Theo chân ông Nguyễn Văn Toàn, cộng tác viên Dự án CRS của khu phố Thanh Long, thị trấn Đất Đỏ, huyện Đất Đỏ, chúng tôi đến thăm gia đình chị Thảo, một người phụ nữ có HIV đang nuôi con nhỏ thuộc diện thụ hưởng từ Dự án CRS. Ông Toàn cho biết, gia đình chị Thảo thuộc diện khó khăn nhất khu phố khi hai vợ chồng đều sống chung với HIV đã hơn 10 năm qua, sức khoẻ ngày một yếu, khả năng lao động cũng sụt giảm lại còn phải gồng gánh nuôi con nhỏ. Ngày qua ngày, chồng đi làm phụ hồ bữa được bữa không, vợ không còn khả năng làm việc kiếm tiền chỉ ở nhà chăm con nên khó khăn ngày thêm chồng chất. Chia sẻ với hoàn cảnh khó khăn này, các cộng tác viên CRS khu phố đã đề xuất đưa gia đình vào diện thụ hưởng của Dự án CRS triển khai thí điểm tại thị trấn Đất Đỏ. Đến nay, qua 3 năm nhận sự hỗ trợ vể dinh dưỡng, y tế của dự án, bé gái 3 tuổi của hai vợ chồng được chăm sóc tốt hơn, rất khoẻ mạnh, lanh lợi vượt trội so với tuổi lên 3.

Chị Thảo nói: “Nhờ có chương trình, mỗi dịp lễ, Tết gia đình đều được hưởng trợ cấp từquà Tết, đến quà trung thu cho con. Bây giờ hàng tháng gia đình được trợ cấp 405 ngàn đồng. Với con thì được hỗ trợ sữa hàng tháng, có bảo hiểm y tế, được khám bệnh đột xuất mỗi năm một hoặc hai lần”.

Là một trong hai địa phương của tỉnh được chọn thí điểm triển khai mô hình Kết nối dịch vụ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS từ nguồn kinh phí của Trung ương, sau 3 năm triển khai mô hình, các trẻ em trong nhóm đối tượng ảnh hưởng bởi HIV (trẻ bị phơi nhiễm, trẻ mồ côi do cha hoặc mẹ chết vì bệnh AIDS, trẻ sống với mẹ nhiễm HIV, trẻ lang thang…) trên địa bàn thị trấn Đất Đỏ đều được quản lý, đánh giá nhu cầu và hỗ trợ dịch vụ kịp thời thông qua mạng lưới cộng tác viên khu phố. Với nguồn kinh phí trên 66 triệu đồng phân bổ trong 3 năm triển khai, Ban Chỉ đạo thực hiện kế hoạch trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV và các cộng tác viên đã đưa các em có nguy cơ lây nhiễm HIV cao đi xét nghiệm, đi khám sức khỏe định kỳ, chuyển dịch vụ chăm sóc y tế cho trẻ nhiễm HIV. Hỗ trợ sữa dinh dưỡng, đường, gạo, tập vở, cặp sách, hộp bút cho trẻ em đến đường. Tổ chức cho các em tham gia sinh hoạt nhóm trẻ tại cộng đồng giúp các em được vui chơi giải trí và tự tin trong cuộc sống. Tổ chức các buổi nói chuyện về phòng chống HIV/AIDS, không phân biệt kỳ thị trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS. Tư vấn cho các gia đình về cách chăm sóc trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS, cấp thẻ khám chữa bệnh cho trẻ.

Ông Trần Toàn, cộng tác viên CRS khu phố Thanh Long, thị trấn Đất Đỏ cho hay: “Là cộng tác viên ở địa bàn khu phố, chúng tôi có nhiệm vụ thường xuyên đến các hộ gia đình có nguy cơ HIV cao để tuyên truyền cho các gia đình hiểu chương trình này. Nhiệm vụ của chúng tôi là quan tâm đến nơi ăn, chốn ở, kinh tế của hộ gia đình kể cả chăm sóc y tế, giáo dục, tôi thấy, xem xét và đề xuất hỗ trợ theo quy định. Tức là làm sao bảo vệ trẻ nằm trong nguy cơ cao này được đến trường đến lớp và có một nơi vui chơi an toàn”.

Với đặc thù là một địa bàn tập trung một số lượng lớn người dân từ nơi khác đến lưu trú để làm ăn nên phát sinh nhiều vấn đề phức tạp, nhất là tình trạng sử dụng ma túy, việc lây nhiễm HIV/AIDS trẻ em có nguy cơ gia tăng, do đó, phường 6, TP. Vũng Tàu cũng được chọn triển khai thí điểm mô hình Kết nối dịch vụ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS từ nguồn kinh phí của Trung ương từ tháng 10/2010. Để triển khai mô hình, Ban Chỉ đạo mô hình của phường được thành lập với 10 thành viên, trong đó có 4 thành viên nòng cốt là tư pháp, y tế, lao động thương binh và xã hội, công an. Ban Chỉ đạo đã xây dựng đội ngũ 18 cộng tác viên mạng lưới kết nối các dịch vụ cộng đồng. Thông qua đội ngũ cộng tác viên này, các dịch vụ về sức khoẻ, dinh dưỡng, giáo dục của chương trình và các chính sách xã hội dành cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV đảm bảo cho các em được sống an toàn, khoẻ mạnh; hầu hết trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV đã được học và hoà nhập cộng đồng.

Mô hình kết nối dịch vụ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS gồm 6 gói dịch vụ về dinh dưỡng, sức khoẻ, giáo dục, chữa phục hồi tâm lý, tư vấn pháp lý và tuyên truyền chống phân biệt đối xử. Sau 2 địa phương được chọn thí điểm thực hiện là phường 6, TP. Vũng Tàu và thị trấn Đất Đỏ (huyện Đất Đỏ) từ nguồn kinh phí Trung ương, trong 2 năm 2012 và 1013, mô hình đã nhân rộng đến 16 xã, phường, thị trấn khác trong tỉnh với sự hỗ trợ từ nguồn ngân sách tỉnh và nguồn vận động xã hội hoá (100 triệu đồng mỗi năm do công ty Điện lực TNHH BOT Phú Mỹ 3 tài trợ). Riêng năm 2013, nguồn ngân sách tỉnh cấp cho chương trình là 317 triệu đồng. Từ đầu năm đến nay đã hỗ trợ tư vấn chăm sóc điều trị, xét nghiệm HIV cho 95 lượt trẻ, điều trị thuốc ARV cho 45 trẻ, hỗ trợ về dinh dưỡng cho 61 lượt trẻ, giúp cho 05 trẻ tiếp cận chính sách trợ cấp xã hội, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho 186 trẻ, hỗ trợ đồ dùng học tập cho 181 lượt trẻ, hỗ trợ học nghề cho 02 trẻ…

Mô hình kết nối dịch vụ chăm sóc trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS là một chương trình vô cùng ý nghĩa, cần thêm nhiều sự hỗ trợ, giúp đỡ của các tổ chức, cá nhân để bảo đảm cho trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV được phát triển toàn diện, có một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Thanh Nga