Kế hoạch thí điểm triển khai mục tiêu 90-90-90 sẽ được thực hiện từ năm 2015 đến năm 2017 tại 5 tỉnh: Điện Biên, Sơn La, Nghệ An, Thanh Hóa và TP.HCM.
 |
| TS. Nguyễn Hoàng Long, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS phát biểu tại hội nghị - Ảnh Hải Huệ |
Ngày 13/8, tại Hà Nội, Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) đã tổ chức họp thống nhất khung triển khai thí điểm kế hoạch 90-90-90 (90% số người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của mình; 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị ARV liên tục và 90% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng vi rút ở mức thấp và ổn định hay còn gọi là tải lượng HIV dưới ngưỡng ức chế) tại 5 tỉnh trên.
Việt Nam là một trong các nước thực hiện chiến lược tiếp cận 90-90-90 vào năm 2020 theo sáng kiến của Chương trình phòng, chống HIV/AIDS của Liên Hợp Quốc nhằm hướng tới kết thúc đại dịch AIDS vào năm 2030. Kế hoạch triển khai thí điểm này do Cục Phòng, chống HIV/AIDS phối hợp với PEPFAR và Dự án Quỹ toàn cầu Phòng, chống HIV/AIDS thực hiện tại 05 tỉnh.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã được nghe báo cáo về tình hình dịch HIV/AIDS và đáp ứng chương trình phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam; Dự thảo Khung Kế hoạch 90-90-90 tại 5 tỉnh, thành phố và đề xuất đáp ứng từ địa phương và các đối tác. Đồng thời về phía nhà tài trợ PEPFAR cũng đưa ra Định hướng của PEPFAR đối với hỗ trợ công tác phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam.
Để đạt được mục tiêu thứ nhất là 90% số người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm HIV của mình, các tỉnh cần rà soát số người nhiễm HIV theo địa chỉ tại cộng đồng, tiếp cận và kết nối đưa vào điều trị.
Riêng với 4 tỉnh miền núi, cần có đánh giá ban đầu, xác định huyện, xã, thôn bản có các quần thể nguy cơ; Lập danh sách các huyện/xã/thôn/bản cần được rà soát. Y tế thôn/bản rà soát 100% hộ dân, xác định các hộ có quần thể nguy cơ; tiếp cận quần thể và vận động đi xét nghiệm; thực hiện xét nghiệm HIV (cố định hoặc lưu động); Tư vấn, chuyển tiếp điều trị đến cơ sở điều trị HIV đối với HIV (+).
Với TP.Hồ Chí Minh, cần tiếp cận quần thể nguy cơ thông qua nhóm đồng đẳng, tư vấn, vận động xét nghiệm, xét nghiệm cố định hoặc lưu động.
Để đạt được mục tiêu thứ 2 và thứ 3 thì 90% số người đã chuẩn đoán nhiễm HIV được điều trị ARV liên tục và 90% số người điều trị ARV kiểm soát được tải lượng vi rút ở mức thấp và ổn định.
Bên cạnh đó, các tỉnh cần xác định địa bàn huyện, xã cần can thiệp; Tập huấn cho mạng lưới y tế xã phường, thôn bản về mục tiêu, cách thức tiếp cận cho từng nhóm đối tượng đích, kỹ năng tư vấn, xét nghiệm HIV, kết nối và chuyển gửi thành công đến cơ sở điều trị.
Đồng thời, cung cấp đủ sinh phẩm xét nghiệm HIV; Mở rộng cơ sở thực hiện được xét nghiệm khẳng định HIV tại tuyến huyện: Mở rộng xét nghiệm HIV cố định và lưu động, xét nghiệm HIV tại tuyến xã; Thành lập các phòng khám điều trị HIV tại Khoa Khám bệnh bệnh viện huyện; Tập huấn cho các nhân viên y tế tại phòng khám về điều trị HIV/AIDS đối với các cơ sở mở mới; Thực hiện điều trị ARV không phụ thuộc CD4; tư vấn, quản lý và hỗ trợ tuân thủ điều trị theo quy định; Thực hiện chi trả các dịch vụ điều trị HIV qua bảo hiểm y tế cho thuốc điều trị nhiễm trùng cơ hội và các xét nghiệm cơ bản khác.
Các tỉnh cũng cần xây dựng, thực hiện cơ chế phối hợp giữa bệnh viện huyện, trung tâm y tế huyện trong việc theo dõi và quản lý bệnh nhân; Mở rộng cấp phát thuốc và hỗ trợ tuân thủ điều trị tại trạm y tế xã/phường; Xét nghiệm định kỳ tải lượng HIV theo quy định của Bộ Y tế; Cung cấp đủ thuốc ARV và xét nghiệm tải lượng HIV; Thông tin cho bệnh nhân về Lợi ích của điều trị ARV sớm cũng như yêu cầu và lợi ích của tuân thủ điều trị.
Từ kế hoạch do Cục Phòng, chống HIV/AIDS xây dựng, đại diện của 5 tỉnh đều thống nhất ủng hộ, hoàn toàn nhất trí và cam kết mạnh mẽ để thực hiện nhằm hoàn thành mục tiêu 90-90-90.
 |
| Bà Susan Sutton, Phó Đại sứ Hoa Kỳ phát biểu tại cuộc họp - Ảnh: Hải Huệ |
Bà Susan Sutton, Phó Đại sứ Hoa Kỳ nhận định, Việt Nam có một đội ngũ các cán bộ y tế giỏi, nhiệt tình. Chính phủ Mỹ và Đại sứ quán Mỹ cam kết sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế và Chính phủ Việt Nam nhằm thực hiện thành công quá trình chuyển giao. Chính phủ Mỹ và Đại sứ quán Mỹ mong muốn sẽ tiếp tục hợp tác với Việt Nam để giải quyết các khó khăn vướng mắc nhằm đạt được thành công trong thời gian tới.
Để kế hoạch đạt hiệu quả cao, TS. Nguyễn Hoàng Long cho biết, Cục phòng, chống HIV/AIDS sẽ xây dựng khung kế hoạch, trên cơ sở đó cùng các nhà tài trợ đi từng tỉnh kiểm tra, hỗ trợ.
Về phía các tỉnh, cần có các hoạt động cụ thể và có kế hoạch chung để đạt mục tiêu 90-90-90. Bên cạnh đó, thiết lập hệ thống theo dõi, giám sát để kiểm tra, đánh giá thường xuyên. Sau khi có kết quả tốt từ 5 tỉnh sẽ nhân rộng ra các tỉnh khác. Các tỉnh vẫn cần tiếp tục triển khai các hoạt động khác như truyền thông, can thiệp…
Tuy nhiên, Cục phòng, chống HIV/AIDS mong tiếp tục nhận được sự ủng hộ từ PEPFAR, CDC, Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS và các nhà tài trợ khác để thực hiện thành công mục tiêu đã đặt ra.
Hải Huệ
