Sông Lam trong lòng người hâm mộ.Những ngày qua, Đài truyền hình từ Trung ương đến địa phương, các báo Nghệ An, Thanh Niên, Tiền Phong, Tuổi trẻ, Lao Động vân và vân đều đưa tin về cuộc 'đại phẫu' ở đội bóng Sông Lam, nói thế này, thế kia thế nọ, 6 cầu thủ bị kỷ luật Văn Sỹ Sơn cấm đá 2 năm; Văn Quyến, Hồng Sơn đang tập trung Đội tuyển Quốc gia bị gọi về làm việc, ông Vinh ra đi, ông Thanh ông Thụ đối khẩu vân và vân. Tất cả những điều đó, để như ông Hoàng Ky, PCT UBND tỉnh nói (Báo Tuổi trẻ 7/8 2004) và cũng là mong ước chung của người hâm mộ quê 'Choa': Làm cho đội bóng mạnh lên.

Xử lý, khiển trách, kỷ luật v.v.. nhưng Sông Lam vẫn là Sông Lam nhà 'choa'. Bực mình vì chuyện bán độ, đá nhăng, đá cuội nhưng thử hỏi mùa giải năm nay bắt đầu, các cổ động viên có ngồi ở nhà được không, khi đội bóng thi đấu với một tinh thần trong sạch và quyết thắng. Phải đi mà xem: 'Hấn đá ra răng chớ', bởi 'Giận thì giận, mà thương lại càng thương', con đã biết hối lỗi, chả lẽ cha mẹ vẫn cứ đánh đòn, Sông Lam luôn chảy trong lòng người dân xứ Nghệ.

Tình hình bóng đá trong nướcMột điều trái khoáy lâu nay là áo truyền thống của đội Sông Xanh lại là màu vàng. Nói cho vui: Màu vàng là màu đất, 'nước đến, đất ngăn' đội bóng lục đục là phải. Chính vì vậy nên đổi màu áo truyền thống từ vàng sang xanh là hợp lý. Thông qua việc đổi áo Sông Lam coi như tự giới thiệu gương mặt mới, gương mặt đã được làm sạch trước người hâm mộ cả nước, sau cuộc 'đại phẫu, tiểu phẫu' nói ở trên. Đại loại na na như kiểu để giảm Stress chúng ta đi cắt tóc vậy, ở đây là giảm sốc cho dư luận.

Nhưng không phải chỉ có vậy, được biết, Liên đoàn bóng đá Việt Nam đã rậm rịch muốn bỏ chữ 'Bán' trong tên gọi giải 'Bán chuyên nghiệp' ở mùa sau. Mà đã là chuyên nghiệp thì có rất nhiều việc phải làm: Từ thi đấu tốt, trong sạch, quảng bá hình ảnh câu lạc bộ, xây dựng biểu tượng câu bộ, bài hát truyền thống, bán áo đấu, đồ lưu niệm, thành lập câu lạc bộ người hâm mộ v.v..

Thẳng thắn nhìn vào vấn đề, thì mặc dù mới gia nhập 'Câu lạc bộ một nghìn tỷ' năm vừa rồi, nhưng Nghệ An vẫn còn nghèo lắm. So với các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh hay 'gã nhà giàu' Bình Dương thì sự hậu thuẫn của tỉnh cho đội bóng là không bằng nổi. Cái đã và sẽ là thế mạnh của Sông Lam là đào tạo cầu thủ và tinh thần thi đấu. Song song với đó, cần quảng bá hình ảnh, thành lập các câu lạc bộ hâm mộ ra ngoài tỉnh, để tạo nên thương hiệu Sông Lam: Kiểu như Barcelona, Manchester Utd, Aijax Amstecdam v.v.. Dù không đóng ở thủ đô, hay chơi trong giải vô địch lớn, nhưng họ vẫn là những ông 'kẹ' của Châu Âu. Trong đó, đặc biệt là đội bóng Aijax đào tạo cầu thủ cực tốt, còn Barcelona có số lượng cổ động viên lớn nhất thế giới.

Tại sao lại là xanh và đỏTrong rất nhiều việc phải làm của Sông Lam khi tiến lên chuyên nghiệp hoàn toàn, tôi chỉ xin nói đến vấn đề quảng bá hình ảnh đội bóng.

1, Màu xanh:- Như đã nói ở trên, đội bóng Dòng Sông Xanh lại mặc áo màu vàng (Halida) nên không hợp lý - Cần đổi.- Về khách quan, đội bóng được người nhiều người Việt Nam hâm mộ là Italia có áo truyền thống là màu xanh. Còn Sông Xanh chúng ta, từ khi Nguyễn Hữu Thắng, Đội trưởng đội tuyển Quốc gia của 3 đời huấn luyện viên nước ngoài đến nay luôn có những trung vệ cừ khôi. Huy Hoàng hiện nay với gương mặt điển trai và mái tóc bồng bềnh, không khỏi làm ta liên tưởng đến trung vệ lừng danh Paolo Mandini mang áo số 3 của Italia và AC Milan (đội này có cả trang Web bằng tiếng Việt). Sự 'lất bất' của Văn Quyến và chiếc áo số 10 anh mang, sẽ liên hệ hình ảnh của Quyến với Francessco Toti của AS Roma. Còn Công Vinh số 9 có phong cách thi đấu 'in chang' Filippo Inzaghi... Tất nhiên, còn nhiều việc mà đội bóng, các cầu thủ phải làm, rồi báo chí cũng nên góp thêm cho một câu nữa... Nhưng bước khởi đầu như thế là không tệ. Về xa hơn, có thể kéo các Fan nữ đến sân vì Italia rất được phái yếu yêu quý - Các mối liên hệ đó không phải là không có ích. Câu lạc bộ nên chú ý đến vấn đề này, vì con gái xem đá bóng ở Nghệ An nói riêng và Việt Nam nói chung chưa đông, chưa xứng tiềm năng của họ.

Thêm nữa, trong giải vô địch Anh đội Chelsea hay còn gọi đùa là Chelski của Roman Abramovich (trong tiếng Nga, Roman là lãng mạn là tiểu thuyết). Chelsea thực sự được chú ý từ thời Gulid, Vialy, Zola... nay càng được yêu quý hơn. Cái tên Chelski gợi cho chúng ta cụmg từ Nga - Xô Viết - Nghệ Tĩnh - Nghệ An - Sông Lam và điểm chung là màu xanh (nếu đổi áo đấu).

Muốn xanh nữa thì đội bóng cuối cùng mà Roberto Baggio thi đấu là Blogona cũng mang áo màu này. Tuy nhiên, Everton của Wayne Rooney thì không ấn tượng lắm, vì anh này có khả năng sẽ chuyển đi. Nếu nhập nhèm giữa Blue và Green (xanh da trời và nước biển), chúng ta còn có thêm đội Pháp, và đội Nhật cũng mặc áo xanh.

2, Màu đỏ:Đây là màu phụ, có thể là một sọc nhỏ, hình ngọn lửa (giống kiểu áo đấu của đội tuyển Nhật Bản) ở quần, hoặc quần hoàn toàn đỏ cả - Đây là công việc của nhà thiết kế, tôi không dám lạm bàn. Về ý nghĩa:- Màu đỏ, theo Kinh dịch là thuộc về quẻ ly, quẻ lửa, là màu của Phương Nam, nước Nam ta. Nghệ An chuẩn bị kỷ niệm 975 năm thành lập, khi đó Nghệ An chúng ta chính là Phương Nam của đất nước.- Màu đỏ còn gợi nhớ cho ta hình ảnh về Ngọn lửa Xô Viết - Nghệ Tĩnh năm xưa. Thêm nữa, PJICO không phải là không khoái với hình ảnh ngọn lửa đỏ sẽ làm người xem liên hệ đến Logo của họ. Nhưng theo tôi, nên chọn màu bã trầu, vẫn có thể gọi là đỏ nhưng gợi thêm tính dân tộc, đỡ gắt nắng, lại giống với áo đấu của Bồ Đào Nha và CLB AS Roma. Nếu ai thấy Luis Figo, Cristian Ronaldo, Totti... còn chưa đủ mà mê thêm chính trị, thì xin cung cấp thông tin: Roma là Câu lạc bộ của những người lao động, còn Đảng cộng sản Bồ Đào Nha cực kỳ có ảnh hưởng ở nước này.

Sự bất ngờ thú vịMột điều khá thú vị là gần đây, Đài truyền hình Việt Nam có mở chuyên mục giới thiệu sách vào buổi sáng. Trong đoạn băng hiệu của chương trình, ai cũng thấy rõ quyển sách về Người du kích anh hùng Che Guevara. Trước hết, nói đến Che là nói đến đất nước Cuba anh em, đến tình bạn vĩ đại giữa ông và Fiden Castro Ruz, làm ta liên hệ đến câu nói của Fiden: 'Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình'. Nói đến Che, Fiden, Cuba là nói đến tình cảm Quốc tế vô sản tuyệt đối trong sáng và đến vân và vân điều tôi muốn nói đến đất nước yêu quý này. Che được hâm mộ trên toàn thế giới, bất kể là cánh tả hay cánh hữu, cộng sản hay là không cộng sản. Thanh niên chúng ta dù chậm, dù chưa, sớm muộn cũng đọc cuốn sách mà Đài truyền hình giới thiệu thôi. Khi đó, họ sẽ biết Che là người gốc Argentina. Đất nước này có quan hệ rất tốt với nước ta, ở Argentina có cả một công viên mang tên Việt Nam.

Trở lại vấn đề bóng đá, đội tuyển Argentina với Vua sư tử Batistuta (tuy đã già) được rất nhiều người Việt mến mộ. Đó là chưa nói đến Diego Maradona và cả đội Argentina hiện nay với Saviola, Veron, Teved, Pablo Aimar... (Quyến có lối đá rất giống cầu thủ này) luôn được nhắc đến với sự yêu quý rất lớn.Một sự trùng lặp là cả Che, Batistuta, Saviola, Aimar đều là sắc dân River Plate. Nếu không là dân gốc thì cũng xuất thân từ đội bóng nổi tiếng có cái tên Dòng Sông Bạc này. Và ở V - League chỉ có đội bóng duy nhất mang tên một dòng sông là Sông Lam Nghệ An (Sông Đà chảy qua Nam Định thì không thuyết phục được ai). Sự liên hệ giữa cụm từ Dòng Sông Bạc - Dòng Sông Xanh - Dòng Sông Lửa (gợi về những con thuyền chở người đi tranh đấu những năm 30, 31 khi xưa) hiện giờ có thể chưa được thuận tai, nhưng trong tương lai khi thanh niên biết nhiều hơn về Che thì sẽ là một thuận lợi. Sông Lam không đổi áo sang màu xanh + bã trầu thì đổi sang màu gì.

Lời kếtCách đây đã lâu, tôi có đọc trên báo Nghệ An (tiếp sau là báo Sinh viên Việt Nam) bài viết 'Sông Lam trên đường ra biển' của tác giả Bùi Sỹ Hoa. ý tưởng ngồ ngộ của tác giả cứ lan man theo bám trong đầu tôi. Mới đây, xem Euro 2004, thủ tướng Đức có nói một tràng tiếng Anh về đội bóng hâm mộ của ông: ' We are Red, we are White, we are Danish Dynamit - Chúng ta là đỏ, chúng ta là trắng, chúng ta là thùng thuốc súng Đan Mạch' tôi cũng cảm thấy thú vị. Sông Lam muốn ra biển, thì phải lên chuyên nghiệp thực thụ thôi, khi đó Sông Lam mà 'chảy' thì không đủ mà phải 'cuốn', đá hết mình, đá hay, đá mạnh, cuốn phăng, cuốn trôi đi các ngáng trở. Để động viên tinh thần cầu thủ, cũng như làm 'nóng' Cổ động viên Các câu lạc bộ đều có bài hát truyền thống của mình, ví như Liverpoon có các bài: Above us only sky - Trên đầu chúng ta chỉ có bầu trời, hay You'll Never Walk Alone - Bạn không bao giờ phải đi một mình v.v.. Sông Lam rồi cũng phải làm được như thế (xin giành trách nhiệm cho các nhạc sỹ). Trên khán đài, tôi vẫn thấy câu 'Sông Lam ngoan cường tiến lên' nhưng nếu có một biểu ngữ: 'Chúng ta là xanh, chúng ta là đỏ, chúng ta là cơn lũ Nghệ An' thì điều đó chắc gây được ấn tượng mạnh - và không phải là không mốt, không chuyên nghiệp, khích lệ tinh thần rất tốt, rất mạnh, thể hiện sự quyết tâm đá trung thực, đá trối chết, sông Lam ở Miền trung, đất dốc...

Việc tạo hình ảnh một đội bóng là lâu dài, có quan hệ đến lịch sử, văn hoá, giới truyền thông, kết quả thi đấu v.v.. Những điều tôi viết trên đây, bây giờ đọc lên nghe có vẻ hơi 'toan tính' nhưng theo thời gian, người đọc sẽ quên đi sự toan tính đó và có lợi cho đội bóng.

Cuối cùng, nếu bạn trẻ nào muốn học ông Stroede đọc tiếng Anh cho 'sướng mồm' thì đây: ' We are Red, We are Blue, we are Flood_Nghe An'. Nếu muốn liên hệ với Che Guevara thì một khẩu hiệu của đội bóng được coi là có cổ động viên quá khích nhất Argentina, đội Chacarita (quê của Che) là: 'Chaca hay là chết' rút ra từ tinh thần: 'Tự do cho Tổ quốc hay là chết' đã được Che chứng minh bằng chính mạng sống của mình. Sở dỹ tôi nói ra điều này, vì cũng như Che Guevara, đội Sông Lam có số người hâm mộ cực lớn trong học sinh, sinh viên, thanh niên, giới trẻ.

Đã có thuật ngữ 'Xe tăng Đức', 'Cơn lốc màu da cam', 'Hùm xám', 'Kền kền trắng' ... biết đâu, với sự cải tổ, thi đấu hết mình, trong vài năm tới lại chẳng xuất hiện thuật ngữ: Cơn lũ màu xanh, Dòng sông Lửa Nghệ An ở V - Leage.