Thứ hai 17/03/2014 16:00
Trong thời gian qua, tỷ lệ lây nhiễm mới HIV, bệnh nhân mắc AIDS và tử vong do AIDS trên địa bàn tỉnh Cần Thơ đều giảm bền vững. Tuy nhiên, việc lây nhiễm HIV chủ yếu qua đường tình dục chiếm đến 80% tỷ lệ là vấn đề mà ngành y tế tỉnh đang tập trung giải quyết.
Theo số liệu thống kê của Trung tâm Phòng, chống AIDS TP. Cần Thơ, tỷ lệ người nhiễm HIV là nữ giới tiếp tục có xu hướng tăng từ năm 2010 đến nay (25% năm 2010 lên 41% năm 2013). Người nhiễm HIV nhóm tuổi từ 20 - 39 chiếm trên 80% và năm 2013 là năm đầu tiên tỷ lệ người nhiễm HIV có độ tuổi 30 - 39 (47,3%) cao hơn độ tuổi 20 - 29 (36,4%).
Đáng lưu ý, lây nhiễm HIV qua đường tình dục chiếm tới 77,3% các trường hợp mới phát hiện (trong khi lây nhiễm qua đường máu chỉ chiếm 18,8%). Điều này cảnh báo rằng, xu hướng lây truyền HIV qua đường tình dục vẫn là xu hướng lây truyền dịch HIV chính tại Cần Thơ.
Mặc dù tình hình mại dâm trên địa bàn tỉnh cơ bản được kiềm chế và tình hình gái mại dâm hoạt động trên đường phố hiện giảm đáng kể. Tuy nhiên, tình trạng hoạt động khiêu dâm, kích dục khách khi hành nghề vẫn còn xảy ra ở một số cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện như karaoke, massage, hớt tóc nam...
Số liệu vẽ bản đồ toàn thành phố cuối năm 2013 cho thấy có gần 400 phụ nữ mại dâm đường phố, 1.288 tiếp viên nhà hàng, gần 440 nhà nghỉ, nhà trọ. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm phụ nữ bán dâm đường phố là 32,4%, vào năm 2004, giảm còn 19% năm 2009 và còn 10% vào năm 2013 nhưng tỷ lệ này vẫn còn rất cao so với tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm này của cả nước.
Để giải quyết vấn đề trên, theo BS. Lại Kim Anh – Giám đốc Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh Cần Thơ, trong thời gian tới cần tập trung đẩy mạnh công tác can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV cho nhóm bán dâm trên địa bàn tỉnh.
Từ năm 2000 đến nay, Cần Thơ đã duy trì tiếp thị xã hội về bao cao su tại 100% quận, huyện. Đến cuối năm 2013, có 95% nhà nghỉ, khách sạn, nhà trọ chủ động đặt bao cao su, trong đó 86% đặt bao cao su trong phòng nghỉ của khách. Vì vậy, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm mại dâm nhà hàng ổn định dưới 2,5% từ năm 2000 đến nay.
Bên cạnh đó, Cần Thơ cũng đã tiến hành triển khai can thiệp toàn diện cho phụ nữ mại dâm như cung cấp bao cao su, khám và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục, tư vấn xét nghiệm HIV, điều trị thay thế bằng methadon và thiết lập các mô hình can thiệp phù hợp với từng giai đoạn như câu lạc bộ, tiếp cận cộng đồng, huy động sự tham gia của chủ cơ sở cung cấp dịch vụ…
Hiện có đến 91,5% phụ nữ mại dâm tiếp cận được với can thiệp dự phòng. Do có các can thiệp kịp thời cho nhóm phụ nữ mại dâm và các đối tượng có nguy cơ cao nên đã góp phần khống chế dịch HIV lây từ các nhóm nguy cơ ra cộng đồng. Tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm bắc cầu là bệnh nhân STIs (lây truyền qua quan hệ tình dục) nam giảm từ 5% năm 2003 xuống dưới 2% năm 2010 đến nay. Nhóm phụ nữ mang thai tỷ lệ nhiễm HIV ổn định dưới 0,5%.
Trong thời gian tới, Cần Thơ sẽ tiếp tục ưu tiên can thiệp toàn diện cho nhóm phụ nữ mại dâm. Áp dụng các sáng kiến như tư vấn xét nghiệm lưu động, khuyến khích chị em mua bảo hiểm y tế để sử dụng khi bị ốm đau hoặc mắc các bệnh lây truyền qua quan hệ tình dục. Cần Thơ đặc biệt tập trung vào biện pháp can thiệp riêng ưu tiên cho nhóm này bao gồm cung cấp bao cao su, bơm kim tiêm, khám điều trị STIs và chuyển gửi điều trị nghiện các dạng thuốc phiện bằng Methadone.
Bên cạnh đó, tỉnh sẽ huy động sự chủ động tham gia của chủ cơ sở dịch vụ giải trí trong tự mua bao cao su cho nhân viên; vận động mua và sử dụng bảo hiểm y tế trong xét nghiệm, khám và điều trị STIs và các bệnh khác; lồng ghép chương trình quan hệ tình dục an toàn để cung cấp thông tin cho chị em tại các nhà hàng, khách sạn…
Trà My