Lâu nay, không ít người dân ở Vinh Xuân, một xã thuần nông, bình yên ven biển huyện Phú Vang đột ngột ngã bệnh, còi cọc, lở loét cho đến chết. Có lẽ người ta sẽ không bao giờ ngờ đến nếu như một ngày mới đây, một bệnh nhân ở xã này không tìm đến bệnh viện và biết được hung tin - nhiễm HIV/AIDS giai đoạn cuối. Cả làng bây giờ đang nháo nhác cả lên bởi không biết mình có bị nhiễm phải căn bệnh thế kỷ ấy không…
|
Liệu những trẻ thơ này ở xã Vinh Xuân có bị nhiễm HIV/AIDS từ những người cha?!
|
Xã Vinh Xuân cách TP. Huế chừng 30km. Toàn xã có 1.200 hộ dân. Mặc dù định cư ven biển, nhưng phần lớn người dân nơi đây mưu sinh bằng nghề nông. Cuộc sống bao đời nay không mấy ai khá lên được do đất đai cằn cỗi, thiên tai bão lũ thường xuyên.
Không ít người vì thế tìm sang Campuchia và Lào để làm ăn, sinh sống. Lúc đầu, chỉ chừng 5-7 người đi, nhưng về sau giống như một thứ thuốc phiện - người ta kháo nhau rằng bên ấy dễ làm ăn.
Thế là người bỏ quê ngày càng nhiều hơn, đi vì kế làm ăn! Lúc cao điểm cả xã có hơn trăm người xuất ngoại, chủ yếu là thanh niên. Trào lưu xuất ngoại làm ăn của người dân Vinh Xuân chỉ dừng lại cách đây vài tháng, khi bà con biết được những cái chết ở quê họ là do nhiễm HIV/AIDS, lây truyền từ những người đi làm ăn xa.
Tìm đến ngôi nhà nhỏ của người phụ nữ tên Ng ở làng Xuân Thiên Hạ, xã Vinh Xuân vừa mới mất cách đây mấy hôm. Bé T (10 tuổi) con chị Ng đầu chít khăn tang, tựa lưng vào vách cửa, nhìn trời mưa. Cháu bé khoanh đôi bàn tay gầy guộc chào khách. Nó đốt đèn, tôi thắp nhang. Tôi lạy, nó cũng lạy! Bất chợt tôi nhìn thấy nỗi buồn ánh lên trong đôi mắt thằng bé - nó cũng bị nhiễm HIV vào giai đoạn cuối!
Chỉ trong 7 năm, cả làng Xuân Thiên Hạ với chưa đầy 200 hộ dân đã có tới 11 trường hợp bị chết do nhiễm HIV/AIDS, chiếm tỷ lệ cao nhất nhì ở miền Trung. Song người ta chỉ bắt đầu lần tìm nguyên nhân khi mới đây một bệnh nhân nam ở làng nhập viện và biết mình bị nhiễm HIV/AIDS. Ông Võ Văn Minh, Phó chủ tịch xã Vinh Xuân thống kê trong nỗi buồn: “Cách đây 8 năm, một thanh niên tên Tr.Q.T ở làng Xuân Thiên Hạ sau khi làm ăn ở Campuchia trở về ngã bệnh, thân hình còi cọc, lở loét cho đến chết.
Tiếp đó, năm 2000, những thanh niên đã có gia đình như V.V.T. V.V.Th... trở về từ Campuchia cũng chết”. Những cái chết “lạ” ở xã Vinh Xuân trở nên cao điểm vào khoảng 5 năm trở lại đây, năm nào cũng có từ 1-2 người chết với những diễn biến bệnh tật tương tự. Trong khi đó, bệnh nhân không chịu nhập viện, người nhà không báo cáo với chính quyền địa phương; họ tuyệt đối giấu kín, thậm chí không ít thanh niên lúc bấy giờ bỏ làng đi biệt xứ mà người ta vẫn cứ tưởng trở lại Campuchia để làm ăn.
Đi một vòng quanh làng Xuân Thiên Hạ chợt gặp một phụ nữ nhặt rau dại bên đường. Hỏi chuyện, chị tên Th nói trong nước mắt: “Tui dính là cái chắc, nhưng tội nghiệp con bé mới 4 tuổi không biết có thoát không”. Cách đây 5 năm, chồng chị là anh Tr nghe theo bạn bè bỏ quê đi làm thợ mộc ở Campuchia. Trở về được 6 tháng thì anh ngã bệnh nặng rồi qua đời. Giờ phút lâm chung, người chồng ấy mới thú nhận, nghe bạn bè, anh đi “giải trí” không lành mạnh. Lúc đầu chỉ thử cho biết, nhưng về sau trở nên “nghiện” vì vừa lạ, hấp dẫn, lại vừa rẻ tiền.
Theo chính quyền xã Vinh Xuân, cách đây 10 năm do ở địa phương thiếu việc làm nên có khoảng 50% người trong độ tuổi lao động đi làm ăn xa, trong đó nhiều người sang Campuchia và Lào. Khi những người này trở về họ chẳng biết mình bị nhiễm HIV/AIDS và cứ thế gieo rắc bệnh tật sang vợ con. Điều đáng nói, hầu hết những trường hợp bị nhiễm HIV/AIDS ở đây được phát hiện quá muộn khi họ đã chuyển sang giai đoạn cuối.
Trước đây, chủ yếu là đàn ông, nhưng thời gian gần đây nhiều phụ nữ đột nhiên phát bệnh và sắp chết mới phát hiện nhiễm HIV/AIDS. Theo thống kê chưa đầy đủ của Ban chỉ đạo phòng chống HIV/AIDS của xã Vinh Xuân, hiện toàn xã có 13 người bị nhiễm HIV/AIDS ở các thôn Xuân Thiên Hạ (10 người), thôn Xuân Thiên Thượng (1 người) và thôn Kế Võ (2 người), trong đó có 10 người đã chết, 2 người đang bệnh giai đoạn cuối.
Một số người khác nằm trong diện nghi vấn bị nhiễm HIV/AIDS đang được địa phương vận động đi xét nghiệm. Tuy nhiên, phần lớn trong số họ không chịu đi. Còn theo thống kê của UBND xã Vinh Xuân, hiện trong xã có 2.500 người trong độ tuổi lao động đi làm ăn xa nên việc giám sát, tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS ở đây gặp nhiều khó khăn.
Tình trạng người bị nhiễm HIV/AIDS ở xã Vinh Xuân hiện nay rất đáng báo động, chính quyền địa phương, ngành chức năng cần có biện pháp hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan của căn bệnh thế kỷ này.
HÀ LINH- PHAN LÊ
|