Bé Nguyễn Hà Quế Ly năm nay 8 tuổi, nhiễm virus HIV từ mẹ. 2 năm trước, em được đưa vào Trung tâm nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh Quảng Ninh, với những thương tích nặng nề trên cơ thể, do bị gia đình nhà nội hắt hủi và đánh đập sau khi mẹ mất, Ly mặc cảm và hoàn toàn thu mình với những người xung quanh. Tháng 9/2006, em được Trung tâm tạo điều kiện đưa đi học tại một trường tiểu học của Quảng Ninh. Còn gì hạnh phúc với trẻ nhỏ bằng niềm vui đến trường. Nhưng đến trường chưa được 2 tuần, Ly dứt khoát không đi học nữa.
Bé Nguyễn Hà Quế Ly - 8 tuổi, nói: “Con không thích đi học vì cô không cho con chơi với các bạn”.
Chị Trần Thị Năm - Mẹ nuôi của Ly tại Trung tâm, cho biết: “Khi chúng tôi đưa cháu đến trường thì cũng nói với cô là cháu bị HIV. Cô nói: “Vậy thì cháu không được chơi với các bạn”. Cháu phải ngồi học 1 mình một bàn, giờ ra chơi cô lại không cho ra chơi với bạn bè nữa, nên cháu rất chán. Học được 2 tuần, cháu nhất quyết không đi học nữa. Nói thế nào cũng không đi học nữa, chỉ khóc và đòi ở nhà thôi”.
Ly hiện đang được các mẹ ở Trung tâm dạy học chữ, tập viết, tập làm toán. Đây là những kiến thức cơ bản để chuẩn bị cho tháng 8 năm nay, 1 lần nữa em lại đến lớp. Nhưng ai dám chắc, lần này Ly sẽ được đón nhận một cách vui vẻ và bình thường, khi sự phân biệt đối xử trong cộng đồng quá lớn, và những e ngại không phải là không có lý do thực tế: “Tốt nhất là cho các em nhiễm HIV học riêng một lớp, vì trẻ con có biết gì đâu, lỡ các cháu nó đánh nhau, cắn nhau thì sao? Trẻ con thì làm sao biết trước được những chuyện đó”, một phụ huynh học sinh nói.
Theo Báo cáo của Bộ Y tế, tính đến năm 2005, có 8500 trẻ em dưới 19 tuổi nhiễm HIV/AIDS. Tuy nhiên, trong số này, không biết có bao nhiêu em được cắp sách đến trường như những em nhỏ khác. Theo Luật phòng chống HIV/AIDS: Cơ sở giáo dục không được từ chối tiếp nhận, không được kỷ luật, tách biệt, hạn chế học sinh, sinh viên, học viên vì lý do người đó nhiễm HIV. Luật là vậy, nhưng trên thực tế, những quy định này rất khó đi vào cuộc sống.
TS. Nguyễn Trọng An, Phó Vụ trưởng Vụ trẻ em - UBDS-GĐ và TE, cho biết: “Tháng 9 năm nay, UBDSGĐ và TE sẽ trình lên Chính phủ kế hoạch hành động Quốc gia về trẻ em và HIV/AIDS. Tuy nhiên, để các quy định thực sự đi vào cuộc sống, rất cần các nhà quản lý đưa ra được những chính sách phù hợp với tình hình thực tế”.
Hai năm trước, sự kỳ thị của gia đình đã khiến cô bé Ly bị tổn thương cả thể xác lẫn tinh thần. Còn hôm nay, em lại bị sự phân biệt đối xử của thầy cô, bạn bè ...Việc học hành và hòa nhập xã hội của em và những bạn nhỏ cùng cảnh ngộ vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.
