng hạn. Ông xuất phát điểm rất thấp (con
nhà nghèo, bị kỳ thị) nhưng ông đã không ngừng vươn lên, và trở thành
Tổng thống của nước Mỹ. Chúng ta cũng nên không ngừng hoàn thiện bản thân mình để thành công và hạnh phúc hơn.

Tuệ Giang (thực hiện)

5 bí mật về “lòng quý trọng bản thân”

Bí mật thứ nhất: Chúng ta có những niềm tin ăn sâu trong tiềm thức.

Từ khi được sinh ra cho tới bảy tuổi, chúng
ta như những miếng bọt xốp dễ dàng thẩm thấu những ý tưởng, niềm tin về
bản thân, đến từ bố mẹ và thầy cô. Họ có thể nằm sâu trong “nền tảng”
tiềm thức của tôi, ảnh hưởng tới những phản ứng của tôi tới mọi người và hoàn cảnh tôi gặp phải.

Hành động: Nhận biết được điều này và thách
thức bất cứ niềm tin tiêu cực nào trong tôi. Đây là bước đầu tiên xây dựng “lòng quý trọng bản thân”.

Bí mật thứ hai: Không điều gì hay bất cứ ai có thể mang “lòng quý trọng bản thân” đến cho tôi.

Thường chúng ta so sánh bản thân với người khác hoặc tìm kiếm những điều nhất thời làm ta cảm thấy dễ chịu về bản thân.

Hành động: Nhận biết những hạn chế của bạn mà do đó lòng quý trọng bản thân của bạn chưa cao.

Bí mật thứ ba: “Lòng quý trọng bản thân” thật sự đến từ bên trong.

Đánh giá bản thân bắt đầu với việc nhận biết những điểm mạnh và phát triển các giá trị cá nhân.

Hành động: Phát triển những đánh giá tích
cực, “nghiền ngẫm” – thiền để trải nghiệm “con người bên trong” tích cực của bạn. Cảm nhận rằng bạn là duy nhất.

Bí mật thứ tư: Nhận trách nhiệm phải thay đổi.

Bạn luôn có thể lựa chọn cách suy nghĩ của
mình. Bạn có thể tẩy sạch bất cứ suy nghĩ tiêu cực có thể kéo “lòng quý trọng bản thân” của bạn xuống thấp.

Hành động: Vứt bỏ những thói quen làm bạn
trở nên yếu đuối như đổ lỗi, so sánh hoặc tự phê bình. “Làm sạch” thế giới bên trong của bạn để tạo “khoảng không” cho sự thay đổi hiện diện!

Bí mật thứ năm: Yêu bản thân một cách vô điều kiện.

Phát triển lòng tự trọng tích cực thường đòi hỏi sự kiên trì. Thay đổi những thói quen cũ có thể mất nhiều thời gian.

Hành động: Đừng bao giờ làm trái tim bạn
tan vỡ. Hãy kiên nhẫn và tử tế với bản thân mình. Hãy trở thành người bạn tốt nhất của chính mình.

(Theo tiến sĩ tâm lý học Joanna Kitto)