TT - Mỗi câu chuyện từng tạo nên sự kiện trên Tuổi Trẻ
luôn gắn với những thân phận cụ thể. Cuộc sống vẫn tuôn chảy dù có thể
có nhiều buồn vui..., nhưng ngọn lửa cộng hưởng từ câu chuyện xưa vẫn
soi lòng cho những nhân vật trong hành trình sống luôn tiếp diễn mãnh liệt của mình...

Kỳ 1: Gặp lại người dân công hỏa tuyến

32 năm trước anh dân công hỏa tuyến Huỳnh Minh Cứng
trở về từ chiến trường biên giới Tây Nam với một mảnh bom ở ngón chân.
Vết thương quái ác bắt đầu ăn dần ra khắp cơ thể, khiến anh phải lần lượt cắt bỏ hai chân và cả cánh tay trái.

Bi kịch gia đình lại đổ ập đến khi vợ anh không chịu
nổi cơ cực đã dứt áo ra đi, để lại cho anh đứa con trai còn chưa biết
đọc và người mẹ già tóc đã ngả màu sương trắng. Không nhà, không đất,
không nghề nghiệp, không đồng vốn trong tay, anh chất chứa cả gia đình xuống con sông Bé, ngày ngày thả lưới kiếm ăn.

Một chiều cuối tháng 4-1990, tình cờ nhà báo Hàng Chức
Nguyên bắt gặp cả gia đình bé mọn ấy đang “ngoi ngóp” trên mặt sông và đưa lên mặt báo.

Cuộc sống tiếp diễn

Chuyện về anh trở thành một sự kiện “nóng hổi”. Bạn đọc
xúc động, những cánh tay của cả cộng đồng xa gần dang ra để “đón anh Cứng lên bờ”.

Dạo mới “lên bờ”, ông Bảy Cứng được địa phương cho ở
tạm một căn nhà ven quốc lộ 1A để mở quán bán cà phê. Ngày ngày ông Bảy
ngồi xe lăn làm nước cho khách, còn đứa con trai hơn 10 tuổi đầu cùng mấy đứa bạn đi cạy vỏ cây bán cho người ta làm củi.

Dạo đó gỗ ở miệt trên chở về kìn kịt, từng đoàn xe tải
nối đuôi nhau đậu san sát ngoài lộ. Tụi nhỏ tranh nhau trèo lên xe lấy
xà beng cạy vỏ. Bữa nào hên mỗi đứa kiếm được cả trăm ngàn đồng. Cuộc
sống lam lũ nhưng so với thời phải lênh đênh trên sông, thường xuyên chịu đói, chịu lạnh đã là quá hạnh phúc với gia đình ông Bảy.

Nhưng cái số ông vẫn chưa thôi khổ. Đứa con sớm lấy vợ,
sinh con. Cháu đích tôn ông đặt tên Huỳnh Tấn Phong, với mong muốn nó
sẽ như cơn gió làm thay đổi cuộc đời cha, ông nó. Nhưng trớ trêu thay,
lớn lên nó cứ ốm quặt ốm quẹo, đi hết bệnh viện nọ tới bệnh viện kia
người ta bảo nó bị kinh phong. Chữa trị chưa dứt thì đứa cháu nội gái
thứ hai chào đời. Bao nhiêu tiền dành dụm dồn hết lo cho hai đứa cháu
nhỏ cùng bà mẹ già nay ốm mai yếu, lại gặp lúc làm ăn thất bát, xe gỗ không về nữa, quán thì thưa khách dần.

Rồi đứa con dâu cũng nối tiếp mẹ chồng cuốn gói ra đi,
để lại cho hai cha con ông một món nợ “lớn hơn cái nhà” cùng hai đứa con
nít. Mẹ già qua đời, con dâu đi mất, hai cha con ông không chịu nổi
cảnh người ta cứ kéo tới xiết nợ, hăm dọa đủ điều, cuối cùng quyết định
sang lại quán, lui về con hẻm nhỏ bên hông đình làng ở ấp Tây, xã Vĩnh Phú (Thuận An, Bình Dương) để được yên ổn, dù chưa biết sống ra sao.

“Sống đáng với niềm tin”

Trong căn nhà áng chừng 20m2 mà ông Bảy Cứng
vừa sang lại hình như không có thứ gì đáng giá hơn chiếc xe ba gác “quá
đát” mà con trai ông - Huỳnh Ngọc Anh dùng để mưu sinh. Hằng ngày Anh
chạy xe len lỏi trong các xóm sâu tìm mua dừa tươi. Mỗi chục dừa 12 trái
mua tại vườn 35.000 đồng, chở ra bỏ mối cho quán được 45.000-47.000
đồng. Ngày nào không mưa, mua bán được 6-7 chục dừa, trừ tiền công leo hái, xăng nhớt còn lời được dăm bảy chục ngàn.

Ông Bảy Cứng kể cho khách nghe vậy chứ ông không hề
than một tiếng. Ông còn bảo hồi trước, khi báo đăng hoàn cảnh của ông,
bạn đọc khắp nơi chung tay đóng góp, có người còn cho ông số điện thoại,
dặn khi nào nhà có chuyện thì gọi, nhưng ông thấy ngại quá. Ai cũng có
công việc của họ, ông tự dặn mình không được kêu than mà phải tự lo cho
bản thân. Ông không xuống sông bắt cá được nữa thì ở nhà nấu cơm, đưa rước mấy đứa cháu tới trường.

Năm ngoái đứa cháu nhỏ Huỳnh Thị Như học lớp 1 ở bên ấp
Đông, ông vẫn lắc xe lăn đưa đón cháu. Nhưng trường nằm bên kia quốc
lộ, xe cộ đông, qua lại khó nên năm học này ông xin chuyển trường cho
cháu về ấp Tây - ở Trường tiểu học Phú Long - để tiện bề đưa đón. Còn đứa cháu lớn lên lớp 6 thì hôm nào khỏe ông mới đến coi nó học thế nào.

“Chuyện học của tôi và cha tụi nhỏ bết bát lắm, cả hai
cha con cộng lại cũng chưa bằng thằng cháu lớn bây giờ. Nên thấy tụi nhỏ
học được tôi khoái lắm, nó học tới đâu tôi cũng sẽ ráng đẩy cái xe này đưa nó đi” - ông Bảy Cứng tuyên bố chắc nịch.

Buổi tối cuối tháng 8, trời vần vũ. Ngồi trong nhà, ông
Bảy Cứng dỏng tai ngó ra đường lớn, rồi chỉ chiếc xe lăn cũ kỹ ở góc
nhà, hỏi lại tôi: “Từ đây về Sài Gòn đi bằng xe lăn này mất bao lâu vậy
chú? Từ khi lên bờ (năm 1990) tới giờ tôi về đó được một lần. Lâu quá
rồi không biết Sài Gòn thay đổi ra sao. Định bụng hôm nào sung sức tôi sẽ làm một chuyến xe lăn xuống đó coi sao”.

Rồi ông nói: “Trong cuộc sống, được chia sẻ là quý lắm
rồi, tôi dặn lòng phải sống cho đáng với niềm tin mà người khác đã dành cho mình!”.

TẤN ĐỨC

_____________

Điều kỳ diệu gì đã diễn ra sau câu chuyện về hai người phụ nữ từng bán máu nuôi nhau vượt qua bệnh tật?

Kỳ tới: Phép nhiệm mầu

Ngọn lửa cuộc sống

Kỳ 3:  Bài học từ vỉa hè

TT - Bà từng xuất hiện như nhân vật lạ: 20 năm sống
trên vỉa hè cùng những con chó tật nguyền mà người khác vứt bỏ. Sau khi mục “Nhịp đời qua ống kính” (bài “Vú em của những con chó tật nguyền”, Tuổi Trẻ
ngày 8-2-2010) giới thiệu về một người đàn bà vô gia cư cưu mang đàn
chó tật nguyền, người ta ùn ùn mang những con chó khuyết tật đến lén bỏ vào chiếc xe kéo chó của bà.

Gánh... cuộc đời

Sau mỗi lần đi lượm rác về, bà lại thấy đàn chó của
mình ngày một nhiều hơn. Con què quặt, con bị mù hai mắt... Bà chẳng nỡ
bỏ con nào. Đến bây giờ trong căn nhà của bà có đến 50 con chó và hơn 10
con mèo. Sau bao năm lây lất cùng chiếc xe kéo chó trên vỉa hè, tưởng
rằng niềm tin yêu vào cuộc sống của bà đã bị hư hao, ai ngờ bà vẫn lạc
quan nói: “Đời còn nhiều người tốt lắm, ráng sống và góp vui với đời theo cách của mình!”.

Thời gian sau lúc bài báo đăng lên, liên hệ với bà thật
khó. Khi thì bà bảo đang đi hỏa thiêu mấy con chó vừa chết, khi lại
đang lần mò ở các bệnh viện chó để mang về những con chó bệnh tật bị bỏ
rơi. Có lúc bà lại đẩy chiếc xe kéo chó ẩn mình đâu đó. Dường như bà sợ, nhưng hỏi bà nói chẳng biết sợ cái gì.

Tên bà là Nguyễn Thị Bích Vân, nhưng trước đây những
người dân quanh Bệnh viện Bệnh nhiệt đới (190 Hàm Tử, P.1, Q.5) vẫn
thường gọi là “bà Vân vú em của chó”. Năm nay bà 54 tuổi, không nhà
không cửa, không chồng con, sống nhờ vào mái hiên, vỉa hè gần 20 năm
qua. Gia tài của bà vỏn vẹn chỉ có chiếc xe đạp, bốn cái chuồng với một
bầy chó đủ các loại. Nay thì cuộc sống của bà đã khác, chiếc xe kéo chó ngày nào chẳng còn, thay vào đó là một căn nhà rộng rãi...

Ngày gặp lại, cuộc sống hiện tại của bà Vân đỡ hơn
nhiều, nhưng bà vẫn bị ám ảnh bởi những ngày đã qua. Bà kể: “Sau khi báo
đăng, người ta ùn ùn tìm đến. Người đi xe hơi, kẻ đi xe đạp. Người một
con chó, người hai ba con mèo. Con thì lành lặn, con thì mù cả hai mắt,
con thì gãy chân... họ giao hết cho tui. Nhiều người còn chẳng thèm gửi
gắm, họ lén khi tui đi lượm rác rồi xích con chó già lại bên chiếc xe
kéo. Điện thoại từ các bệnh viện chó cũng nhiều hơn trước, số chó bị chủ
bỏ rơi quá nhiều, các bác sĩ thú y gọi điện cầu cứu... Chỉ chưa đến một
tuần mà số chó và mèo của tui tăng lên gần gấp ba, nếu trước đây chỉ độ
20 con thì lúc đó có khi lên đến gần 60 con. Nhiều con ốm yếu không qua được, tui lại phải chạy vạy lo tiền hỏa táng cho chúng”.

Không chỉ vậy, nhiều đêm liền sau đó bà chẳng thể nào
chợp mắt được vì bọn “cẩu tặc”. Bà trở thành mục tiêu của nhiều tay
chuyên bắt trộm chó. Bà nhớ lại: “Tụi nó cứ lởn vởn quanh xe chó hằng
đêm. Nhiều đứa còn liều lĩnh hăm dọa: Tui sẽ thịt bà cùng bầy chó! Có
đứa lại mặc cả ra giá, xúi tui cứ nhận thật nhiều chó rồi bán lại cho
chúng để kiếm tiền. Sợ chúng làm liều, tui phải thức suốt đêm canh bầy chó và lo cho thân mình”.

Cái khó của người đàn bà gầy gò và chiếc xe kéo chó
càng tăng thêm khi bầy chó ngày một đông hơn. Người ta không còn cho bà
sống tạm bên vỉa hè nữa, bà phải dời đi nơi khác. Không thu nhập ổn
định, bà sẽ về đâu với bầy chó mèo hơn 60 con? Bà bấm bụng làm liều, đem
cái xe đẩy gắn bó với đời mình gần 20 năm qua rao bán. Rồi bà chạy vạy
vay mượn thêm để thuê một căn nhà giữa đồng hoang ở Q.7 (TP.HCM). Đó là
những ngày cận tết vừa qua. Lần đầu tiên sau 20 năm, bà và những con chó tật nguyền không phải ngồi ở vỉa hè đón tết.

Chó - người và những chiêm nghiệm sống...

Hỏi bà vì sao lại yêu những con chó đến vậy, bà chỉ nói
đơn giản: “Tui nuôi chúng vì muốn giữ gìn sự nghĩa tình của con người.
Khi nó khỏe mạnh thì người ta ôm ấp, vuốt ve, khi bệnh tật thì vứt nó ra
đường, tại sao lại đối xử tệ như vậy? Nếu không biết ơn nghĩa dù là
điều nhỏ nhất thì tệ lắm! Tui đã chứng kiến nhiều cảnh, khi chó bệnh thì
họ mang đến gửi cho tui, đến khi thấy nó khỏe mạnh thì nằng nặc xin
chuộc lại. Những trường hợp như vậy tui từ chối hẳn, không nhận của họ bất cứ thứ gì...

Nhưng cuộc đời không phải lúc nào cũng buồn như vậy. Có
lần tui chứng kiến cảnh một ông già, chẳng biết ông có con cái hay
không nhưng mấy chục năm liền chỉ thấy ông thui thủi một mình làm bạn
cùng con chó. Đến khi già yếu, biết mình khó qua khỏi ông mới mang nó
đến gửi tui. Thấy cảnh ông già rơm rớm nước mắt chia tay nó mà tui không
thể nào cầm lòng được. Sau đó mấy lần ông có ghé thăm rồi bặt tin...
Mới đây tui mới biết ông cụ vừa qua đời. Vậy đó, tui nuôi chúng như một sự chia sẻ về tinh thần với chủ nhân của chúng...”.

Còn nhớ sau khi bà dời về Q.7, một số người tốt bụng
vẫn tìm đến nơi vỉa hè cũ để gặp bà. Không thấy bà, họ hỏi han những
người quanh đó để xin số điện thoại, địa chỉ của bà. Biết họ tìm bà để
giúp đỡ, có người ra giá: “Tiền nhận được, bà chia tui một nửa!”. Nhắc
lại chuyện cũ, bà cười nhẹ tênh: “Chắc họ cũng nghèo khó nên mới làm
thế. Thôi kệ họ, xem như mình san sẻ với họ chút lòng tốt của thiên hạ thôi mà”.

Điều làm bà Vân vui nhất là có thêm rất nhiều bạn, được
gặp nhiều người tốt sau dạo ấy. Bà kể có nhiều người ở tận Campuchia
cũng gửi về cho bà ít thuốc men chữa trị cho chó. Những cuộc gọi điện
hỏi thăm ngày cũng nhiều hơn, bà không còn cảm thấy cô đơn như trước
nữa. Có nhiều người mời bà về tận Củ Chi, Đồng Nai, Long An... ở cùng
họ. Nhưng bà đều từ chối vì sợ ở xa không có bệnh viện thú y để chăm lo
cho bầy chó tật nguyền. Giờ đây, mỗi ngày bà vẫn đi nhặt rác, làm thuê
quanh xóm để kiếm thêm tiền nuôi thân. Bà nói đối với bà như vậy là đủ rồi, chỉ mong sao có được sức khỏe để tiếp tục hành trình của đời mình.

Hằng ngày bà đi chợ, tự nấu nướng cho lũ chó mèo hơn 60
con. Bà không cho chúng ăn thịt, hỏi tại sao, bà cười: “Để bớt đi tính
hung hãn của loài thú, bớt cắn xé đồng loại hơn. Bởi tui tin rằng sự
thanh tịnh không chỉ giúp con người sống tốt hơn, mà còn có thể cải biến cả những con vật!”.

Chẳng hiểu niềm tin của bà đúng hay sai, nhưng tôi biết
nó là sự chiêm nghiệm của một người từng lấy lề đường làm nhà, lấy loài
thú tật nguyền làm bạn. Ấy là con người dám lấy tình thương yêu mà đối
đãi bình đẳng cùng cuộc sống, bất kể đó là với người hay loài vật, bất kể đó là sự nguyên lành hay khiếm khuyết...

Mời xem thêm: Vú em của những con chó tật nguyền

THẾ ANH

-------------------------------------------------

Khi ngọn lửa từ một cá nhân được khơi
nguồn, cuộc sống như những trang sách sẽ được viết tiếp, những lá thư đầy khát vọng sẽ được gửi tới tương lai...

Kỳ tới: Lá thư khát vọng

Sửa bởi người viết 03/09/2010 lúc 08:18:31(UTC)  | Lý do: Chưa rõ