(SKDS) - Phòng,
chống HIV/AIDS là một lĩnh vực ít hấp dẫn cán bộ về làm việc, đặc biệt
là cán bộ y tế. Thế nhưng, ở Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS TP. Cần Thơ
lại có “bí quyết” riêng để tạo cho mình một nguồn nhân lực tâm huyết,
có trình độ. Việc tạo được nguồn nhân lực này đã góp phần quan trọng đưa
Cần Thơ nhanh chóng thoát khỏi “top” 10 tỉnh có số người nhiễm
HIV/100.000 dân cao nhất toàn quốc và nhiều kết quả đáng ghi nhận khác.
Để tìm hiểu rõ thêm về vấn đề này, PV báo SK&ĐS đã có cuộc trao đổi
với BS. Lại Kim Anh, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS TP. Cần
Thơ.
Phóng viên (PV): Tạo
nguồn nhân lực cho phòng, chống HIV/AIDS là việc không dễ dàng. Vậy bác
sĩ có thể chia sẻ về công việc khó khăn này và bí quyết sử dụng nguồn
nhân lực của trung tâm trong thời gian vừa qua?
BS. Lại Kim Anh: Khi thành lập
Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS, vấn đề nhân lực rất thiếu, đặc biệt là
không thu hút được người có chuyên môn y tế về làm việc. Chúng tôi phải
kêu gọi những người được đào tạo cơ bản từ y sinh nhưng có tâm huyết
với công tác phòng, chống HIV/AIDS, rồi sau đó động viên các em đi học.
Đối với những người là nhân viên chính thức thì lấy nguồn kinh phí của
trung tâm để gửi các em đi học bổ túc y tế công cộng, còn lại động viên
các em tự bỏ tiền. Sau khi được đào tạo 3 tháng, cách làm việc của các
em được chuẩn hóa dần dần.
|
BS. Lại Kim Anh, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS TP. Cần Thơ.
|
Không chỉ dừng lại ở đó, bằng sự nhiệt huyết của các em, trung tâm
lại tiếp tục động viên họ phải học lên nữa, chuyên về y tế công cộng.
Phải nói là các em đã rất nỗ lực, quyết tâm nên tất cả các em ôn thi đều
đỗ. Và rất may lúc đó chúng tôi được Ngân hàng Thế giới (WB) tiếp nhận
tài trợ cho 3 em. Đến nay cả 3 em đã tốt nghiệp thạc sĩ y tế công cộng
từ nguồn của WB.
Ngoài việc đào tạo thạc sĩ, đối với những người gắn bó lâu năm đều
được đào tạo lên đại học. Hiện trung tâm có 2 cán bộ từ trung cấp học
lên cử nhân về xét nghiệm để đảm bảo cho việc xét nghiệm liên quan đến
HIV/AIDS. Có 4 cán bộ được đào tạo từ trung cấp y dược để trở thành cử
nhân y tế công cộng... Phải nâng cao trình độ cán bộ mới đáp ứng được
yêu cầu nhiệm vụ.
Từ tính tự nguyện, nhiệt huyết cộng thêm được trang bị kiến thức cơ
bản, rồi được bố trí vào những vị trí thích hợp, các em đã cố gắng phát
huy hết khả năng của mình.
PV: Tạo
được nguồn nhân lực có tâm huyết, có chất lượng đã góp phần không nhỏ
vào kết quả hoạt động phòng, chống HIV/AIDS của thành phố thời gian qua.
Xin BS cho biết rõ hơn về kết quả này?
BS. Lại Kim Anh: Có thể nói
rằng, nguồn nhân lực đã đóng góp rất quan trọng trong công cuộc phòng,
chống HIV/AIDS của thành phố. 5 năm trở lại đây, các hoạt động, chương
trình phòng, chống HIV/AIDS của thành phố được Trung ương, các tổ chức
quốc tế, các chuyên gia... đánh giá có chất lượng hơn. Bằng chứng là các
hoạt động phòng, chống HIV/AIDS ngày càng mở rộng, hiệu quả đưa Cần Thơ
ra khỏi 10 tỉnh/thành phố có số người nhiễm HIV/100.000 dân cao nhất cả
nước; liên tục giảm số nhiễm mới HIV hàng năm; giảm số người chuyển
sang AIDS và giảm số bệnh nhân tử vong do AIDS. Năm 2006-2007, Cần Thơ
có khoảng 300 trường hợp tử vong do AIDS/năm thì đến hiện nay con số này
chỉ còn khoảng 50 trường hợp. Như vậy, chúng tôi tự hào để nói rằng
công cuộc phòng, chống HIV/AIDS ở Cần Thơ mỗi năm đã giúp cho 250 bệnh
nhân không phải tử vong do AIDS. Cần Thơ cũng là một trong hai tỉnh được
chọn thí điểm điều trị HIV 2.0...
PV: Vậy khó khăn lớn nhất trên địa bàn thành phố trong công tác phòng, chống HIV/AIDS là gì?
BS. Lại Kim Anh: Với hơn 20
năm chúng ta làm công tác phòng, chống HIV/AIDS mới có thể khống chế
được dịch, còn bây giờ định hướng của mục tiêu thiên niên kỷ đến năm
2015 là hướng tới “ba không”. Như vậy khó khăn trong thời gian tới là
rất lớn. Trong đó thách thức đầu tiên phải kể đến là nguồn lực. Những
năm qua Cần Thơ có đủ nguồn lực đầu tư, mà 85% nguồn lực đó là do các
chương trình dự án tài trợ, trong khi đó nguồn lực này sẽ giảm dần và
hết trong nay mai. Vậy làm sao giữ vững được hiệu quả và tốt hơn nữa
những thành quả mà chúng ta đã làm, đang làm và sẽ làm. Hơn nữa, nguồn
thu nhập của cán bộ làm công tác phòng, chống HIV/AIDS còn thấp nên khó
thu hút được các nguồn nhân lực mà chúng ta mong muốn là có chất lượng
cao để gắn bó với công tác phòng, chống AIDS.
PV: Được
biết trong thời gian qua, WB đã giúp Cần Thơ trong việc phòng lây nhiễm
HIV thông qua việc trao đổi bơm kim tiêm và phát bao cao su... Đến cuối
năm nay thì dự án WB sẽ kết thúc. Vậy, để duy trì công tác phòng, chống
HIV hiệu quả và bền vững, địa phương đã có ứng phó với vấn đề này như
thế nào?
|
Một điểm cung cấp bơm kim tiêm cố định do WB tài trợ nhằm làm giảm lây nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy. Ảnh: TH
|
BS. Lại Kim Anh:
Không phải khi dự án WB kết thúc thì chúng ta mới tính tới việc ứng
phó như thế nào. Trong bối cảnh chung khi nguồn tài trợ sẽ giảm dần thì
Cần Thơ cũng phải tính toán giữa nguồn lực hạn chế mà làm sao vẫn triển
khai tốt các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.
Chúng tôi đã có báo cáo với UBND thành phố, Sở Y tế và với sự trợ
giúp của các chuyên gia quốc tế đã xây dựng kế hoạch 5 năm tới cho Cần
Thơ và định hướng tầm nhìn tới năm 2030 trong đó phân tích kỹ lưỡng về
nhu cầu nguồn lực của giai đoạn 2011-2015, thiếu hụt bao nhiêu và đề
xuất những giải pháp để bù đắp nguồn lực thiếu hụt trên cơ sở xã hội
hóa, tăng cường đầu tư nguồn lực từ chính nỗ lực của từng địa phương.
Không phải chỉ có kiến nghị nguồn ngân sách Trung ương tăng tỷ trọng
đầu tư mà chúng tôi cũng kiến nghị tuyến thành phố, tuyến quận, huyện,
xã, phường cũng phải ưu tiên cho công tác phòng, chống HIV/AIDS. Tuy
nhiên, lộ trình để tăng cường đầu tư cũng phải dần dần, không phải một
sớm một chiều nhất là trong điều kiện đang khó khăn như hiện nay.
Chúng tôi phải tính tới cả việc triển khai những dịch vụ hiệu quả mà
chi phí thấp hơn, lồng ghép tất cả các dịch vụ vào hệ thống y tế hiện
hành. Sử dụng nguồn nhân lực được đào tạo giỏi một việc nhưng biết được
nhiều việc để có thể lồng ghép tất cả các hoạt động một cách nhuần
nhuyễn hơn... để giảm chi phí vận hành, chi phí về nhân lực và tiết kiệm
thời gian đi lại cho bệnh nhân.
PV: Xin cảm ơn bà Giám đốc!
Thu Hương (thực hiện)
